هزینه های بازی های آذربایجان
بین الملل > آسیای میانه و قفقاز - محمود فاضلی
اولین دوره برگزاری بازیهای اروپایی موسوم به European Games با عنوان «باکو 2015» در پایتخت آذربایجان افتتاح شد. مراسم افتتاحیه با مشارکت بیش از 300 هیأت هنری از 28 کشور و یک هزار کارشناس از 34 کشور به رهبری «دمیتری اسپیاکانانو» مسئول برگزاری مراسم بازیهای المپیک 2004 آتن و تنی چند از هنرمندان معروف جهان سازماندهی شد. در مراسم افتتاحیه روسای جمهور ترکمنستان، تاجیکستان، روسیه، بلاروس، ترکیه، بلغارستان، صربستان و مقامات ارشد برخی کشورها مانند وزیر ورزش ایران، معاون وزیر خارجه بریتانیا و شاهزاده عربستان سعودی حضور داشتند.
مراسم افتتاحیه این بازیها که دو ساعت بطول انجامید حداقل 3 میلیون یورو برای تجهیزات، آتش بازی، دکوراسیون، نورپردازی، دعوت و اقامت میهمانان خارجی و غیره هزینه داشته است. وزیر ورزش آذربایجان ادعا کرده است مراسم افتتاحیه این بازیها 95 میلیون دلار هزینه داشته است! که این مبلغ برای اجرای نمایش دو ساعته افتتاحیه در باکو هزینه شده که مبلغی دو برابر مراسم افتتاحیه المپیک لندن در سال 2012 است. اما تنها پس از پایان این بازیها که از 12 تا 28 ژوئن برگزار میشود میتوان هزینههای نهایی را برآورد کرد. نمایندگان کمیته عملیاتی این بازیها و همچنین کمیتههای المپیک اروپا اعتقاد دارند احتمالا مقامات آذربایجان در برآوردهای خود اشتباه کردهاند و هزینه واقعی بسیار کمتر از آن چیزی است که وی گفته است. بودجه رسمی اختصاص یافته به برگزاری این بازیها حدود یک میلیارد یورو برآورد میشود.
بررسیها نشان میدهد هزینه این مراسم دو برابر هزینهای است که به منظور مراسم افتتاحیه بازیهای المپیک سال 2012 لندن صرف شد. در این مسابقات تعداد 6000 ورزشکار از 50 کشور در 20 رشته ورزشی شرکت خواهند کرد. شرکت نفتی بریتیش پترولیوم بزرگترین شریک جمهوری آذربایجان در حوزه انرژی این کشور از این رویداد مهم ورزشی حمایت کرد. این شرکت یکی از حامیان مالی این دوره از مسابقات است. این شرکت در پروژههای بزرگ نفتی آذربایجان سهم دارد و تا کنون بیش از 50 میلیارد دلار در آذربایجان سرمایه گذاری کرده است.
آذربایجان در نظر دارد از فرصت ایجاد شده در این بازیها استفاده نموده و جاذبههای فرهنگی و گردشگری این کشور را به توریستها معرفی نماید. باکو امیدوار است که در سال جاری تعداد گردشگران خارجی که به کشور میآیند 30 تا 40 درصد افزایش یابد و درآمدهای توریستی در سال 2020 به 5 میلیارد دلار برسد. آذربایجان برای برگزاری اولین دوره بازیهای اروپایی از همه امکانات و ظرفیتهای خود استفاده کرده است.
شبکه پنجم تلویزیون فرانسه در گزارشی در معرفی آذربایجان اعلام کرده است، این کشور یکی از جمهوریهای سابق اتحاد جماهیر شوروی است که غنی از نفت و گاز است و از سال 1993 با مشت آهنی همفکران الهام علی اف اداره میشود همواره نام این کشور در زمره کشورهایی قرار دارد که با مشکلات حقوق بشری نیز روبرو بوده و از فاسدترین کشورهای جهان محسوب میشود. اما الهام علی یف رییس جمهوری آذربایجان که هدف این مسابقات را صرفا ورزشی میداند در دیدار با پاتریک هیکی رییس کمیته المپیک اروپا تاکید کرده است برگزاری اولین دوره بازیهای اروپایی «باکو 2015»، به توسعه ورزش کشور کمک شایانی خواهد کرد.
