« جهنمده بیتن گول » رکورد دار بیشترین روزهای عاشقی
حدود پنجاه سال پیش، یک جوان اردبیلی به نام ایوب، در دوره سرباز معلمی خود، در دامنه کوه های الموت قزوین، با دختری آشنا شده و ارتباط عاطفی برقرار می کنند. نام این دختر سوری است. (احتمالا سوری مخفف یک اسم دیگری باشد) تا اینکه دوره سربازی پسر تمام می شود و وی به اردبیل باز می گردد. سوری به انتظار بازگشت معشوق می نشیند. اما خبری نیست. از هر مسافری خبر می گیرد. اما هر امیدی به نا امیدی ختم می شود. تا اینکه سوری در آن زمان؛ تنهایی، به اردبیل می آید. کوچه به کوچه و خانه به خانه به دنبال یار سفر کرده می گردد. و او را “در خانه خود، کنار همسر” می یابد.
سوری از همان روز در اردبیل هست و میهمان ناخوانده این شهر شده است. او سوژه شعرها و شاعرانه های بسیاری در اردبیل شده است. یک بار گزارش- مصاحبه ای را از این پیر دختر کوچه های اردبیل نوشتم، اما استاد گزارش نویسی مان، جناب دکتر فرقانی، حاضر نشدند این گزارش را به من برگردانند. برای همین گزارش بود که درس گزارش نویسی استاد فرقانی، بیست شدم. « جهنمده بیتن گول » حکایتی است واقعی از ماجرای عاشق شدن دختری (سوری) از روستای « الموت » یکی از توابع قزوین به یک پسر اردبیلی به اسم ایوب که ظاهرا” آنجا سربازمعلم (سپاه دانش) بوده است. این ماجرا حدود 30- 40 سال پیش اتفاق افتاده و این دختر خانم “هفتاد ساله (سوری) هم اکنون در اردبیل زندگی می کند، این حکایت را چند سال پیش مرحوم استاد “عاصم اردبیلی” یکی از شاعران برجسته معاصر به صورت نظم و در کمال زیبایی نوشته است.
این شعر بدون هیچ تردیدی شاهکار شاعر آن است. شاید دلیل جذابیت شعر، واقعی بودن داستان آن است. داستان از این قرار است که یک پسر اردبیلی در دوره سرباز معلمی خود، در دامنه کوه های الموت با دختری آشنا شده و ارتباط عاطفی برقرار می کنند.نام این دختر سوری است، تا اینکه دوره سربازی پسر تمام می شود و وی به اردبیل باز می گردد. سوری به انتظار بازگشت معشوق می نشیند، اما خبری نیست. از هر مسافری خبر می گیرد، اما هر امیدی به نا امیدی ختم می شود تا اینکه سوری به اردبیل می آید. کوچه به کوچه و خانه به خانه به دنبال یار سفره کرده می گردد و او را در خانه خود در کنار همسر می یابد.
سوری در اردبیل می ماند و گفته میشود که عشق این پسر او را دیوانه کرده است عشق سوری زمینه ای می شود برای شاعر بسیار توانای اردبیلی مرحوم استاد عاصم اردبیلی تا شعری بسراید که به واقع شاهکار است. (این شعر در مجموعه شعر قانلی سحر (سحرگاه خونین) به چاپ رسیده است)
جهنمده بیتن گول
فلکین قانلی الیندن بیر آتیلمیش یئره اندی
بیر فلاکت آنانین جان شیره سندن سودون امدی
بوللو نیسگیل شله سین چیگنینه آلتدی
تای توشوندان دالی قالدی
ساری گول مثلی سارالدی
گونو تک باغری قارالدی
درد الیندن زارا گلدی
گونو گوندن قارا گلدی
خان چوبان سیز سئله تاپشیرسین اوزون
یوردوموزا بیر سارا گلدی
بیر وفاسیز یار الیندن سانا گلمز یارا گلدی
بیر یازیق قیز جان الیندن جانا گلمز جانا گلدی
گئچه جکده “الموت” دامنه سیندن بورایا درمانا گلدی
بیر آدامسیز “سوری” آدلی الی باغلی دیلی باغلی !؟
سوری کیم دیر ؟
سورو بیر گولدی جهننمده بیتیبدیر
