تراکتورسازی |
تیم فوتبال تراکتورسازی تبریز |
تراختور، آل قوردلار (گرگهای سرخ) |
۱۳۴۹ |
یادگار امام تبریز |
۷۰٬۰۰۰ |
کارخانه تراکتورسازی تبریز |
محمدحسین جعفری |
فراز کمالوند |
لیگ برتر فوتبال ایران |
هفتم |
|
|
تیم فوتبال تراکتورسازی تبریز یک باشگاه فوتبال است که در تبریز، استان آذربایجان شرقی در سال ۱۳۴۹ شمسی (۱۹۷۰ میلادی) با حمایت کارخانه تراکتورسازی تبریز بنیانگذاری شده است. تراکتورسازی تبریز تا سال ۱۳۸۰-۱۳۸۱ در سطح اول فوتبال ایران بازی میکرد اما در آن سال به دسته پایینتر یعنی لیگ دسته یک سقوط کرد و پس از ۸ سال انتظار در سال ۱۳۸۸ دوباره به لیگ برتر فوتبال ایران راه یافت.تیم تراکتورسازی به واسطه طرفداران پرشورش مشهور میباشد که در تمام بازیهای خانگی و بیرون از خانه به ورزشگاه میآیند و رکورد پرتماشاگرترین تیم لیگ برتر ایران متعلق به این تیم در تبریز در بازی با فجر سپاسی میباشد. به گفتهٔ مدیر باشگاه تراکتورسازی این تیم در سال ۱۳۸۹ حدود ۴۸۲ هزار هوادار رسمی داشته که چندین برابرهوادران ثبتشدهٔ رئال مادرید، یکی از باشگاههای پرطرفدار دنیا، است
تاریخچه پیش از انقلاب
تیم فوتبال تراکتورسازی، جام تخت جمشید ۱۳۵۴
تراکتورسازی در سال ۱۳۵۴ به جام تخت جمشید صعود کرد. آنان در جام تخت جمشید ۱۳۵۴ شرکت کردند و در میان ۱۶ تیم، شانزدهم شدند و سقوط کردند. پس از یک سال دوری از سطح اول لیگ فوتبال ایران، آنان در جام تخت جمشید ۱۳۵۶ شرکت کردند و پنجم شدند. در این دوران مربی تراکتورسازی حسین فکری بود و بازیکنانی چون پرویز مظلومی، عباس کارگر و ابراهیم کیان طهماسبی در این بازی میکردند.[۸] تراکتورسازی در جام تخت جمشید ۱۳۵۷ هم حاضر بود و تا پیش از تعطیلی مسابقات به دلیل وقوع انقلاب، در جدول نهم بودند.[۹] این باشگاه در جام حذفی ۱۳۵۶ نیز به فینال راه یافت اما از ملوان بندرانزلی باخت و نایبقهرمان شد. در این سالها ماشینسازی نیز به عنوان تیمی از شهر تبریز و قدرتی موازی با تراکتورسازی در فوتبال ایران حاضر بود.
