شاه ایسماعیل

شاه اسماعیل خطایی

ran’ın şahısan, Türkistan hanı!

Mürşid-i kamilsen, cihanın canı

شاه ایسماعیل شیعه اینانجی تاریخی بویونجا سای سیز اؤندرلر، کامیل اینسانلار، چاغی نین و جمعیتین بیر دئییل اونلارلا آددیم قارشیسیندا اولان اینسانلار یئتیشدیردی.

بو اینسانلار یالنیز شیعه لر اوچون دئییل، بوتون اینسانلیق اوچون چوخ بؤیوک قازانیملاردیر. ایشده بو اینسانلاردان بیری ده شاه ایسماعیلدیر. شاه ایسماعیل چاغی نین ان اهمیتلی سیاست چی سی، دؤیوشچوسو، دین اؤندری، یازیچیسی و صنعتچی سیدیر.

آرادان 500 ایللیک بیر زامان کئچمه سینه قارشی شاه ایسماعیلین دئییشلری داها بیر گؤزل لشه رک اینسانلارین بئینین ده و اورگینده کی یئرلرینی قوروماقدادیر.

شاه ایسماییل 37 ایللیک عؤمورونده سایسیز دؤیوشلر قازانمیش، اؤلکه لر فتح ائتمیش، سایسیز اینسانی تشکیلاتلاندیرمیش و سایسیز صنعت اثری چیخارمیشدیر.

یاشادیغی دؤورده دئییل، اونو ایزله ین دؤورلرده ده شاه ایسماعیل مظلومون دوستو، باربارین،ظالمین قورخوسو اولموشدور. شاه ایسماعیل 17.07.1487ده دوغولموشدور (ؤ. 23.05.1524). آناسی نین آدی بئگوم، آتاسی نین آدی حیدردیر. شاه ایسماعیل دوغوموندان قیسا بیر مودت سونرا یتیم قالمیشدیر. آتاسی حیدرشهید ائدیلمیش اؤزو ایله بؤیوک قارداشی علی ایسه اسیر دوشموشلر.

شاه ایسماییل،آق قویونلولار دؤولتینده چیخان تخت دؤیوشلری نین نتیجه سی و آناسی نین بؤیوک سیینتیجه سینی زینداندان خیلاص اولارلار.

خیلاص اولار خیلاص اولماز آناسی و بؤیوک قارداشی ایله بابالاری نین میراثی اولان و باغلی اردبیل تکه سینه گله رک فعالیته باشلارلار. علی آتاسی نین تختینه اوتورار.

قیسا بیر زامان سونرا روستم بی یینن اوردوسو اردبیله هوجوم ائدر. علی و یولداشلاری شهید اولارکن آناسی ایسماعیلی آل/گؤتوروب قاچار. بوندان سونراسی بؤیوک بیر تشکیلاتلانما و گیزلیلیکله داوام ائدر.

شاه ایسماعیل آرتیق اردبیل تک قورتاریجی سیدیر. اردبیل تکه سی نین طرفدارلاری اونو بو شوورلا اؤیره ده رلر.

شاه ایسماعیل 15 یاشینا گلدیگی زامان آرتیق خالق آراسیندا بیر افسانه حالینا گلمیشدیر. شاه ایسماعیل اؤزونو اؤندر اولاراق قبول ائدن و بابالاری نین و آتاسی نین یولونو داوام ائتدیرمه سینی ایسته ینلرله بیر اوردو قورار.

ایلک ایش اولاراق باباسی نین و آتاسی نین قاتیلی اولان شیروان حؤکمداری نین اوزرینه گئدر و ایلک ظفرینی قازانار. بو ظفر سایسیز ظفرلرین ایلکیدیر.

درحال آردیندان آق قویونلولاری مغلوب الییه رک آذربایجان و ایران تورپاقلارینا صاحیب اولار. 1502-جی ایلده ده شانلی بیر دؤورون باشلانغیجی اولاجاق صفوی دؤولتینی قورار. شاه ایسماعیلین تاثیری و گوجو تام صفوی سرحدلرییله قالمادی، شیعه لرین اولدوغو بوتون بؤلگه لرده بیر گوج قایناغی اولدو.

شاه ایسماعیل بوش دایانمیر موختلیف دیللرده اثرلر یازیر،  علمی او زامان ایمکانلاری چرچیوه سینده آراشدیریردی. بوتون مدنی-ساناتسال و دیگر ماراق ساحه لری خاریجینده شاه ایسماعیل شیعه لیگی سیستم لشدیریر، تشکیلاتلار یارادیردی. شیعه اینانج سیسمینی ایضاح ائدن اثرلر یازیر، یازدیریردی.

شاه ایسماعیل و اردبیل سانکی بیر شیعه مرکزی اولموشدو. اگر شاه ایسماعیلی تک سؤز ایله ایضاح ائتمک لازیم اولسا اونا شیعه لیگی تشکیلاتلاشدیران اؤندر دئیه بیلریک.....