مطمئنا برای شما، بورانی و بهخصوص بورانی اسفناج، غریبه نیست.آیا از ارزش غذایی آن اطلاعی دارید؟
بورانیها اغلب در خانواده سالاد جای میگیرند، با این تفاوت که سسشان را ماست تشکیل داده و محتویاتشان در سس مورد نظر غوطهور شده. در کل، به غذایی که یک پای آن ماست باشد و پای دیگرش سیر، میگوییم بورانی!
از سبزیجات تازه فصل هم در تهیه بورانیها استفاده میشود.
اسفناج و ایمنی برادرند!
همیشه آهن فراوان این سبزی عاملی برای مصرف آن بوده است، در حالی که در اسفناج، بیش از آهن، مواد مغذی دیگری وجود دارند که دریافت مقادیر قابل ملاحظهای از آنها تامینکننده نیاز روزانه است.
میپرسید کدام مواد مغذی؟ پس بخوانید:
خوردن 100 گرم اسفناج تامینکننده مقادیر مناسبی از اسیدفولیک، پتاسیم و بتاکاروتن است؛
یعنی 140 میکروگرم اسیدفولیک را به بدن میرساند و عادت به خوردنش از بروز بیماریهای قلبیعروقی جلوگیری میکند. در ضمن، فشار خونیها نیز بهتر است از این سبزی استفاده کنند زیرا آن مقدار اسفناج، تامین کننده 500 میلیگرم پتاسیم است.
این روزها دریافت هرچه بیشتر بتاکاروتن هم برای تقویت سیستم ایمنی توصیه شده است و از آنجا که هر 100 گرم آن 3535 میکروگرم بتاکاروتن دارد، مصرف منظم این سبزی برای کسانی که زیاد سرما میخورند، مفید خواهد بود. در ضمن، یادتان نرود که این سبزی منبع گیاهی کلسیم نیز هست و به این دلیل، خوردنش به همراه سایر لبنیات از بروز پوکی استخوان بهخصوص در خانمها پیشگیری میکند.
کرفس، ضدفشارخون
کرفس یک سبزی کم کالری اما معطر است که عادت به خوردنش برای کسانی که اضافه وزن دارند، توصیه میشود. البته آن را برای کسانی که مفاصل آرتروزی دارند نیز پیشنهاد میکنند زیرا مطالعات نشان دادهاند که خوردن آب این سبزی برای این بیماران از شدت یافتن این عارضه در میان مفاصلشان جلوگیری میکند.
در ضمن، آن را نیز به دلیل داشتن پتاسیم برای کسانی که به فشار خون مبتلا هستند، توصیه میکنند زیرا دارای مقادیر قابل ملاحظهای از این ماده معدنی است. پس میتوان نتیجه گرفت که همراه شدنش با اسفناج میتواند کمپلکس مناسبتری را برای این بیماران فراهم آورد.
ماست، منبع پروتئین
ماست یکی از منابع غذایی ارزشمند پروتئین است بنابراین کسانی که کمتر گوشت میخورند، بهتر است از این ماده غذایی بیشتر استفاده کنند. همینجا باید خاطر نشان کنیم که در میان گروههای سنی مختلف کمبود این ماده مغذی به وفور دیده میشود پس مصرف این منابع پروتئینی یک ضرورت است. به علاوه، در این فرآورده لبنی، کلسیم قابل ملاحظهای نیز یافت میشود و عادت به مصرف مرتب آن از بروز پوکی استخوان نیز جلوگیری میکند. حتماً شنیدهاید افرادی که گیاهخوارند، احتمال دارد به کمبود ویتامین B12 نیز دچار شوند.
از آنجا که ماست یکی از منابع این ویتامین است، توصیه میشود که گیاهخواران، آن را به طور مرتب در برنامه غذایی خود بگنجانند؛ و چه بهتر که ماست از نوع کم چرب باشد زیرا تنها تفاوت آن، نبود اسیدهای چرب اشباع است، نه سایر مواد مغذی.
