استفاده از آبهای معدنی، تاریخی بسیار کهن دارد ولی استفاده علمی از آبها پس از شناخت اثرات درمانی آنها در قرن اخیر تحقق یافته است. آبهای معدنی به روی بدن انسان و یا مخصوصاً نواحی ویژه ای از بدن دارای اثراتی میباشد که این اثرات در هنگام مصرف مستقیم از آب چشمه (یعنی اولین نقطه ای که آب معدنی ظاهر میشود) شدیدتر میباشد.
آبهای معدنی که در نقاط مختلف وجود دارد هر کدام اثر ویژه مربوط به همان آب را دارد زیرا ترکیبات هر آب معدنی ویژه همان منطقه است:
انیدرید کربنیک محلول در آب اسیدی موجب تسریع حرکت دودیشکل روده میگردد و مقدار عصارههایی که در روده ریخته میشود را زیادتر میکند. در نتیجه، هضم غذا تسریع میشود. همچنین موجب زیاد شدن اسید کلریدریکی که در معده تولید میشود، میگردد و اثر اشتها آور دارد. آبهای قلیایی نیز فعالیت معده را زیاد میکنند و اسید معده را از بین میبرند و در معالجه درد مفاصل مؤثرند.
آبهای تلخ اثرات خوبی در برطرف کردن یبوست و چاقی دارند. آشامیدن آب این چشمهها برای اشخاص ضعیف و کم خون و مسلول و نظیر اینها خوب نیست.
آبهای آهندار برای درمان کم خونی بسیار مفید میباشد.
آبهای گوگردی در درمان روماتیسم و امراض جلدی و مسمومیتهای فلزی تجویز میشود.
آشامیدن آب این چشمههای آرسنیکدار برای رفع کم خونی و ضعف ناشی از کمی غذا و غیره مفید است.
آب چشمههای یددار را بیشتر برای آشامیدن و نه حمام گرفتن مصرف میکنند و ید موجود در آنها، هم دستگاه گوارش و هم غدد گلو را تحریک به کار و ترشح میکند.
آبهای آهکدار در درمان نارسایی کلیه و درمان نارحتی اعصاب و درمان اگزمای پوست و غیره توصیه شدهاند.
اشخاصی که مبتلا به سوء هاضمه و یا چاقی زیاد هستند و یا دستگاه تنفسی آنها خوب کار نکند، بر اثر آشامیدن آب چشمههای کلرور سدیم بهتر میشوند.
آبهای رادیو اکتیو موجب فعالیت و ترمیم سلول و بافتهای بدن شده، باعث ازدیاد کلسیم سازی گشته و میتواند رگهای خونی بدن را گشاد نموده، مدّر باشد و آرام بخش و باکتری کش است.