درباره من

ریشههای فرهنگی وقف در میان زرتشتیان کرمان

ریشههای فرهنگی وقف در میان زرتشتیان کرمان
به یاری اهورامزدا

ریشههای فرهنگی وقف در میان زرتشتیان کرمان
مهران غیبی

چکیده:
وقف در میان زرتشیان کرمان دارای دو ریشه دینی و استورهای است. در گاتها کتاب آسمانی زرتشتیان خداوند کسی را خشنود و خرسند میسازد که او برای خشنود و خرسندی دیگران بکوشد. راهکار بنیادین شناخت هنجار هستی (اردیبهشت) و هماهنگ شدن با آن است که دانش نامیده میشود. در اوستا دانشنامه دینی زرتشتیان، بخشی از آیین جشن (نیایش همگانی) گستردن سفره، تهیه مِیَزد (میوه تازه و خشک شده، خوراک پختنی از جمله گوشت بریان)، دُرون (نان گرد کوچک) و آبزور (گونهای شربت) است. پس از خواندن نیایش، این خوراکیهای و آشامیدنیها میان شرکت کنندگان پذیرایی میشود. این آموزش دینی در استورههای مردمی در آفرینش و مرگ کیومرث نماد پیدا میکند. در این استوره پس از آفریده شدن کیومرث، اهریمن بیش از هزار سال بیهوش میشود. پس از آن که ماده دیو جهی در گوش پدر نجوا کرده، قول میدهد که مردم را گشنه، تشنه، غمگین، نزار و بیمار میکند تا بمیرد، اهریمن به هوش آمده و توانمند میگردد. بدین گونه سیر، سیراب و شاد کردن مردم، ستایش و نیایش خداوند و گشنه، تشنه و غمگین کردن مردم، ستایش و نیایش اهریمن به شمار آمده است. دادن خوراک و شربت نذری از این اسطوره سرچشمه میگیرد. نخستین نشانه وقف به دوران پس از هخامنشیان و فرمانروایی شاه موبدان استخر باز میگردد. با بنیاد گذاشته شدن فرمانروایی ساسانیان به دست این شاه موبدان، وقف به اوج خود میرسد. قدیمیترین وقف نامهای که امروزه در میان زرتشتیان کرمان هست به سالهای آغازین فرمانروایی قاجار باز میگردد. با توجه به ریشههای دینی و استورهای، بیشترین موضوع وقف در میان زرتشتیان کرمان برگزاری آیین جشن بویژه در شش چهره گهنبار برای پاسداشت شش مرحله استورهای آفرینش و پذیرایی از مردم با خوراک، میوه و نوشیدنی است. در رده دوم، آموزش و پرورش است. در رده سوم ساخت درمانگاه و بیمارستان برای درمان مردم است.  

درج شده در تاریخ ۹۴/۰۵/۲۳ ساعت 18:38

کاربران آنلاین (2)

مهدی گودرزی 313