مهارت هایی از زندگی

 

درواقع زندگی چیزی جز روند پیاپی مواجه شدن با مسایل و مشکلات و تلاش برای حل و فصل آن ها نیست.

 

مهارت نه گفتن :

همه ما بارها در موقعیت هایی قرارگرفته ایم که گفتن کلمه نه برای مان دشوار است . ناتوانی در نپذیرفتن در خواستهای غیر منطقی دیگران می تواند در موقعیت های مختلف مشکلاتی برای ما ایجاد کند . تحقیقات روان شناسان نشان می دهد بسیاری از افراد که دچار مشکلات مختلف مانند مصرف مواد مخدر یا فرار از خانه می شوند در نه گفتن مشکل دارند .

 

مهارت چهارم : مهارت روابط بین فردی :

یکی از نشانه های سلامت روانی، وجودروابط سالم بین فردی است. روابط گرم و صمیمی با انسان های دیگر منبع اعتماد، راحتی و آسایش هر کدام ازماست. حمایت اجتماعی درواقع پیوندهای میان افراداست که باعث ایجادامنیت،آرامش،اهمیت و احترام درافراد می شود. برای بهره گیری ازاین شبکه ی ارتباطی باید برخی از مهارتها را آموخت. مهارتهایی که به ایجاد روابط بهترمابادیگران کمک می کند برسه دسته اند:

1- مهارتهای اصلی ارتباط بادیگران ( کلامی – غیرکلامی )

2- مهارتهای سازگاری بادیگران

 

مهارت پنجم: مهارت تصمیم گیری :

زندگی دردرون خود مسایل و مشکلاتی به همراه دارد که مستلزم وجود رقابت و کشمکش است. هریک از ماطی روز با مشکلاتی متعددی مواجه می شویم که نیاز به تصمیم گیری مناسب دارد. برای رسیدن به اهداف خود باید بهترین تصمیمات را بگیریم . درواقع همگی ما تجاربی از تصمیم گیری غلط داریم که به پیامدهای ناخوشایندی منتهی شده است.

 برخی از تصمیمات غلط درباره موضوعات کم اهمیت هستند که پیامد آن چندان جدی نبوده یا زیاد طول نمی کشد ولی تصمیمات مهمی در زندگی وجود دارند که اگر غلط انجام شوند پیامد بد آن تا آخر عمر باقی خواهد بود . به همین جهت باید سعی کنیم از تصمیم گیری های تکانه ای و احساسی ، اجتناب ورزیم و حتی المکان پیرو تصمیم گیرهای منطقی باشیم .

 در یک تصمیم گیری منطقی مراحل زیر وجود دارد :

 1- مواجه شدن با تصمیم

2- خلق انتخاب ها و جمع آوری اطلاعات

3- ارزیابی پیامدهای پیش بینی شده

4-متعهد کردن خود به یک تصمیم

 5- طرح ریزی برای چگونگی اجرای تصمیم

 6- اجرای تصمیم

7- ارزیابی پیامدهای واقعی اجرای تصمیم

 

عوامل شخصی موثر در تصمیم گیری :

عوامل فردی زیادی وجود دارند که بر تصمیم گیری های ما تاثیر می گذارند , مهمترین این عوامل عبارتند از :

- اعتماد به نفس , استقلال فکری و انعطاف پذیری.

- عدم ترس از خطرات .

- درک درست موقعیت و مشکل

- دانش و اطلاعات درباره مشکل یا موقعیت

- آمادگی برای مشورت بادیگران

- آمادگی برای پذیرش مسئولیت تصمیم های اتخاذ شده.

 مهارت ششم : مهارت حل مساله:

همه انسانها درزندگی فردی واجتماعی خودبا مسایل و مشکلات متعددی مواجه می شوند . درواقع زندگی چیزی جز روند پیاپی مواجه شدن با مسایل و مشکلات و تلاش برای حل و فصل آن ها نیست.

 وجود مشکل درزندگی ما امری عادی است و ما خواه ناخواه با مشکلات متعددی درزندگی خود روبرو می شویم . بنابراین به جای این که منفعلانه عمل کرده و آرزو کنیم ای کاش هیچ مشکلی در زندگی ما پیش نیاید ، بهتر است یادبگیریم که چطور مشکلات خودرا حل کنیم . اگر از توانایی لازم برای حل موفقیت آمیز مسایل برخوردار باشیم اعتماد به نفس بالاتر و احساس ارزشمندی بیشتری پیدا می کنیم ، ولی اگر فاقد مهارتهای لازم برای حل مشکل باشیم یا از روش های نامناسب و معیوب برای حل مسایل خود استفاده نماییم در سازگاری با محیط دچار مشکل شده و بهداشت روانی ما تهدید خواهد شد.

 حل مسله مستلزم چند فعالیت است: ابتدا باید مشکل را به دقت تعریف کنید ، سپس راه حل های متفاوت حل مشکل را مطرح کرده مورد بررسی قرار دهید و در نهایت مناسب ترین و موثرترین راه حل را انتخاب و اجراکنید.