ماندگی و کهنگی
بهتر است آن را مخلوط شده با ماست به مدت 1 تا 2 روز در ماست ترش و چکیده (و البته در ظرفی در بسته) نگهداری کرده و هر بار به میزان مصرفتان از یخچال خارج کنید. از آنجایی که تهیه این بورانی ساده است، توصیه میشود که آن را تازه به تازه آماده و استفاده کنید.
اگر کمبود کلسیم دارید
از آنجا که اسفناج از منابع غذایی کلسیم است، توصیه میشود که حجم آن را در بورانیتان بیشتر کرده و در کنار ماست آن را میل کنید.
البته خوردن آن همراه غذایی که گوشت دارد تعادل فسفر را هم فراهم کرده و جذب کلسیم را بیشتر میکند. در ضمن، بهتر است به جای گردو، به آن کنجد و بادام خرد شده اضافه کنید تا به این ترتیب، میزان کلسیم دریافتیتان بیشتر شود.
اگر فشارخون دارید
به بورانیتان نمک اضافه نکنید. در ضمن از آنجا که دو سبزی به کار رفته در آن کاهنده فشار خون هستند، بهتر است حجم شان را بیشتر کرده و ماست و گردوی کمتری استفاده کنید. به علاوه، نوشیدن یک لیوان آب گریپ فروت تازه بعد از خوردن این غذا میتواند کنترلکننده فشار خون شما باشد.
حالا حکایت ماست
ماست یکی از بهترین فرآوردههای لبنی است و از این رو، نمیتوان گفت که شیر بر آن ارجحیت دارد چون ماست نیز دارای خواصی است که با خوردن شیر در مصرفکننده حاصل نمیشود؛ از جمله اینکه ماست قابلیت نگهداری بالاتری داشته و میتواند در کنار غذا یا به عنوان یک دسر یا میانوعده مستقل مورد استفاده قرار گیرد (در حالی که با کمتر غذایی میتوان شیر را همراه کرد) و خوردن آن برای افرادی که عدم تحمل به لاکتوز دارند قابل تحملتر است و طعم بهتری دارد.
بنابراین افراد آن را راحتتر میتوانند بپذیرند. در ضمن، این فرآورده از آنجا که تخمیری است باکتریهای مفیدی را دارد که میتواند به سلامت دستگاه گوارش بهخصوص رودهها کمک کند. علاوه بر موارد یاد شده، در ماست ترکیباتی از خانواده فروکتوالیگوساکارید وجود دارد که خواص ضدسرطانی دارند.
اما توصیه میشود که نوع پرچرب ماست را به مصرف نرسانید و از خوردن ماستهای خامهای نیز اجتناب کنید. داشتن 7 تا 8 درصد چربی برای ماست مناسب نیست.توصیه میشود ماستهای بین 5/2 تا 3 درصد چربی را مورد استفاده قرار دهید. در مورد ماستهای چکیده نیز باید گفت، چون آب کمتری دارند، بهتر است نصف لیوان آن را معادل یک لیوان ماست معمولی به حساب آورید؛ به شرطی که آنقدر نمانده باشد که تولید گاز کند.
به علاوه، میتوان ماست را به عنوان صبحانه یا حتی شامی سبک همراه با سبزیجاتی مانند کرفس، خیار و اسفناج مصرف کرد. اما عدهای معتقدند که نباید ماست را به همراه غذا خورد زیرا مانع از جذب آهن موجود در غذا میشود. در صورتی که اگر ماست به اندازه و بیرویه مصرف نشود در جذب آهن خللی را به وجود نخواهد آورد. در عین حال، اسید لاکتیک و کلسیم دریافتی حاصل از خوردن ماست، به جذب سایر مواد مغذی نیز کمک میکند. بنابراین، مصرف این فرآورده لبنی به تمامی گروههای سنی و حتی مبتلایان به سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا نیز توصیه میشود اما در حد اعتدال و البته از نوع کمچرب.