سورو بیر دامجی دی گوزدن آخاراق ئوزده ایتیبدیر
سورو یول یولچوسودور اگری ده یوخ دوزده ایتیبدیر
سورو بیر مرثیه دیر اوخشایاراق سوزده ایتیبدیر
او کونول لرده کی ایتمیش دی ازلدن ادو گوزدن ده ایتبدیر
سوری بیر گوزلری باغلی اوزو داغلی سوزو داغلی
اولوب هاردان هارا باغلی !؟
بوشلایب دوغما دیارین اوموب البته یاریندان
ال ئوزوب هر نه واریندان
قورخمایب شهریمیزین قیشدا آمانسیز بورانیندان نه قاریندان
گزیر آواره تاپا یاندریجی دردینه چاره تاپا بیلمیر
چوخ سئویر عشقی باشیندان آتا آمما آتا بیلمیر
اوا باخ آوچی دالینجا قاچیر ! آمما چاتا بیلمیر
ایش دونوب لیلی توشوب چوللره مجنون سوراغیندا
شیرین الده تئشه داغ پارچالایر فرهاد اتورموش اوتاغیندا
تشنه لب قو نئجه گور جان وئری دریا قیراغیندا
وارلیغین سون اثری آز قالیر ایتسین یاناغیندا
سانکی بیر کوزدو بورونموش کوله وارلیق اوجاقیندا
کوزه ریر پیلته کیمین یاغ توکونیب دیر چراغیندا
بوی آتیر رنج چاغیندا قوجالیر گنج چاغیندا
بیر آدامسیز “سوری آدلی” الی باغلی دیلی باغلی !
سوری جان ! اومما فلکدن فلکین یوخدی وفاسی
نه قدر یوخدی وفاسی او قدر چوخدی جفاسی
کوهنه رقاصه کیمین هر کسه بیر جوردی اداسی
او آیاقدان دوشه نی ایستر آیاقدان سالان اولسون
او تالانمیشلاری ایستر گونو گوندن تالان اولسون
او آتیلمیشلاری ایستر هامودان چوخ آتان اولسون
او ساتیلمیشلاری ایستر قول ائدرکن ساتان اولسون
نئیله مک قورقو بوجوردور
فلکین نظمی ازلدن اولوب اضدادیله باغلی
قاراسیز آغلار اولانمز
دره سیز داغلار اولانماز
اولوسوز ساغلار اولانماز
گره ک هر بیر گوزه له بیر دنه چیر کین ده یارانسین
بیری انسین یئره گویدن بیری عرشه اوجالانسین
بیری چالسین ال آیاق غم دنیزینده بیری ساحلده سئوینج ایله دایانسین
بیری ذلت پالازین باشه چکیب یاتسادا آنجاق بیری نین بختی اویانسین
بیری قویلانسادا نعمتلر ایچینده بیری ده قانه بویانسین
آی آدامسیز سوری آدلی ساچلاریندان دارا باغلی!
نئیله مک ایش بئله گلمیش “چور” گلنده گوله گلمیش
فلکین اگری کمانینده اولان اوخ آتیلاندا دوزه دگمیش
دیلسیزین باغری دلینمیش اگری قالمیش “دوز” اگیلمیش
اونو خوشلار بو فلک
ائل ساراسین سئللر آپارسین
بولبول حسرت چکه رک گول ثمرین یئللر آپارسین
“قیسی” چوللرده قویوب “لیلی” نی محملر آپارسین
“خسرو”ی “شیرین” ایلن ال اله وئرسین “فرهاد”ین قامتین اگسین
باخاراق چرخ زمان نئشه یه گلسین کئفه دولسون
سوری لار سولسادا سولسون
بیری باش یولسادا یولسون
سیتقا بیر اولدوز اگر اولماسا اولدوزلار ایچینده بو سما ظلمته باتماز
داش آتان کول باشی قویموش داشینی اوزگه یه آتماز
سن یئتیشسن هدفه اوندا فلک مقصده چاتماز
داها افسانه یارانماز
سوری آی باشی بلالی زمانین قانلی غزالی
سوری بیر قوشدی خزان آیری سالیبدیر یوواسیندان
ال اوزوبدور آتاسیندان
جوجه دیر حیف اولا سود گورمه ییب اصلا آناسیندان
او زلیخا کیمی یوسف ایین آلمیر لباسیندان
بونا قانع دی تنفس ائله ییر یار هاواسیندان
درد وئرن درده سالیب آمما خبریوخ داواسیندان
آغلاییب سیتقایاراق بهره آپارمیر دوعاسیندان
او بیر آئینه دیر رسام چکیب اوستونه زنگار
اوندا یوخ قدرت گفتار ئوزو چیرکین دیلی بیمار
گنج وقتینده دل آزار
گوره سن کیمدی خطاکار!؟!
