امام علی(ع)

روش زندگی با مردم : با مردم آنگونه معاشرت کنید، که اگر مردید بر شما اشک ریزند، و اگر زنده ماندید، با اشتیاق سوی شما آیند. (حکمت 10)

روش برخورد با دشمن: اگر بر دشمنت دست یافتی، بخشیدن او را شکرانة پیروزی قرار ده. (حکمت 11)

آیین دوست یابی : ناتوان ترین مردم کسی است که در دوست یابی ناتوان است، و از او ناتوان تر آن که دوستان خود را از دست بدهد. (حکمت 12)

روش استفادة از نعمت ها : چون نشانه های نعمت پروردگار آشکار شد، با ناسپاسی نعمت ها را از خود دور نسازید. (حکمت 13)

روش یاری کردن مردم :از کفارة گناهان بزرگ، به فریاد مردم رسیدن، و آرام کردن مصیبت دیدگان است.(حکمت 24)

ترس از خدا در فزونی نعمت ها : ای فرزند آدم ! زمانی که خدا را می بینی که انواع نعمت ها را به تو می رساند تو در حالی که معصیت کاری، بترس.(حکمت 25)

اعتدال در بخشش و حسابرسی : بخشنده باش اما زیاده روی نکن، در زندگی حسابگر باش اما سخت گیر مباش. (حکمت 33)

ضرورت ترک آداب جاهلی : (در سر راه صفین دهقانان شهر انبار تا امام را دیدند پیاده شده، و پیشاپیش آن حضرت می دویدند. فرمود: چرا چنین می کنید؟ گفتند: عادتی است که پادشاهان خود را احترام می کردیم، فرمود: )به خدا سوگند ! که امیران شما از این کار سودی نبردند، و شما در دنیا با آن خود را به زحمت می افکنید و در آخرت دچار رنج و زحمت می گردید، و چه زیانبار است رنجی که عذاب در پی آن باشد، و چه سودمند است آسایشی که با آن، امان از آتش جهنم باشد.(حکمت 37)

ارزش ها و آداب معاشرت با مردم : به فرزندش امام حسن فرمود: پسرم ! چهار چیز از من یاد گیر (در خوبی ها)، و چهار چیز به خاطر بسپار (هشدارها)، که تا به آنها عمل می کنی زیان نبینی:

الف- خوبی ها

1- همانا ارزشمند ترین بی نیازی عقل است، 2- و بزرگ ترین فقر بی خردی است، 3- و ترسناک ترین تنهایی خود پسندی است، 4- و گرامی ترین ارزش خانوادگی، اخلاق نیکوست.

ب- هشدارها

1- پسرم ! از دوستی با احمق بپرهیز، چرا که می خواهد به تو نفعی رساند اما دچار زیانت می کند.

2- از دوستی با بخیل بپرهیز، زیرا آنچه را که سخت به آن نیاز داری از تو دریغ می دارد.

3- و از دوستی با بدکار بپرهیز، که با اندک بهایی تو را می فروشد.

4- و از دوستی با دروغگو بپرهیز، که او به سراب ماند، دور را به تو نزدیک، و نزدیک را دور می نمایاند.(حکمت 38)

جایگاه واجبات و مستحبات : عمل مستحب انسان را به خدا نزدیک نمی گرداند اگر به واجب زیان رساند.