تفاوت شیعه و سنی
تفاوت شیعه و سنی با شناختن عقایدشان معلوم می شود اما عمده اختلاف در موضوع جانشینی پیامبر ( ص ) و امامت امت که شیعه آن را یک امر مصلحتی و جزئی نمی داند که بسته به اختیار مردم باشد بلکه رکن دین است که حتماً باید از طرف پیامبر ( ص) وبا نص صریح تعیین شوند و دارای ملکه عصمت و منزه از گناهان کوچک و بزرگ باشند و این مقام به تصریح پیامبر به شخص علی (ع) و 11نفر از فرزندان ایشان می رسد اما آنها(اهل سنت) قائل هستند هرکس به هر طریقی مثل رأی گیری با انتخاب حاکم قبلی به حکومت برسد همانا خلیفه مسلمین است مثلاً معنز میگوئید : هر کس بخاطر کتاب و سنت قیام کند شایسته اطاعت است که قریشی باشد بر اجماع امت انتخاب می شود .
-شیعه تحت تعلیم امامان معصوم است و اهل سنت عمده مبانی اعتقادی و فرعی را از اشخاص حداقل قرن بعد از پیامبر مثل ابو حنیفه – احمدبن حنبل – مالک – شافعی میگیرند لذا از همین رهگذر اختلافاتی در فروعات فقهی و اصول اعتقادی داریم ضمن اینکه در اصل توحید – نبوت – معاد اصل نماز روزه و مسائل دیگر اشتراکاتی داریم اما مواردی هم مثلاً در صفات خدا – شرائط نبی و مباحثی مثل رجعت و چگونگی نماز وروزه و 000 اختلافاتی داریم .
-همچنانکه اشاره شد اهل سنت چون اصل به امامت و عصمت اعتقادندارند درنتیجه کلیه مسائل اعتقادی و احکام و سایر آموزه های مذهب خود را از افراد و غیر معصوم گرفته اند و اما شیعه کلیه آموزه های دینی را از امامان معصوم فراگرفته اند .
2 کتاب جهت آشنایی
1-کتاب محمدرضا مظفر ( عقاید شیعه ) ترجمه استشهادی
2-کتاب سید عبدالحیسن شرف الدین ( اجتهاد در مقابل نص ) جهت آشنایی با مسائل شیعه و سنی مراجعه فرماید .
3-ملل و نحل جعفر سبحانی
در مجموع بین مذهب شیعه و سنی اشتراکات زیادی وجود دارد و اختلافاتی هم وجود دارد عمده اختلافاتی بین دین و مذهب در بحث جانشینی پیامبر است با این توضیح که اهل سنت معتقدند که جانشینی پیامبر انتصابی است یعنی به هر طریقی که به قدرت برسد کافی است و او امام و خلیفه مسلمین است ولی شیعه می گوید چون پیامبر ( ص) معصوم بودند و اصولاً قاعده کلی این است که کسی میخواهد رهبر الهی جامعه ای باشد باید بی عیب باشد در همین رابطه جانشینان پیامبر هم باید معصوم باشند چرا که مردم بعد از پیامبر قرار است تمام امور دینی و دنیای خود را از امام سؤال کنند لذا باید معصوم و بی خطا باشد والا شخص جاهل یا پر عیب چگونه میتواند الگوی دیگران باشد لذا شیعیان معتقدند که امام را باید خداوند و پیامبر تعیین کنند .
شیعیان سؤالاتشان را ازکسانی می پرسند که در زمان حضور کسی را یاری مقابله علمی و تقوایی با آنها نبوده است در حالی که از خود خلیفه اول و دوم صدها بار سؤال کردند و جواب نشنیدند و اهل سنت اصول مذهبشان را از امامانی مثل ابو حنیفه – احمدبن همبل – مالک و شافعی مگیرند که حدود یک قرن بعد پیامبر تازه به دنیا آمدند و بعضی مثل ابو حنیفه سر کلاسهای امام صادق حاضر میشود و علم میآموخت با توجه به همین نوع تقلید یعنی تقلید از معصوم و استاد میکند و دیگری تقلید از غیر معصوم و شاگردی می کند لذا اختلافات بین شیعه و سنی بیشتر شده است
من تازه مسلمان شده ام، می خواهم بدانم فرق شیعه و سنی چیست؟
پاسخ
شیعه و سنی به عنوان دو فرقه مهم اسلامی با صرف نظر از انشعاباتی که در درون خود دارند، در بسیاری از اعتقادات و مسائل دینی خود اشتراک نظر دارند و برای روشنترشدن فرق بین شیعه و سنی ابتدا لازم است ببینیم این دو فرقه دارای چه مشترکاتی هستند.
الف) مشترکات در اصول اعتقادی
اعتقاد به وجود خداوند تبارک و تعالی و وحدانیت و یگانگی او
اعتقاد به نبوت و رسالت که خداوند برای هدایت انسانها افرادی را بنام رسول و پیامبر بسوی خلق فرستاده است و آخرین آنها حضرت محمد بن عبدالله میباشد.