گوره سن کیمدی خطاکار!؟
این شعر به لحاظ پرداختن به یک موضوع بسیار ظریف در میان ادب دوستان از جایگاه ویژه ای بر خوردار است.
موضوعی عشقی واجتماعی که در زمانهای نه چندان دوراتفاق افتاده وعاشقی پاکباز در دام عشقی نافرجام به قیمت از دست دادن همه چیز خود همچنان در کوی یار می گردد. سوری در نگاه هر بیننده ای یادآور سرگذشتی تلخ است.
عشق موهبتی الهی است وزندگی بدون عشق معنا ندارد هر کس به فراخور حال برداشتی متفاوت از عشق دارد ولی آن که می داند عشق زیبایی است وسرسخت ترین قفل ها با کلید عشق ومحبت گشودنی است کسی را که عشق را حقیر می شمارد وزندگی انسانی را به بازی می گیرد در نزد همه منفور وزشت است.
ماجرای سوری دل انسان را به درد می آورد و انسان را به تفکر وا می دارد. آنجا که دختری پاک و بی آلایش از دامنه الموت دل از دیار خود می کند و به سوی عشقی که او را رها کرده می شتابد، غافل از اینکه کسی را که دل در گروی عشق او نهاده چند صباحی با حرفهای دروغین دل دختر بینوا را می رباید. بدین گونه عاشق که در روستایی در الموت سپاه دانش ومعلم بوده و بعد از اتمام ماموریت دختر را رها کرده و به شهر خود اردبیل مراجعت می کند بعد از مدتی که خبری بدست نمی آِید دختر رخت سفر برمی بندد و خانه و کاشانه خود را رها و رهسپار شهری غریب می شود. پرسان پرسان خانه عاشق را میابد و وقتی زنی جوان درب را به روی او می گشاید متوجه می شود که عاشق سینه چاک او متاهل ودارای زن وفرزند می باشد. دیگر روی برگشتی ندارد و همچنان نسبت به عشق خود وفادار مانده و درهوای کوی یار عمر و جوانی را سپری می کند.
ماجرا به سرعت در میان اهالی پخش می شود و سوری مورد احترام اهالی اردبیل قرار می گیرد تا به امروز که سالیان درازی گذشته و آن دختر زیبا و جوان اکنون پیر شده و غبار روزگار بر چهره رنج کشیده و رنجورش نشسته ولی همچنان در خیابانها و کوچه های شهر می گردد.
ماجرا سوری نقل محافل شده و مرحوم عاصم کفاش اردبیلی شاعر توانا در آفرینش شعر سوری این ماجرای غم انگیز عشقی را طوری به نظم کشیده که هیچ اهل دلی نمی تواند آن را بخواند وتحت تاثیر قرار نگیرد.
شایان ذکر است سوری در آئین بزرگداشت مرحوم استاد عاصم اردبیلی که اسفند ماه سال گذشته در اردبیل برگزار شد، حضور یافت و از استاد عاصم اردبیلی که در آن زمان در قید حیات بود با اهدای دسته گلی تجلیل کرد و استاد عاصم نیز یک عدد سکه بهار آزادی به وی تقدیم کرد.
برای هدیه کردن محبت یک دل ساده وصمیمی کافی است تا ازدریچه یک نگاه پر مهر عشق را بتاباند ومهر را هدیه کند.زندگی بی عشق بطالت است تمام دویدنی بی حاصل ؛حسرتی مدام.