دهه ۱۳۷۰ و آغاز دهه ۱۳۸۰
کریم باقری کاپیتان تیم ملی
واسیلی گوجا، تیمهای پایه تراکتورسازی را زیر نظر گرفت و به کارهای بنیانی باشگاه پرداخت. تراکتورسازی متحول شد و دوران موفقی را گذراند.[۸][۱۰] آنان در لیگ آزادگان ۱۳۷۱ در گروه یک بالاتر از استقلال و کشاورز اول شدند، اما در پلیآف با باخت به پاس تهران، به مقام سوم رسیدند.[۱۱] در این تیم که بهترین نتیجه تاریخ تراکتورسازی در لیگ را به دستآورد؛ کریم باقری، سیروس دینمحمدی و حسین خطیبی حضور داشتند.[۸] اسماعیل حلالی و علی باغمیشه نیز از آن تیم به تیم ملی فوتبال ایران راه یافتند. تراکتورسازی در سال ۱۳۷۳ با باخت به بهمن در جام حذفی، برای بار دوم در این جام نایبقهرمان شد. با رفتن بازیکنان کلیدی از تیم، دوران افت باشگاه آغاز شد. محمدحسین ضیایی، جای گوجا را گرفت و بازیکن–مربی تیم شد. باشگاه در لیگ آزادگان ۱۳۷۹، آخر میشود اما با این وجود سال بعد به حکم فدراسیون فوتبال ایران در لیگ حرفهای تازهتاسیس شرکت میکند. آنان در لیگ برتر فوتبال ایران ۸۰-۸۱ با مربیگری رضا وطنخواه و محمود یاوری باز هم در لیگ آخر شدند، و این بار به دسته پایینتر سقوط کردند.[۸]
دوران دسته اول: ۱۳۸۱-۱۳۸۸
تراکتورسازی هفت فصل را در لیگ دسته اول فوتبال ایران سپری کرد، و نتوانست به جام خلیج فارس صعود کند. تراکتورسازی در این هفت سال تنها یک بار پلیآف رسید، و با باخت به شیرینفراز کرمانشاه فرصت صعود را از دست داد. در این سالیان ارنست میدندروپ، فرشاد پیوس، احد شیخ لاری از مربیان باشگاه بودند. سرانجام فراز کمالوند در فصل ۸۸-۸۷ تراکتورسازی را به لیگ برتر آورد.[۸]
هواداران
پرونده:هواداران تراکتورسازی.
هواداران
با این که تراکتورسازی تنها یک باشگاه ورزشی است، امروزه برای برخی طرفدرانش جذابیتی فراتر از این دارد و به پدیدهای اجتماعی و ناسیونالیستی برای آنها تبدیل شدهاست.[۱۰][۱۲]
برخی هوادران تراکتورسازی «به شدت روی هویت قومی خود پافشاری میکنند».[۱۰] سایت گل بر این باور است هوادارن تراکتورسازی، از این جهت رابطه خود را با کاتالونیا در اسپانیا و باشگاه فوتبال بارسلونا مقایسه میکنند.[۱۰] برخی نیز طرح الغی ادعای این قیاس را به گروهای منتسب به پان ترکیستها نسبت میدهند و آن را قیاسی غلط جهت تحریک احساسات مردم میدانند. [۱۳] علاوه بر این، بازیهای این تیم به طور ضمنی صحنه اعتراض و طرح خواستههای قومیتی شدهاست.[۱۲] این حرکات عمدتاً شامل دادن شعارها و بردن پارچهنوشتهها با چنین مضامینی است.[۱۲][۱۴] این موضوع نمودهای سیاسی داشتهاست و در میان مسئولان سیاسی حکومت ایران حساسیت ایجاد کردهاست.[۱۵] این فعالیتها به پانترکیستها و تجزیه طلبها نسبت دادهمیشود.[۱۳][۱۵]واکنشهای حکومت به این امر، به دستگیری،[۱۴][۱۵] درگیری میان ماموران امنیتی و شعاردهندگان،[۱۴][۱۶] جمع برخی پارچهنوشتهها از ورشگاه و برخی پوسترهای تراکتورسازی از چاپخانهها[۱۶] انجامیدهاست.
