مقاومتهای توان کم دارای ابعاد کوچک هستند، به همین دلیل مقدار مقاومت و تولرانس را بوسیله نوارهای رنگی مشخص میکنند که خود این روش به دو شکل صورت میگیرد:
- روش چهار نواری
روش پنج نواری
روش اول برای مقاومتهای با تولرانس 2% به بالا استفاده میشود و روش دوم برای مقاومتهای دقیق و خیلی دقیق تولرانس کمتر از 2%) استفاده میشود. در اینجا به روش اول که معمولتر است میپردازیم. به جدول زیر توجه نمائید. هر کدام از این رنگها معرف یک عدد هستند:
0
|
سیاه
|
1
|
قهوهای
|
2
|
قرمز
|
3
|
نارنجی
|
4
|
زرد
|
5
|
سبز
|
6
|
آبی
|
7
|
بنفش
|
8
|
خاکستری
|
9
|
سفید
|
|
دو رنگ دیگر هم روی مقاومتها به چشم میخورد: طلایی و نقرهای ، که روی یک مقاومت یا فقط طلایی وجود دارد یا نقرهای. اگر یک سر مقاومت به رنگ طلایی یا نقرهای بود ، ما از طرف دیگر مقاومت ، شروع به خواندن رنگها میکنیم. و عدد متناظر با رنگ اول را یادداشت میکنیم. سپس عدد متناظر با رنگ دوم را کنار عدد اول مینویسیم. سپس به رنگ سوم دقت میکنیم. عدد معادل آنرا یافته و به تعداد آن عدد ، صفر میگذاریم جلوی دو عدد قبلی( در واقع رنگ سوم معرف ضریب است ). عدد بدست آمده ، مقدار مقاومت برحسب اهم است. که آنرا میتوان به کیلواهم نیز تبدیل کرد.
ساخت هر مقاومت با خطا همراه است. یعنی ممکن است 5% یا 10% یا 20%خطا داشته باشیم . اگر یک طرف مقاومت به رنگ طلایی بود ، نشان دهنده مقاومتی با خطا یا تولرانس 5 % است و اگر نقرهای بود نمایانگر مقاومتی با خطای 010/0 است.اما اگر مقاومتی فاقد نوار چهارم بود، بی رنگ محسوب شده و تولرانس آن را 20 %در نظر میگیریم
به مثال زیر توجه نمایید:
از سمت چپ شروع به خواندن میکنیم. رنگ زرد معادل عدد 4 ، رنگ بنفش معادل عدد 7 ، رنگ قرمز معادل عدد 2 ، و رنگ طلایی معادل تولرانس میباشد. پس مقدار مقاومت بدون در نظر گرفتن تولرانس ، مساوی 4700 اهم ، یا 4.7 کیلو اهم است و برای محاسبه خطا عدد4700 را ضربدر 5 و تقسیم بر 100 میکنیم، که بدست میآید: 235
4935 = 235 + 4700
4465 = 235 - 4700
مقدار واقعی مقاومت چیزی بین 4465 اهم تا 4935 اهم میباشد.
البته راه دیگیری هم وجود دارد و آن هم استفاده از نرم افزار تشخیص مقاومت از روی رنگ است:
نرم افزار جالب و بسیار کاربردی تشخیص مقدار و تلرانس مقاومت های ۴ ، ۵ و حتی ۶ نواری. امروز در دانلودها قصد داریم نرم افزار جالبی را به شما معرفی کنیم که در تشخیص مقدار و تلرانس مقاومت ها به شما کمک می کند.
نرم افزار Resistor Color Code Calculator متخصص تشخیص مقدار و تلرانس مقاومت ها می باشد. شما با استفاده از این نرم افزار کوچک فقط باید رنگ نوارهای مقاومت را وارد نرم افزار کنید که پس از اتمام رنگ ها نرم افزار عددی را بر حسب اهم در اختیار شما قرار می دهد که مقدار اصلی مقاومت می باشد. همچنین شما می توانید علاوه بر مقدار مقامت مقدار تلرانس آن را نیز ببینید. شما با داشتن این نرم افزار دیگر نیازی به حفظ کردن جدول کد رنگی مقاومت ها ندارید و بدون استفاده از هیچ فرمول و محاسبه ای قادر اید تا مقدار و تلرانس مقامت ها را بیابید. این نرم افزار علاوه بر تشخیص مقدار مقاومت های چهار نواری توانایی تشخیص مقدار و تلرانس مقاومت های پنج و شش نواری را نیز دارد که با وارد کردن رنگ نوار مقاومت ها می توانید مقدار آن ها را پیدا کنید. از قابلیت های دیگر این نرم افزار می توان به داشتن جدول کد رنگی مقاومت ها به همراه اطلاعات کامل در مورد فرمول ها و طریقه محاسبه مقدار و تلرانس مقاومت های مختلف اشاره کرد. همچنین اگر کامپیوتر شما مجهز به دستگاه پرینتر است می توانید مقاومت مورد نظر را به به صورت یک مقاومت کامل با نوار های رنگی و پایه های آن و به همراه مقدار آن بر روی کاغذ چاپ کنید. شما از این نرم افزار می توانید به دو طریق استفاده کنید اول اینکه تمام فایل های موجود در پوشه Resistor Color Code Calculator 2.4 را که دانلود کرده اید در فلش مموری کپی و با خود حمل کنید که با اتصال فلش مموری به کامپیوتر و کلیک بر روی گزینه ResistorColorCode نرم افزار اجرا می شود.