فواید خنده و شوخ طبعی
مقدمه:
خنده از ته دل روحیه انسان را عوض می کندشوخ طبعی موجب میگردد بر حالات روحی روزانه خویش کنترل بیشتری داشته باشیم و بر فشار ناشی از مبارزه با سرطان غلبه کنیم. این ویژگی حتی در ایام سخت و ناگوار هم باعث میشود خوشبین و مسرور باشیم. این حالت عاطفی مثبت به شما کمک میکند انعطافپذیری لازم را برای رویارویی با مشکلات بعدی که در سر راهتان قرار خواهند گرفت، داشته باشید. حتی مواقعی که دلتان نمیخواهد از رختخواب بیرون بیایید،یک خنده جانانه از ته دل نیروی زیادی به شما خواهد داد. این مورد اهمیت ویژهای دارد، زیرا اکثر نفوسی که تحت درمان (سرطان) هستند احساس ضعف و ناتوانی میکنند. شوخ طبعی و خنده ابزارهایی هستند برای از بین بردن خشم و اضطراب بدترین روزهای زندگیتان به علاوه، خنده موجب کاهش تنش در ماهیچهها میشود. هدف اصلی کلیه روشهای کنترل فشار، هم آرامش ماهیچهها است و هم از بین بردن تنش روانی حاصل از قبض و گرفتگی آن. این تکنیکها به نحوی صریح، قدرت کاهش فشار و تنش را از طریق مزاح تایید مینماید.
تاثیر شوخ طبعی بر سلامت جسمانی
سالهاست میدانیم که «استرس» یا «فشار»، موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن و «مزاح و خنده»، موجب تقویت آن میگردد و تعداد و میزان فعالیت سلولهای سرطانی از بین برنده سلولهای سرطانی را افزایش میدهد. این سلولها به دنبال سلولهای سرطانی میگردند و آنها را نابود میکنند. هیچ شواهدی موجود نیست تا قابلیت بروز سلامت توسط مزاح را تایید نماید ولیکن مدارکی در دست است که مشارکت فعال سیستمهای صحت و عافیت طبیعی بدن را در این مبارزه تایید میکند.
«خنده» میزان هورمونهای استرس (فشار) – اپی نفرین، کورتیزول، دوپاک و هورمون رشد را در خون کاهش میدهد، موقتاً فشار خون را پایین میآورد و از شدت درد می کاهد. همان طوری که گروچو مارکس میگوید «دلقک مانند قرص آسپرین عمل میکند ولی تاثیرش دو برابر بیشتر است.» به علاوه، خنده یک ورزش بسیار عالی برای قلب است. این مورد برای افراد سالخورده یا بازنشسته و بیمارانی که دچار آمبولی نشدهاند، فوقالعاده حائز اهمیت میباشد و یک طرح یا الگوی تنفسی ویژه با مزایای قابل توجه ایجاد میکند: از جمله اینکه مقدار هوای باقیمانده در ششها را کاهش میدهد و هوای مملو از اکسیژن را جایگزین آن مینماید، در نتیجه میزان بخار آب و دیاکسید کربن در ششها کم میشود و خطر عفونت ریوی تقلیل مییابد.
بدون شک خنده و مزاح موجب ایجاد یک نوع نگرش مثبت و خوشبینانه و ایجاد امید و عزم راسخ میگردد. به نظر دکتر برنی. «عوامل عاطفی» نقش مهمی در مبارزه با امراض ایفا می کنند و شواهد بیشماری از تحقیقات انجام شده در رشته جدید پزشکی موسوم به «ایمنی شناسی اعصاب و روان» صحت این نظریه را تایید مینمایند.
بنابراین به هردلیلی که باشد حق دارید «تومور» موجود را دست بیندازید و با آن مزاح کنید. در دروانی که سراسر اضطراب و خشم و افسردگی و درد است، این شوخطبعی، خوشی و سرور را برای زندگیتان به ارمغان خواهد آورد. در ایامی که بیحال و سست هستید، شوخطبعی شما کاملاً متوجه نبرد با بیماریتان است.
