نماد شناسی!

نماد چيست؟

نویسنده : Eugene Gorny

برگردان : مجید مجدنیا

زمانیکه مردم متوجه می شوند که من در نمادشناسی تخصص دارم و در دانشگاههای مختلف پیرامون این موضوع تدریس می کنم ، ازمن در خواست می کنند تا بگویم نمادشناسی چیست ؟

غالباً کسی نمی داند نمادشناسی چیست و اصولاً به چه دردی می خورد البته جالب است بدانید که تا کنون کسی نپرسیده است ریاضیات یا زیست شناسی چیست و به چه دردی می خورد.

همیشه زمانیکه سعی می کنم تا پاسخ مناسبی به پرسش ها بدهم متوجه می شوم که کار ساده ای نیست و به همین خاطر اکثراً از پاسخ دادن های مستقیم طفره می روم و به این توضیح کوتاه بسنده می کنم که نمادشناسی ، چیزی حد فاصل بین علم فلسفه و علم زبان شناسی است.

کم کم خودم نیز متوجه شدم که هنوز در مورد نمادشناسی چیز زیادی نمی دانم ، بنابراین سعی کردم تمام انرژی و توان خودرا صرف مطالعه پیرامون این موضوع بکنم . مایلم نتایج تحقیقات و مطالعاتم رابرایتان در 3 بخش ارائه دهم.

1_ یکی از گسترده ترین ومتعارف ترین تعاریف نمادشناسی تشریح آن بوسیله موضوع است.

« نمادشناسی عبارتست از علم علائم و یاسیستم های علامتی » اگر به این تعریف دقت کنیم ، پرسشی در ذهنمان ظاهر میشود : چه کسی تفاوت علائم و غیرعلائم را مشخص می کند ؟

اجازه دهید ابتدا فرض کنیم که : الف: علائم وجود دارند ، ب: ما می دانیم علائم چه هستند .

خیلی وقتها پیش ، آقای Augustineاز مشکلات تفکیک اشیاء و علائم و نمادها آگاه بود ، ماباید ابتداتوانائی شناخت اشیاء را داشته باشیم و در مورد آنها صحبت کنیم و سپس به کمک علائم ، نمادها را جایگزین اشیاء بسازیم .

این روش بعدهاموجب شدتانظریة(روش ثـات)توسط پدرعلم نمادشناسی مدرن آقای«S.Pieree» ارائه شود .

آقای پیرس معتقد بود که اشیاء در درون خود به یکدیگر تبدیل می شوند و نمادها نیز به عنوان رسانه ای عمومی بین تفکر مردم و جهان عمل می کنند.

از طرف دیگر ، برخی چیزها که به عنوان نماد تعیین میشود ، ممکن است به عنوان یک وسیله و ابزار ساده ای کاربرد داشته باشد.

کسیکه سواد خواندن و نوشتن دارد و می تواند انجیل را بخواند و تفسیر کند ، این کتاب را به عنوان یک نماد مقدس می داند . اما شخص دیگری می تواند در یک شرایط خاص با کوبیدن همان کتاب مقدس بر سر شخص دیگری موجب مرگ وی شود.

گاهی مردم به برخی از اشیاء معانی خاصی می دهند. یا آنها را به علائم و نمادهائی نسبت می دهند که برای دیگر مردمان شاید کاملاً بی معنی و پوچ به نظر برسد.

مانند:حرکات عجیب وغریب وگروهی مردمان برخی ازقبایل ، یا اعتقادات آنها به خرافات و خرافه پرستی و ...

بطور خلاصه شرایط زیادی وجود دارد تا ما تصور کنیم که یک شیئی خاص به عنوان یک نماد باشد یا نباشد . در هر صورت ، در نمادشناسی ، مشکل خاصی بین اشیاء و نمادها وعلائم وجود ندارد.

نهایتاً اینکه نمادشناسی به معنی تصور کردن هر چیز همانند نماد و سیستم های نمادینی است ، که هر چیزی را به عنوان موضوع ، در بردارد . اگرچه در مجموع فاقد موضوع یا حداقل فاقد موضوعی خاص در درون خود است.

2_تعریف نوع دوم تعریف نمادشناسی بوسیله روش است.نمادشناسی یک روش زبان شناسانه در تعارض با سایر زبانهای معمولی است.مفهوم این جمله چیست ؟ یعنی اینکه نمادشناسی راهی است برای بازبینی برخی اشیاء که تابع و منشعب از یک زبان مشابه و همانند است.

این تشابه ، هسته اصلی در روش است . باداشتن یک زبان ، همه چیز را می توان توضیح داد: سیستم خویشاوندی ، کارتهای بازی ، بیان حالات چهره ، هنر آشپزی ، تشریفات مذهبی و هر چیز دیگر.

ما می توانیم نمادشناسی را انتقال کنایه (بااستفاده از شباهت) بدانیم.

یکی از مهم ترین اصول نمادشناسی ، شاخه هائی از اصطلاحات زبان شناسی است بنابراین در نمادشناسی از طریق روش ، همه چیز همانند استعاره زبانی یا تفسیر آگاهانه هر چیز همانند زبان است.

نظریه های زیادی وجود دارند که بر مفاهیم زبانی به عنوان یک بعد اساسی دنیای بشری تاکید دارند. هر منوتیک که معمولاً با نمادشناسی در تضاد است زبان را به عنوان رسانه همگانی تجربیات بشری ، مورد احترام می داند . شناخت نقش ابزار های نمادین فعالیتهای بشری نتیجه کارکرد پنداشت بسیاری از شاخه های روان شناسی ، جامعه شناسی ، علوم انسان شناختی و ... است.بهرحال هیچکس اینگونه علوم را نمادشناسی نمی داند و نمادشناسی با همة آنها ، بخصوص با مورد خاص ، تضاد درونی دارد. دلیل آن چیست؟

همانطوریکه قبلاً اظهار شد ، مردم عادی نمی توانند درک کنند که نمادشناسی چه کاربردی دارد حتی در کتابهای دانشجویان این رشته نیز مطالب بسیار مبهم و نامشخص و نامفهوم و با اصطلاحات و مدلها و فرمولهای غیرمتعارف توضیح داده شده است . بنابراین اکثریت مردم از کاربرد و تعاریف نمادشناسی اطلاعات دقیقی ندارند. وقتی پرسیده می شود «نمادشناسی یعنی چه» ممکن است پاسخ داده شود علمی که با علائم و سیستم ها سروکار داشته باشد، این پاسخی است که حتی خود پاسخ دهنده را هم قانع نمی کند .

پس تعریف دیگری باید از نمادشناسی ارائه شود.

نمادشناسی همانند یک علم ، بوسیله نمادشناسان سازماندهی شده اند در این مسیر کاربرد علائم ، کدها ، مفاهیم ، نمادها و اصطلاحات و ... بصورت قراردادی یا عرفی و معمول است که در این علم به عنوان یک نماد بکار گرفته می شوند.

بنابراین نمادشناسی موضوعی ، عبارتست از نمادهائی که توسط مردم یعنی همانهائی که خودشان را نمادشناسان می دانند ، مشخص و ارائه می شوند