اعتقاد به معاد و زندگی جاوید پس ازمرگ و سنجش اعمال انسان و ثواب و عقاب اخروی
اعتقاد به اینکه قرآن کتاب آسمانی است و از جانب خداوند بر پیامبر اسلام حضرت محمد بن عبدالله (ص) نازل شده است.
ب) مشترکات در مسائل احکامی و فروعات فقهی
الف- در واجبات
نماز
حج
روزه
زکات
امربه معروف و نهی از منکر
ب- در محرمات
دروغ
غیبت
شرب خمر
حرمت غنا
دزدی
زنا و ...در بسیاری از مسائل حلال وحرام، هرچند در جزئیات و شرائط این اصول کلیه با هم اختلاف دارند.
اما فرق عمده بین شیعه وسنی در مسئله جانشینی پیامبراکرم حضرت محمد بن عبدالله (ص) است.که شیعه برای جانشینی آن حضرت شرائطی از قبیل: عصمت،علم لدنی و آگاهی کامل از جهان هستی وانسان و تربیت ما را لازم میداند. لذا تعیین جانشین به انتصاب از طرف خداوند است نه انتخاب مردم، چون مردم آگاهی از وجود این شرائط در یک فرد ندارند. برخلاف اهل سنت که چنین شرائطی را لازم نمی دانند و ریشه این اختلاف را می توان در برداشت از معنا ومفهوم رسالت و نبوت دانست که:
1- آیا رسالت و نبوت یک مقام اعتباری است؟ یعنی همانطوریکه انسانها برای ایجاد نظم در زندگی و جلوگیری از هرج و مرج یک فردی را به عنوان رئیس انتخاب میکنند تا مانند بند تسبیح دانههای تسبیح را نگاه دارد پیامبر و نبی نیز چنین است، هر چند ممکن است از نظر کمالات نفسانی با سایرین برابر و یا حتی پائینتراز آنان باشد.
2- یا اینکه رسالت و نبوت یک مقام واقعی است که فقط شخصی که دارای کمالات نفسانی و ذاتی است میتواند به چنین مقامی برسد و به عبارت دیگر چینش جهان هستی چنین اقتضائی را به صورت ضرورت لازم دارد، یعنی باید کسی که واسطه بین خلق و خالق است وجود داشته باشد و وجود چنین رتبهایی در جهان هستی ضرورت دارد و این مقام تکوینی و واقعی است نه صرف اعتبار و خالی از واقعیت، گر چه بدست آوردن همه این مقامات به عنایات الهی است، چون ما سوی الله همه در وجود و کمالات وجودی خود، محتاج خداوند هستند.
آنچه فکر شیعی را از اهل سنت در این مورد جدا میکند این برداشت دوم از مفهوم رسالت و نبوت است، لذا در رسول و پیامبر، عصمت مطلقه و علم لدنی را شرط میدانند و بهمان دلیلی که وجود پیامبر را ضروری میدانند، استمرار این مقام را هم ضروی میدانند، هر چند مقام تشریع و وحی بجهت تکمیل شدن شریعت و خاتم بودن پیامبر اسلام حضرت محمد بن عبدالله (ص) استمرار ندارد ولی سایر مقامات او که ولایت ظاهری و باطنی و تبیینی شریعت و واسطه بودن بین خداوند و خلق و حجت الهی بودن، قابل برداشته شدن نیست و استمرار دارد. به عبارت دیگر اهل تسنن معتقد هستند که بعد از رحلت رسول اکرم(ص) همان طوریکه وحی قطع شد و ارتباطی با خدای متعال وجود ندارد، در کلیه امور نیز فقط آنچه که از طریق رسول الله(ص) بدست ما رسیده است کافی میباشد و بقیه مسائل با استنباط خودمان است، اما شیعه معتقد است که اگر چه قطع وحی صورت گرفته اما برای توضیح آیات الهی و احکام نیاز به معصوم داریم که آنها را بطور صد در صد درست برای ما تبیین کند و آنچه که حکم واقعی الهی است بیان نمایند نه آنچه که استنباط فرد باشد.
اختلاف شیعه وسنی سر چیست؟
بین شیعه وسنی هم در مباحث اعتقادی وهم در احکام عملی اختلاف وجود دارد اما اصلی ترین موضوعی که شیعه وسنی بر سر آن اختلاف دارند وسایر اختلافات ایشان نیز از ان سرچشمه می گیرد مساله امامت است شیعه براساس ادله عقلی ونقلی معتقد است جانشینی پیامبر باید دارای ویژگیهای خاصی نظیر عصمت ،افضلیت ،علم همه جانبه به شریعت و000 می باشد وامامت باید از طریق نص الهی باشد برای آشنائی بیشتر در این زمینه می توانید به منابع زیر رجوع کنید
مسائل کلی امامت ،آیه الله امینی
رهبری امام علی بر فراز قرون (ترجمه المراجعات) ،مترجم دکتر امامی
شبهای پیشاور ،سلطان الواعظین شیرازی
شیعه پاسخ می دهد ،جعفری نسب