چرا محسن چاووشی در فضای مجازی محبوب است؟

 اجرای قطعات فیلم «سنتوری» در معرفی چاووشی به عامه مردم نقش پررنگی داشت.
 

سمیه قاضی‌زاده: هرجایی که در اینترنت قرار باشد کسی به کسی رای دهد و برنده‌ای در کار باشد، کافی است نام محسن چاووشی در لیست آمده باشد تا برندهء قطعی و بی برو برگرد آن نظرسنجی چاووشی باشد. اگر نظرسنجی در حوزهء موسیقی باشد می‌توانید شرط‌‌‌‌‌‌ بندی هم بکنید. می‌توانید امتحان کنید و ببینید، می‌توانید سری به وبلاگ‌ها و سایت‌هایی که نظرسنجی دارند بزنید و ببینید چاووشی کجا ایستاده است، می‌توانید به عنوان یکی از طرفداران پر و پا قرص چاووشی این مطلب را در حالی بخوانید که می‌دانید چنین ادعایی بی‌پایه و اساس نیست و چاووشی همیشه برنده می‌شه! این در حالی است که نام چاووشی بیشتر در نظرسنجی‌ها یا انتخاب برترین‌ها در فضای سایبر است که برگزیده می‌شود و بعید به نظر می‌رسد که در خارج از این فضا هم تعداد طرفدارانش به دیگر اهالی موسیقی بچربد. اما در روزگاری که دیگر کمتر کسی با اینترنت بیگانه است و اگر نسلی هم مانده بودند که با اینترنت سر و کار نداشتند، دریافت یارانه‌ها آنها را مجبور به آشتی با این دنیا کرده، برتری چاووشی در فضای مجازی اتفاق کمی نیست. این اتفاق دلایل مختلفی دارد که سعی دارم به برخی از آنها اشاره کنم.

چاووشی، اینترنت و حواشی​
چاووشی با اینترنت به مخاطبانش معرفی شد. او 5-6 سال پیش در حالی قطعاتش را  به مردم شناساند که تنها ‌مخاطبان اینترنتی شنوندگان اصلی‌اش بودند. محسن چاووشی که در یک آموزشگاه موسیقی با حامد هاکان آشنا می‌شود، تصمیم به ساخت یک آلبوم می‌گیرد. آلبومی که به نظر حامد هاکان در اوج سادگی و غیر حرفه ای بودنش یکی از کارهای خوب چاووشی است. انتشار این آلبوم در پاییز 82 بدون مجوز وزارت ارشاد و روانه شدنش به فضای اینترنت در شناساندن چاووشی به مخاطبانش نقش اساسی داشت. آلبومی که یک سال بعد روی آلبوم "خود کشی ممنوع" تاثیر ویژه‌ای می‌گذارد. بعد از این ماجرا قطعهء "کفتر چاهی" قطعهء معروفی می‌شود و ارشادی‌ها که تازه پی به ماهیت خوانندهء آن قطعه می‌برند به آلبوم مجوز نمی‌دهند. بعد این ماجراها، مجوز تدریس چند همکار چاووشی هم لغو می‌شود و همین حواشی است که در به شهرت رساندن این خوانندهء جوان حسابی نقش دارد. سرانجام دفاعیات محسن چاووشی در سال 84 کارساز می‌شود و بالاخره " خود کشی ممنوع " با سانسورهایر زیاد مجوز می‌گیرد. آلبومی که بازار موسیقی ایران را می‌ترکاند. آهنگهای او که بیشتر بوی انتظار و جدایی می‌دهند با اجرای قطعاتی چون "عشق دو حرفی"، "لنگه کفش" و"متاسفم" به اوج خود می‌رسد. در چنین وضعیتی همیشه حواشی اطراف زندگی و آثار چاووشی از متن آن مهم‌تر شده‌اند. کمتر خواننده‌ای حتی در فضای موسیقی پاپ ایران حضور دارد که مخاطبان علاقهء ویژه به دانستن مسائل زندگی شخصی‌اش داشته باشند. اما کافی است یک جستجوی کوتاه انجام دهید و ببیند که چه اطلاعات ریز و درشتی دربارهء زندگی او روی اینترنت وجود دارد. از مدرسه‌ای که در فلان خیابان در آن درس خوانده تا اسم خواهر کوچکش. از تصمیمات مهمی که در زندگی گرفته تا تعداد ریز قطعاتی که اجرا کرده. همهء اینها نشان از علاقهء ویژهء مخاطبانش به او دارد. شاید تنها خوانندگان قبل از انقلاب چنین طرفدارانی داشتند و داستان‌های زندگی‌شان دست به دست می‌گشت. بعد از انقلاب البته طرفداران محمدرضا شجریان نیز به شیوه‌های مختلف ارادات خاص خودشان را به استاد نشان دادند اما باز در فضای اینترنتی بسیاری از طرفداران موسیقی جذب چاووشی شده‌اند.

سنتوری و توقیف صدای چاووشی
اجرای قطعات فیلم سنتوری مهرجویی در شناساندن او به عامه مردم چنان نقش پررنگی داشت که بعید است حتی در سال‌های آینده هم کسی به نزدیکی چاووشی برسد. مهرجویی که خیلی اتفاقی در آژانسی که او را سر صحنه می‌برد، صدای زخم‌خورده و خش‌دار چاووشی را می‌شنود، تصمیم می‌گیرد تا از صدای او در فیلم استفاده کند. ترانه‌های چاووشی هم آنقدر با داستان سنتوری همخوانی داشتند که به سادگی و بعد از اکران محدود و غیرمجاز آن بین مردم پرطرفدار شدند.  این در حالی بود که نام چاووشی حتی در تیتراژ هم نیامده بود و دلیلی که برای این حذف صورت گرفته بود، نداشتن مجوز صدا از سوی ارشاد بود! به هر حال و با وجود این اتفاقات، ترانه‌های سنتوری چنان به موفقیت دست پیدا کردند که خیلی‌ها به بهانه آن​ها فیلم را دست به دست کردند و دیدند.

چاووشی و مطبوعات
چاووشی بر خلاف خیلی از خواننده‌های پاپ چندان اهل مصاحبه نیست. همین ماجرا، معدود خبرها و مصاحبه‌های مربوط به او را بیش از گفتگوهای دیگران جذاب می‌کند. مطبوعاتی برای گرفتن یک گفتگو با چاووشی باید هزار و یک جور لینک بزنند و آخر هم نشود. در حالی که بسیاری از اهالی موسیقی پاپ خودشان پیشنهاد گفتگو و خوردن عکسشان روی جلد را می‌دهند.

صدای خش‌دار و خستهء چاووشی
علیرغم چسبیدن هزار و یک جور برچسب تقلید به صدای چاووشی، کمتر کسی است که عمیقا به این ماجرا باور نداشته باشد که صدای او صدای ویژه و منحصر به فردی است. صدایی خش‌دار و خسته که غم در آن موج می‌زند و شاید بهترین انتخاب برای اجرای قطعات غمگین باشد.  او که تا به حال آلبوم‌هایی چون "یه شاخه نیلوفر"،"هشت"، "ژاکت" و" حریص" را منتشر کرده و "سیزده" را هم در راه دارد،  آهنگساز بسیار خوب و تنظیم‌کنندهء موفقی هم هست. شاید تنها ایرادی که می‌شود از چاووشی گرفت عدم برگزاری کنسرت از سوی اوست که علیرغم وجود اینهمه طرفدار کنسرتی را برپا نمی‌کند.