برخورد غرب نیز با این بازیها متفاوت بوده است. وزیر مشاور در امور ورزش فرانسه اعتقاد دارد «ما هم قبول داریم که حقوق بشر در جمهوری آذربایجان نقض میشود و انتقادهایی نیز در این خصوص صورت میگیرد اما این گونه مسائل به ما و ورزشکاران ربطی ندارد! سازمان عفو بینالملل موضوعات بسیاری را در کشورهای سراسر جهان حتی در فرانسه مطرح میکند. این موضوعی است که نباید نادیده گرفته شود. علی حسن اف مشاور رئیس جمهور آذربایجان در این باره نیز نگاه متفاوتی داشته و اعتقاد دارد تعدادی از سازمانهای حقوق بشری ادعا میکنند در آذربایجان زندانی سیاسی وجود دارد و مطبوعات آزاد وجود ندارد، باید بگویم همه این اتهامات بی اساس است.
سازمان عفو بینالملل در گزارش اخیر خود اقدام حکومت آذربایجان در اذیت و آزار روزنامه نگاران، مدافعان حقوق بشر، مخالفان سیاسی و کنشگران طرفدار دموکراسی را محکوم کرده است. بازداشت، تهدید و شکنجه که در آستانه برگزاری این بازیها شدت یافته بود از جمله اتهاماتی است که سازمانهای فعال در حقوق بشر بر آذربایجان وارد میکنند. در همین زمینه تعدادی از رؤسای جمهور و سران کشورهای غربی از شرکت در این مراسم خودداری نموده و آن را بایکوت نمودند. علت آن نیز وضعیت نابسامان «حقوق بشر» در آذربایجان اعلام شده است. اما مقامات باکو همه این اتهامات را بیاساس میدانند.
بسیاری از این سازمانها که حکومت آذربایجان را خودکامه میدانند، این اقدام رژیم را تلاش و عملیاتی برای برقراری ارتباط با دیگران توصیف کرده و محکوم میکنند. سازمان غیردولتی عفو بینالملل از مخالفان برگزاری این مسابقات در این کشور است. خانم «ان کاستنوس- سن» از سازمان عفو بینالملل تاکید کرده است:«از تابستان گذشته شاهد تشدید سرکوبگریها در آذربایجان بودهایم. تعدادی از مدافعان حقوق بشر و فعالان اجتماعی آذربایجان بدون هیچ اتهامی بازداشت شده و بعد از چندین ماه هیچ محکمهای برای آنها برگزار نشده است. برای برخی از این افراد بازداشت شده نیز حبسهای هفت تا هشت ساله تعیین شده است.» در آستانه این دوره از مسابقات پارلمان آلمان با تصویب قطعنامهای خواستار آزادی فعالان سیاسی به زندان افتاده در جمهوری آذربایجان شد. اما دولت این کشور با تاکید بر اینکه افراد به زندان افتاده، زندانیان سیاسی نیستند، گفت که این اقدام پارلمان آلمان به منظور بدنام کردن جمهوری آذربایجان صورت گرفته است.
از دیگر نکات مهم این دوره از مسابقات حضور ورزشکاران منطقه جدایی طلب قره باغ در این دوره مسابقات است. رسانههای باکو اقدام ارمنستان در اعزام این ورزشکاران به باکو را تحریک آمیز میدانند. پس از جنگ قره باغ، نخستین بار است که ورزشکاران قره باغی در مسابقات ورزشی در جمهوری آذربایجان شرکت میکنند. این ورزشکاران در ترکیب تیم ارمنستان به باکو اعزام شدند. پیش از آغاز این مسابقات چند تن از فعالان سازمان آزادیبخش قره باغ که به حضور ورزشکاران کشور ارمنستان در باکو اعتراض کرده بودند، از سوی پلیس باکو بازداشت شدند. باکو اعلام داشته است در چارچوب مقررات بازیهای اروپایی ناگزیر به پذیرش ورزشکاران ارمنستانی در این مسابقات بوده است.