احساسات، کلید تاثیرات ذهنی بر سلامت
کاندیس پرت، یکی از محترمترین محققین در حوزه طب ذهن / بدن، از سری برنامههای تلویزیونی ذهن و درمان بیل مویر، متوجه شد که احساسات به صورت پیامهای شیمیایی در بدن ثبت و ذخیره میگردند و مؤثرترین عوامل بر سلامتی ذهن و جسم به شمار میآیند. احساسات و عواطف مستقیماً با افکار، نگرشها و رفتارهای روزانه ما ارتباط مستقیم دارد و در حقیقت تغییرات شیمیایی – عصبی ناشی از این احساسات و عواطف در ذهن، میتواند بر روی بیماری یا سلامتی ما تاثیر مستقیم بگذارد. رمز سلامتی ما بر طبق اظهارات کاندیس پرت، در مولکولهای پیچیدهای به نام نوروپپتید است. «پپتید» نوعی اسید آمینه است که پایه و اساس ساختار پروتئین به شمار میرود. روی هم رفته بیست و سه نوع اسید آمینه متفاوت وجود دارد. «پپتید»ها اسید آمینههایی هستند که مانند رشته مروارید به یکدیگر پیوستهاند. پپتیدها در سراسر بدن وجود دارند و مغز و سیستم ایمنی را نیز شامل میگردند. در مغز ما حدود شصت نوع پپتید عصبی، از جمله «آندروفینها» وجود دارد. این پپتیدها وسیله ارتباطی سلولها در سراسر بدن هستند. این ارتباطها شامل پیام های مغز به خود مغز، پیامهای مغز به بدن، پیامهای بدن به خود بدن و پیام های بدن به مغز است.
سلولهای انفرادی، سلولهای مغز، سلولهای ایمنی و سایر سلولهای بدن، گیرندههایی دارند که این پپتیدهای عصبی را جذب مینماید. نوع این پپتیدهای عصبی دائماً در حال تغییر است و در طول روز تغییراتی در احساسات و عواطف ما به وجود میآورد. تاکنون ترکیبات دقیق این نوروپپتیدها که در حالات مختلف ترشح میشوند، تعیین نشده است.
نوع و تعداد نوروپپتیدها که با احساسات ما ارتباط داشته و در محل گیرندهها وجود دارند، بر روی میزان احتمال سلامت ماندن یا بیمار شدن ما تاثیر میگذارد. ویروسها از همین گیرندهها برای نفوذ به یک سلول استفاده میکنند و بسته به میزان پپتیدهای طبیعی موجود، ویروس راحتتر یا مشکلتر به سلول وارد میشود.
حس شوخطبعی به شما اطمینان میبخشد و پیامهای شیمیایی بدن شما به نفع شما فعالیت خواهند کرد. مواد شیمیایی موجود در بدن و مغز، در احساسات و عواطف هم نقش دارند. به نظر من بهتر است در خصوص سلامت (جسمانی) به مدیریت احساسات و عواطف بیشتر توجه کنیم.
بر طبق تحقیقات اولیه، مزاح و خنده، گلبولهای سفید دفاعی – سلولهایی که ویروس ایدز به آنها حمله میکند – را تولید مینماید. اگر شوخطبعی به جسم کمک کند تا با بیماری ایدز مبارزه کند (در حال حاضر هیچ شواهدی موجود نیست که شوخ طبعی راهی برای مقابله با بیماری ایدز هست یا خیر)، احتمالاً برطرف شدن بیماری صرفاً به جهت تولید گلبولهای سفید نیست. زیرا به هر دلیلی انتظار میرود که سلولهای جدید هم مورد هجوم ویروس ایدز قرار بگیرند. اما احتمالاً احساسات مثبت ناشی از مزاح و خنده است که موجب تولید نوروپپتیدها میشوند.
«پرت»، اظهار داشته که ویروس ایدز از گیرندههایی استفاده میکند که معمولاً توسط نوروپپتیدها استفاده میشود.بنابراین نفوذ ویروس ایدز به یک سلول، بستگی به میزان این نوروپپتیدها دارد که خود تابع حالت عاطفی ارگانیسم میباشد. لین یو تانگ میگوید: «معتقدم طرز تفکر ما را عملکرد شمیایی شوخ طبعی تغییر می دهد.» البته در اینجا به طور کامل به بررسی این تحقیق نمیپردازیم ولیکن بعضی از مطالعات اساسی را به جهت برطرف نمودن هر نوع شک و تردید در مورد نقش مهم طرز تفکر یا خلق و خوی روزانه در سلامتی و تندرستی مطرح مینماییم.
این مساله به ویژه در خصوص حالات روحی یا احساسی پایدار (روز به روز / سال به سال) اهمیت بسزایی دارد. هر اقدامی انجام میدهید، تا یک طرز تفکر مثبتتر و خوشبینانهتر در برابر مسائل و مشکلات حیات روزانه خویش داشته باشید، هم برای سلامت جسمانی شما مفید است و هم به شما کمک میکند تا بر فشار روحیتان غلبه کنید و در این زمینه کارآمدتر و مؤثرتر باشید.
شوخ طبعی یکی از قدرتمندترین وسایل و ابزار شما محسوب میشود. بدین ترتیب میتوانید مطمئن شوید خلق و خو و احساسات و عواطف روزانه شما صحت و عاطفیتان را تضمین مینماید. به طور کلی، مزاح موجب حفظ یک روش صحیح زندگانی میشود و این شیوه، همزمان با تاکید جوامع علمی پزشکی بر روی طب پیشگیری، به نحو فزایندهای توسط متخصصین مرکز بهداشت، توصیه میگردد.