پرفسور "پرویز کردوانی" پدر علم کویرشناسی ایران درباره احیای دریاچه ارومیه به خبرنگار حوزه میراث فرهنگی باشگاه خبرنگاران، گفت: زیباترین و باارزش‌ترین دریاچه کشور فدای توسعه بی‌رویه کشاورزی شده به گونه‌ای که اگر آب تمامی سدها و رودها را برای آن اختصاص دهند و حتی تمام فعالیت‌های کشاورزی و صنعتی را تعطیل کنند دیگر احیاء نخواهد شد. 

وی افزود: اظهارنظرهای متفاوتی برای احیای دریاچه ارومیه از سوی کارشناسان محیط زیست صورت گرفته است، برخی معتقدند برای احیای دریاچه ارومیه باید در تمامی چاه‌های آب آن منطقه به مدت یک سال تعطیل شود و 30 درصد آب سدها به دریاچه اختصاص داده شود. 

"کردوانی" اظهار داشت: دریاچه ارومیه بسیار مفید بوده ولی از آن غفلت کردند، حواسشان تنها به آب دریاچه بود غافل از آنکه برای توسعه کشاورزی بیش از 20 هزار حلقه چاه در 6 شهرستان شرق دریاچه ارومیه حفر کردند و باعث شد جهت حرکت‌ آب‌های زیرزمینی که در گذشته به سمت دریاچه بود برعکس شود و آب شور دریاچه به دشت‌ها برود و آب چاه‌ها شور شود، این چهره ماندگار ایرانی بیان کرد: حتی آقای "محمدیان" رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی طی سخنانی اعلام کرد: هزاران هکتار زمین در این استان به دلیل پس‌روی آب دریاچه ارومیه شور شدند و آقای "قاضی پور" نماینده مردم ارومیه نیز در 9 ماه قبل گفته 50 روستا به دلیل شور بودن آب دریاچه تخلیه شده است.

وی تأکید کرد: تاکنون بیش از هزار حلقه چاه مسدود شده و سایر چاه‌های آب نیز فقط روزها حق دارند آب بردارند.

پدر علم کویرشناسی ایران،‌ تصریح کرد: هر قدر آب به دریاچه ببندند آب چاه‌ها بیشتر شور می‌شود و باعث آلودگی زیست محیطی و تعطیلی کشاورزی و مهاجرت روستاییان می‌شود و مشکلات بسیاری در بخش اقتصادی، اجتماعی و سیاسی به وجود می‌آید.

"کردوانی" معتقد است، اگر آب به دریاچه ارومیه بسته شود نه تنها خدمت به منطقه و کشور نیست بلکه خیانت است.

وی ادامه داد: خوشبختانه آب به اندازه کافی ندارند که به دریاچه اختصاص دهند حتی رئیس جمهور سابق کشورمان در سومین سفر استانی خود به منطقه آذربایجان غربی حرفی از آب نزد و تنها گفت باید نمک دریاچه برداشت شود.

پدر علم کویرشناسی ایران بیان کرد: آب به دریاچه ارومیه بارها اختصاص دادند اما کشاورزان جلوی آن را گرفتند، در سال گذشته در همایش بین‌المللی دریاچه ارومیه وزارت نیرو 40 میلیون مترمکعب آب سدها را برای دریاچه ارومیه باز کرد اما کشاورزان نگذاشتند چون به آب نیاز داشتند.

وی افزود: رود ارس آب ندارد و حتی آب سدها برای احیای دریاچه ارومیه کافی نیست، 30 میلیارد متر مکعب آب نیاز بوده تا دریاچه احیا شود.

"کردوانی" تصریح کرد: اگر سالی یک میلیارد متر مکعب آب کشاورزی، شرب و صنعت منطقه را به دریاچه اختصاص دهند، 30 سال طول می‌کشد.

پدر علم کویرشناسی ایران اظهار داشت: اگر بخواهند از دریاچه خزر آب به دریاچه ارومیه انتقال دهند هزینه انرژی انجام این کار بالا بوده و به اندازه هزینه انرژی کل کشور است. 

وی ادامه داد: کارگروهی برای نجات دریاچه ارومیه با حضور وزرای نیرو، کشاورزی و سازمان محیط زیست تشکیل شده است که این اتفاق خوبی است.

"کردوانی" تصریح کرد: تأسف، تأسف، من بنیان‌گذار دانشگاه ارومیه بودم به اهمیت این دریاچه واقف هستم ولی دریاچه را نابود و زیان‌بخش کردند.

این چهره ماندگار ایرانی تأکید کرد: آب به دریاچه ارومیه نباید بدهند و جلوی کشاورزی و صنعت را نگیرند چون آب چاه‌ها بیشتر شور می‌شود.

وی اظهار داشت: باید نمک دریاچه را برداشت کنند، میلیاردها تومان نیز برای کشور درآمدزایی دارد، معادن نمکی که هم‌اکنون در نقاط مختلف کشورمان وجود دارد تنها تا 30 سال جوابگو بوده، به همین دلیل آنها را به طور موقت تعطیل و از نمک دریاچه استفاده کنند.

"کردوانی" تصریح کرد: این دریاچه باید به پارک گیاهی و حیوانی زیبا تبدیل شود و سطح آن 95 درصد ماسه و 5 درصد شن به عمق 10 سانتیمتر پاشیده شود و بذر گیاه بر روی آن ریخته شود تا 5 در  سال دیگر به یک پارک زیبای گیاهی و حیوانی تبدیل شود.

پدر علم کویر شناسی ایران بیان کرد: حتی بعد از برداشت نمک می‌توانند جزایر این دریاچه را بازسازی و به منطقه توریستی تبدیل کنند.

وی ادامه داد: برای شیرین شدن آب چاه‌ها وزارت نیرو باید تغذیه مصنوعی در کل منطقه ایجاد کند.

زمستان‌ها که بارندگی زیاد بوده این آب‌ها را در چاه‌ها تزریق کنند تا آب شیرین به پایین رود و آب شور را پس بزند با انجام این کار به تدریج آب چاه‌ها شیرین خواهد شد.

پدر علم کویرشناسی ایران تأکید کرد: چون آب‌ چاه‌های دشت‌ها شور شده مردم برای کشاورزی می‌توانند با استفاده از سیستم آبیاری کم‌مصرف سطح کشت را گسترش دهند و پسته و زعفران بکارند./ص