 

مهارت هفتم : مهارت تفکر انتقادی :

 

از تفکر و تعمق غافل نشوید زیرا تفکر حیات بخش قلب آگاه و کلید درهای حکمت است. حضرت امام حسن (ع) ، بحارالانوار ، ج 7 ، ص 115

یکی از انواع مهارتهای تفکر که متخصصان تعلیم وتربیت ضرورت آموزش وپرورش آن را در افراد پذیرفته و مورد تاکید قرار داده اند مهارت تفکر نقادانه است . منظور از تفکر نقادانه ، تفکر منطقی است که معطوف براین است که فرد چه تصمیمی بگیرد و چه کاری انجام دهد.

 تفکر نقادانه ، تفکری است که در جستجوی شواهد ، دلایل و مدارک برای یک قضاوت و نتیجه گیری است . لازمه ی این نوع تفکر آن است که فرد به جستجو، ارزیابی ، تجزیه وتحلیل اطلاعات بپردازد ، درپی شواهد و مدارک عینی و واقعی باشد ، دیدگاه خودرابراساس شواهد و مدارک عینی تغییر دهد ، موقعیت و شرایط را به صورت کلی در نظر بگیرد و بتواند واقعیت ها را از فکرها ، حدس ها ، فرضیه ها و عقاید جدا کند.

مهارت هشتم : مهارت تفکر خلاق

بندگی خدا به زیادی عبادت نیست بلکه به بسیاری تفکر در امر آفرینش است. حضرت امام رضا(ع)

یکی دیگرازمهارتهای تفکر،تفکر خلاق است .منظور از تفکر خلاق ، توانایی تولید و خلق افکار، فرآیندها،تجارب و اهداف است. به عبارت دیگر مهارت خلاقیت ، توانایی تصور و تولید چیزی جدید می باشد. تفکرخلاق باعث می شود فرد برای مشکلات زندگی خود راه حل های متعدد و متنوع به دست آورد و مانع از تحجر ذهن و یا دیدگاه تونلی می شود.

نکته مهم و اساسی آن است که هر فردی می تواند خلاق باشد. همچنین بر خلاف تصور رایج ، همه ی انسانها دارای خلاقیت هستند، نمونه ی آن کودکان می باشند که خلاقیت بسیار بالایی از خود نشان می دهند ولی از آن جایی که این استعداد فرصت پرورش نمی یابد معمولا" رشد زیادی نمی کند. به همین دلیل ضروری است در مدارس شرایطی ایجاد شود تا این توانایی و استعداد رشد و پرورش بیشتری بیابد.

 مهارت نهم : مهارت مقابله با هیجان:

نیرومندترین شما کسی است که به هنگام غضب بر خود تسلط داشته باشد.پیامبراکرم(ص)

 این توانایی فردراقادر می سازد تا هیجانها رادرخودودیگران تشخیص داده، نحوه ی تاثیرهیجان بررفتاررابداندوبتواندواکنش مناسبی به هیجانهای مختلف نشان دهد.

چهارنوع هیجان اصلی داریم.ترس،غم،شادی وخشم.احساسات دیگرترکیبی ازاین چهارنوع هستند. احساسات مااززمان تولدشکل می گیرند ونقش مهمی درزندگی مان ابفا می کنند. تجارب وارتباطات اجتماعی مابرگرفته ازاحساسات وهیجانات ماست. اگرباحالات هیجانی مثل غم،خشم یا اضطراب درست برخورد نشود این هیجانات تاثیرمنفی برسلامت جسمی وروانی داشته وپیامدهای منفی ایجاد می کنند.

مهارت دهم و آخر: مهارت مقابله با استرس:

استرس می تواند یک فرد را بشکند ، فرد دیگری را به مبارزه وا دارد، به فردی دیگر درس جدیدی بدهد. هر تغییری در زندگی یک استرس است. این تغییرات سازگاری جدیدی را می طلبند .بنابراین هر تغییری که نظم زندگی معمول را برهم می زند و ما را مجبور به سازگاری با شرایط جدید می کند، استرس ایجاد می کند.خواه استرس کوچکی مثل شلوغی صف اتوبوس باشد خواه استرس بزرگی مثل طلاق.

استرس چه شدید و یا چه ضعیف، مسلما" واکنش عاطفی متنوعی را در فرد بر می انگیزد وباعث احساساتی همچون اضطراب،خشم،ترس و... می شود.

استرس ها هم  فرد و هم محیط را تحت تاثیر قرار می دهند جالب است بدانید استرس تنها شامل موضوعات منفی نمی شود ، بلکه وقایع مثبت هم ممکن است استرس زا باشد. مثل ازدواج،بچه دارشدن، کارجدید و...

باآموزش برخی مهارتهای مقابله ای می توان فشارهای روانی موجود را کنترل کرده و ازایجاد برخی فشارها جلوگیری نماییم.

سه عامل مهم درمقابله با استرس وجود دارد:

1- ویژگی های محرک تنش زا

و میزان کنترل ما بر یک رویداد

 

 

 

 2- ویژگی های شخصی مثل توانمندی و اعتماد به نفس بالا