مذاکره کننده رفع حصر کیست؟

   حدود سه ماه دیگر به انتخابات ریاست جمهوری باقی مانده است. در واقع حسن روحانی رییس جمهور فقط این زمان را فرصت دارد تا به یکی از مهمترین وعده های انتخاباتی اش در سال 92 عمل کند.  روحانی به مهمترین وعده انتخاباتی خود یعنی بستن پرونده هسته ای ایران عمل کرد اما در عمل به دومین وعده مهم اش یعنی "رفع حصر" هنوز "ناکام" مانده است. این روزها باز هم برای چندمین بار در سال های اخیر اخباری منتشر شده که  این گمانه را تقویت کرده که ممکن است در روند حصر "میر حسین موسوی"، "مهدی کروبی" و "زهرا رهنورد" تغییر ایجاد شود.

 چند روز پیش نقل قولی از علی مطهری در این باره منتشر شد که بحث های پیرامون رفع حصر را افزایش داد.

خبرگزاری ایسنا در گزارشی به نقل از مطهری نوشته بود: «ملاقاتی با محصوران داشتم تا ببینم اگر آزاد شوند، برنامه‌شان چیست، آنها گفتند نظام را دوست دارند و مایل به وحدت هستند که این مواضع به مقامات و رهبری ابلاغ شد.»

این اظهار نظر توسط محمد تقی کروبی، فرزند مهدی کروبی تکذیب شد. علی مطهری نیز این نقل قول را تکذیب کرد.

فایل صوتی سخنانی علی مطهری نیز منتشر شد که نشان می دهد او گفته است:  «...ملاقاتی باید با محصوران شود تا ما بفهمیم که فرضا اگر آقایان آزاد شوند، برنامه‌شان چیست؟ هر چند ما می‌دانیم و دختران آقای موسوی نیز بارها پیش ما آمدند و پیغام آوردند و ما پرسش کردیم، آنها گفته‌اند که ما نظام را دوست داریم و از دولت حمایت می‌کنیم و دنبال وحدت هستیم.؟»

با این حال روز گذشته اخباری از احتمال دیدار مطهری برای ملاقات با موسوی و کروبی منتشر شد.

فرزند مهدی کروبی به «امید ایرانیان» خبر داده که مسئولان با درخواست ملاقات علی مطهری با محصوران پاسخ مثبت داده‌اند؛ اما هنوز زمانی برای آن تعیین نشده است.  کروبی تاکید کرد: «علی مطهری مدت‌هاست که این موضوع را پیگیری می‌کند و به یک‌سری موفقیت‌هایی دست پیدا کرده‌اند. در واقع با دیدارهایی که داشته‌اند، توانسته‌اند مسئولان را برای دیداری با محصوران راضی کنند.»

همچنین علی مطهری با اشاره به سخنان فرزند مهدی کروبی به ایلنا خبر داده است: «زمان قطعی این دیدار هنوز نهایی نشده است. در حال گفت‌وگو هستیم، امیدوارم این دیدار انجام شود.»

حدود دو ماه پیش مطهری گفته بود: "برنامه داریم ضمن ملاقات با رهبری و سپس دیدار با محصوران این مشکل را حل کنیم."

به نظر می رسد علی مطهری در این باره نقش یک مذاکره کننده را پیدا کرده است. مذاکره کننده ای که تلاش می کند به پرونده ای شش ساله پایان دهد. او اکنون یک موقعیت مهم در نظام دارد و نایب رئیسی مجلس می تواند به ماموریتش کمک کند.

علی مطهری که پس از حصر میرحسین موسوی، مهدی کروبی و زهرا رهنورد در ۲۵ بهمن ۱۳۸۹ بارها خواهان رفع حصر و محاکمه طرفین درگیری بوده است. او معتقد است که باید دادگاه تکلیف این سه نفر را مشخص کند. از طرف دیگر محمود احمدی نژاد نیز به عنوان یکی از طرفین درگیری در ماجرا اتفاقات 88 پای میز محاکمه بیاید.

چند روز پیش نیز رییس دولت اصلاحات در سخنان اعلام کرد: «معتقدم الان بهترین موقعیتی است که می توان فضای آشتی ملی را در کشور حکم‌فرما کرد.»

خاتمی به خطرات ترامپ و تهدید های او علیه ایران اشاره کرد و گفت: «کسانی که در حصر و زندان هستند هم در این زمینه دلشان برای انقلاب و کشور می سوزد و نسبت به تهدیدهایی خارجی موضع دارند و بی‌شک بیشتر از خیلی از کسانی که در جامعه، مدعی انقلابی‌گری هستند دلشان به درد آمده است.»

سخنان او از سوی بخشی از جریان اصلاح طلب و هوادارن آن مورد استقبال قرار گرفته است.

پیچیدگی های رفع حصر

تابستان امسال محمد رضا باهنر در گفت و گویی با خبرگزاری ایلنا اظهار کرد که برای میرحسین موسوی پیغام داده است که اعلام کند در صورتی که آزاد شود تا سال‌ها فعالیت سیاسی انجام نخواهد داد، اما گویا وی نپذیرفته است.

