مدرسه متعالی من-3

مدرسه متعالی من (3)                                 

                                                                                                                نوشته: رضا عباسی اقدم

3- مدیران بعنوان رهبران آموزشی

شماره قبل: بررسی فرم ارزیابی طرح تعالی مدیریت شامل نمون برگ ها و ملاک ها و زیر شاخه های ارزیابی و دورنمای موفقیت طرح. و اما ادامه:

اهمیت و نقش مدیران و وظایف و کارکردهای آنان در نظام های آموزشی اگرچه کاملاً مشهود و معلوم است لیکن امروزه تأکید عمده ای بر نقش رهبری آنان می شود. بحث و تفکیک بین تعریف، نقش و تأثیر مدیر یا رهبر در فرایند آموزش، مقوله ای است بسیار نزدیک به هم اما در عین حال متفاوت و مجزا. نظر کارشناسان امر آموزش بر این است که مدیران تأکید زیادی بر ثبات رویه ها و کارآیی دارند و به برنامه ریزی، سازماندهی، بودجه ریزی، ارزشیابی و نظارت می پردازند. اما رهبران آموزشی به دنبال تغییر، تحول و اثربخشی هستند. هرچند این دو لازم و ملزوم یکدیگرند لیکن مدیران موفق افرادی هستند که از قابلیت های رهبری یعنی نفوذ در دیگران و هدایت آنان در دستیابی به اهداف استفاده می کنند (بهرنگی، 1381) الگوی رهبری آموزشی (Educational Leadership) در سال1979 توسط ادموندز بکار رفت.(لی، 2005) اما اکنون الگوی رهبری تحولی (Transformational Leadership) مطرح است. جمع بندی نظرات کارشناسان و صاحب نظران این عرصه چنین تعریفی را از رهبری تحولی برای نیل به اهداف مدرسه متعالی ارائه می دهد: رهبری تحولی فرایندی است که بر اساس آن رهبر اهداف سازمانی را به بهترین وجه با سطوح انگیزش، اخلاقیات، وجدان و تعهد کارکنان پیوند می دهد. مضاف بر این تعاریف از مدیر مدرسه یا به تعبیری از رهبران آموزشی انتظار می رود در هر مرحله کاری، خودگردانی و خودکنترلی داشته باشند. همچنین انتظار می رود مدیران مدارس عامل تغییر باشند نه مجری و شاهد تغییر.

با بررسی مجموع این نظرات و تعاریف، چند نکته و ابهام پیش می آید:

ü آیا مدیران کنونی مدارس بالقوه واجد توانمندی تبدیل شدن به یک رهبر آموزشی را دارند؟

ü آیا ابزارها و منابع مالی و انسانی مطلوب برای طی مسیر مطلوب مدرسه متعالی در اختیار مدیر هست؟

ü وضعیت کنونی مدارس و مقصد آرمانی این طرح چقدر فاصله دارند؟

ü اینکه تمام ده نمون برگ ارزیابی طرح از هرم بالای وزارتی تعریف و بسته شده است، در تناقض با خود طرح نیست؟

ü با وجود بندهای تعریف شده و بسته، چقدر فضا برای تغییر و تحول وجود دارد؟

ü فرهنگ سازی و اطلاع رسانی در این زمینه در میان دانش آموزان و اولیا چگونه است؟

ü الگوها و پایلوت های قابل بازدید و بررسی و تجربه اندوزی این طرح کجاست؟

ادامه دارد . . .