ماجرای خواندنی امیر کبیر و شاعر متملق

میرزا حبیب الله شیرازی متخلص به قاآنی
از شاعران بزرگ دربار فتحعلیشاه و دربار
محمدشاه با لقب «حسان‌العجم» و اوایل
سلطنت ناصرالدین شاه بود....

او شاید اولین شاعر ایرانی است که به
زبان فرانسه تسلط داشت و در ریاضیات،
کلام، حکمت و منطق نیز استادی مسلم به
شمار می‌رفت ۱۶۳ سال پیش از این او
چکامه بلند و غرّایی در مدح و ثنای امیر
کبیر سروده و در وصف امیر، او را جانشین
وزیر ظالم قبلی یعنی حاج میرزا آقاسی
نامیده بود:

«به جای ظالمی شقی، نشسته عالمی تقی

که مؤمنان متقی‌ کنندافتخارها.»

ولی برخلاف مخدومان سابق،
امیر کبیر که نه خریدار الفاظ پر طمطراق
و تهی از معنی بود و نه معتاد به تملّق
گویی‌های خادمان، چنان‌ برآشفت که در
جا مستمری وی را قطع کرد و گفت: تو که تا
دیروز مدح میرزا آقاسی می گفتی و امروز
که او نیست ، ظالم شقی اش می خوانی و این
بار مدح من می گویی! او حاجی میرزا آقاسی
را پیشتر “قلب‌ گیتی”، “انسان
کامل‌” و “خواجه دو جهان‌” خوانده بود!

در پی قطع مقرری شاعر متملق ،
اعتضاد السلطنه وساطت کرد تا بلکه امیر
کبیر او را ببخشد. امیرکبیر نیز از دیگر
تخصص های قاآنی جویا شد و وقتی دانست که
او به زبان فرانسه تسلط دارد، برقراری
حقوق قاآنی را مشروط به ترجمه کتابی در
زمینه فلاحت (کشاورزی) از زبان فرانسه به
زبان فارسی کرد. تاریخ گواهی می دهد
قاآنی ، پس از مغضوب و معزول شدن‌ امیر
کبیر در اشعارش از او به “خصم خانگی‌”و
«اهرمن خو و بد گوهر» یاد کرد.

راستی
امروز آیا نسل “قاآنی” ها ، برافتاده
یا آن که به اسم و رسم های جدید ، همچنان
راه مرشد دوران قجرشان را ادامه می
دهند؟!

قضاوت با مردم و البته با تاریخ
است کما این که درباره قاآنی هم قضاوت
کرده است.!!!