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفته بود: «یک موقع آقایان می‌گویند ما می‌خواهیم زندگیمان را بکنیم و کاری هم نداریم، اما یک موقع هم هست که می‌خواهند بیایند بیرون هجمه راه بیندازند. معلوم است که در این مورد نظام اجازه چنین کاری را به آنها نمی‌دهد.» این سخنان باهنر در ان مقطع توسط نزدیکان محصورین تکذیب شد.

پس از روی کار آمدن حسن روحانی در سال 92 و وعده او برای "رفع حصر" فرصت هایی برای این اتفاق رخ داد اما به دلایل مختلفی رخ نداد. 

برخی تحلیلگران سیاسی می گویند حسن روحانی در این سال ها تلاش هایی برای رفع حصر صورت داده اما موفق نشده است مقامات نظام را قانع کند. چندی پیش محمد هاشمی برادر آیت الله هاشمی رفسنجانی دراین باره اظهار کرد: «به نظر می‌رسد روحانی نتوانسته تا کنون آنگونه که باید و شاید نظر مسؤلین و بزرگان نظام را جلب کند تا حصر شکسته و ممنوع التصویری خاتمی برطرف شود.»

در این بین مطرح شده بود که آیت الله هاشمی رفسنجانی نیز گام هایی را برای رفع حصر برداشته است اما محمد هاشمی می گوید از اقدامات برادرش در این باره بی خبر است.

فاطمه کروبی، همسر مهدی کروبی حدود یک سال پیش اظهار کرده بود که "دولت تاکنون در اینباره اقدامی انجام نداده است." موضوعی که توسط سخنگوی دولت رد شد.

محمد باقر نوبخت در واکنش به این اظهار نظر گفت: «اگر منظور از پیگیری این است که آثارش به رفع حصر منتهی شود، ما هم قبول داریم که اتفاقی نیفتاده است ولی ما تلاشمان را به اندازه وسعمان انجام داده ایم.»

نوبخت افزود: «در پاره‌ای از موارد بیش از وسعمان هم تلاش کرده‌ایم، اما به هر حال در این زمینه تصمیم‌ گیرنده نهایی نیستیم.»

علی اکبر ناطق نوری نیز سال گذشته گفته بود: «تصمیم گیری در خصوص مساله حصر و رفع آن تنها در حوزه اختیارات مقامات عالی نظام است و بر حسب منافع ملی و خط قرمزها تعیین می‌گردد؛ بنابراین نه آقای روحانی و نه هیچ کس دیگری توانایی ورود و تصمیم گیری در خصوص این موضوع را ندارند.»

منتقدان  "رفع حصر" می گویند، موسوی، کروبی و رهنورد مستحق مجازات بزرگتری بوده اند و نظام در حق آن ها لطف کرده است.  اما رییس دولت اصلاحات شهریور ماه امسال در سخنانی اظهار کرد " کسانی که در حصر هستند در فکر انتقام‌گیری پس از آزادی نیستند و آزادی آنها باعث آرام شدن جامعه خواهد شد."

در همین حال چند هفته پیش سردار نجات روایت تازه ای از حصر مطرح کرد. او گفت: "چرا برخی آقایان که از علت حصر موسوی و کروبی مطلع هستند موضوع حصر این افراد را به فتنه ۸۸ ربط می‌دهند؟"

جانشین ریاست سازمان اطلاعات سپاه افزود: «حصر این افراد یک سال بعد از فتنه و در ۲۵ بهمن ۸۹ اتفاق افتاده است؛ در سال ۸۹ در سوریه معارضین علیه بشار اسد راهپیمایی کردند... در این زمان تاج زاده از زندان به بازداشت شدگان در سوریه نامه می‌نویسد و با آنها اعلام همبستگی می‌کند و حتی کروبی و موسوی نیز از مردم می‌خواهند به خیابان آمده و با بازداشت شدگان در سوریه اعلام همبستگی کنند.»

میرحسین موسوی و مهدی کروبی در روز ۱۶ بهمن ۱۳۸۹ در نامه‌ای به مصطفی محمدنجار، وزیر کشور وقت، برای راهپیمایی در روز ۲۵ بهمن "به منظور اعلام همبستگی با حرکت های مردمی در منطقه به ویژه قیام آزادی‌خواهانه مردم تونس و مصر بر علیه حکومت استبدادی" درخواست مجوز کردند. آنها حدود یک هفته بعد به همراه همسرانشان تحت بازداشت خانگی قرار گرفتند.  فاطمه کروبی چند ماه بعد از حصر خارج شد.

حالا پس از حدود شش سال از حصر این چهره های سیاسی، با اوج گرفتن تهدیدات رییس جمهور تازه آمریکا، تاکید اصلاح طلبان بر "آشتی ملی" و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری باید دید اتفاق تازه رخ خواهد داد یا خیر؟ باید دید، دیدار احتمالی علی مطهری با محصورین چه نتیجه ای در پی خواهد داشت؟