لقب
تراکتورسازی در بین هوادارانش به «تراختور» (تلفظ نام تیم در زبان ترکی آذربایجانی) معروف است. برخی نیز آن را آل قوردلار (گرگهای سرخ) مینامند.[۱] [۲]
سرود
شعارهایی از قدیم در میان هوادارن تراکتورسازی در ورزشگاه رواج دارد که مشهورترین آنها «داغلاری سؤکر...»، «ئیل یاتار...» و «یاشاسین آذربایجان» هستند.[۱۰] همچنین باشگاه تراکتورسازی در سال ۱۳۸۹، سرود رسمی خود را با شعر و آهنگ امیر سپهر (به زبان ترکی آذربایجانی) و اجرای گروه کر باریش، رونمایی کرد.[۱۷]
بلیط الکترونیکی
در تاریخ ورزش ایران، برای نخستین بار طرح استفاده از بلیت الکترونیکی برای تسهیل در خرید بلیط برای هواداران تراکتورسازی، به اجرا درآمد.[۱۸]
زنان هوادار تراکتورسازی
در دیدار دو تیم تراکتورسازی و پرسپولیس، از دور برگشت رقابتهای لیگ نهم، تعدادی از بانوان تبریزی، با حضور در استادیوم، خواهان ورود به ورزشگاه جهت تماشای بازی شدند. این هواداران، با مشاهده ممانعت نیروهای امنیتی از ورود آنها به ورزشگاه، با رفتن به تپههای مشرف به زمین چمن، به تماشای بازی پرداختند.[۱۹] همچنین اولین کارت هواداری رسمی هواداری یک باشگاه در تاریخ کشور به نام یک زن هوادار تراکتورسازی ثبت شده است.[۲۰]
فصلها
نوشتار اصلی: فهرست فصلهای باشگاه فوتبال تراکتورسازی تبریز
جدول زیر عملکرد تراکتورسازی را در ۵ فصل اخیر نشان میدهد.
فصلدستهرتبهجام حذفی
۱۳۸۴-۸۵ |
دسته ۱ |
۲وم |
دور دوم
|
۱۳۸۵-۸۶ |
دسته ۱ |
قهرمان |
دور دوم
|
۱۳۸۶-۸۷ |
دسته ۱ |
۴ام |
۱/۱۶ پایانی
|
۱۳۸۷-۸۸ |
دسته ۱ |
قهرمان |
۱/۴ پایانی
|
۱۳۸۸-۸۹ |
لیگ برتر |
۷ام |
۱/۸ پایانی
|
۱۳۸۹-۹۰ |
لیگ برتر |
؟ام |
|
بازیکنان
بازیکنان در فصل ۸۹-۱۳۸۸
نوشتار مرتبط: باشگاه فوتبال تراکتورسازی تبریز در فصل ۸۹-۱۳۸۸
شماره نقشبازیکن
۱ |
|
دروازهبان |
عباس محمدی |
۱۲ |
|
دروازهبان |
مهدی ثابتی |
۳۳ |
|
دروازهبان |
حجت نورالله زاده |
۸ |
|
مدافع |
مرتضی اسدی |
۲۰ |
|
مدافع |
محمد نصرتی (کاپیتان) |
۱۵ |
|
مدافع |
الو ترائوره |
۲ |
|
مدافع |
محمد صادق طاهری |
۱۴ |
|
مدافع |
سیدمحسن حسینی |
۱۹ |
|
مدافع |
داوود دانشدوست |
۳ |
|
مدافع |
مجتبی ترشیز |
۱۶ |
|
مدافع |
مصطفی اکرامی |
۴ |
|
مدافع |
اسماعیل قروی |
|
|
شماره نقشبازیکن
۱۴ |
|
هافبک |
آندرانیک تیموریان |
۶ |
|
هافبک |
مهدی کیانی |
۷ |
|
هافبک |
علیرضا جلیلی |
۱۱ |
|
هافبک |
لئوناردو پیمنتا |
۱۳ |
|
هافبک |
کرار جاسم |
۲۳ |
|
هافبک |
میثم منیعی |
۲۴ |
|
هافبک |
محمد لطفی |
۳۰ |
|
هافبک |
عباس شایق |
۲۲ |
|
مهاجم |
مسعود ابراهیم زاده |
۲۵ |
|
مهاجم |
عرفان اولروم |
۲۱ |
|
مهاجم |
علی علیزاده |
۱۸ |
|
مهاجم |
مصطفی حقی پور |
۴۰ |
|
مهاجم |
محمد احمدپوری |
|