بيماري هاي كار با رايانه

استفاده از رايانه در زمان ما به يکي از رايج‌ترين کارها تبديل شده است. امروزهرايانه نه تنها در خانه‌ها بلکه در محيط‌هاي کاري نيز گسترش بي‌رويه‌اي پيداکرده‌اند و کمتر اداره و سازماني را مشاهده مي‌کنيم که از رايانه در آن خبري نباشد. اين پديده جديد اگرچه فوايد بي‌شماري به ما انسان‌ها هديه کرده است اما مشکلاتيبراي کاربران به همراه مي‌آورد.
کارشناسان بهداشت حرفه‌اي و ارگونومي معتقدندکار با رايانه عوارضي به همراه دارد. از جمله مهم‌ترين آنها، به مشکلات بينايي برايکاربر، عوارض مفصلي و عضلاني، مشکلات زايماني در دوران بارداري،‌ عوارض پوستي،استرس و تنفس گازهاي مضر متصاعد شده از رايانه اشاره مي‌کنيم.


مشکلات بينايي
مشکلات بينايي، از شايع‌ترين مشکلاتي است که در اثر کار زياد با رايانهبروز مي‌کند. درد، سرخي و سوزش چشم و آب‌ريزش آن، دوبيني، احساس تاري ديد که بهکاهش قدرت بينايي، خستگي و درد چشم و سردرد منجر مي‌شود، از جمله اين عوارض است. چشم‌هاي انسان عادت دارند تا بسيار راحت روي اشياي دور و نزديک متمرکز شوند، بههمين دليل احتمال خستگي ماهيچه چشمي که روي کاغذ و صفحه مانيتور متمرکز شده وجوددارد. همچنين ماهيچه‌هاي ديگر چشم، از تغييرات نور يا درخشندگي يا از تغيير مسيرديد بين صفحه نمايشگر و نوشته‌هاي در حال تايپ خسته مي‌شوند و به دليل جابه‌جاييزياد کلمات، چشم قدرت تطابق خود را به مرور از دست مي‌دهد. افرادي که داراياختلالات انکساري اصلاح نشده هستند، بيشتر در معرض خطرند.

عوارض مفصلي وعضلاني
يکي ديگر از شايع‌ترين عوارض کار با رايانه، دردهاي عضلاني و درد مچ دستو بازوها است. درد گردن و کمر در طولاني مدت، خميدگي پشت از عوارض ديگر کار زياد وطولاني با رايانه است. به طور معمول،‌ کاربران رايانه، ساعدها، دست‌ها، بازوان، پشتو گردن خود را در يک حالت ثابت قرار مي‌دهند و اين عمل سبب وارد شدن فشار زياد، درزمان طولاني، روي ماهيچه‌ها و تاندون‌هاي فرد مي‌شود و در نهايت مي‌تواند به مشکلاتعضلاني و مفصلي نيز منجر شود. در اين رابطه، عوامل ارگونوميکي مانند بار کاري،حرکات تکراري، طرز نشستن، زاويه ديد، وضعيت ميز و صندلي، ارتفاع صفحه کليد ومانيتور، وضعيت نوري، سرعت تايپ و نداشتن آرامش رواني مي‌تواند از مشکلات جدي بهشمار رود.

مشکلات دوران بارداري و زايمان
برخي پژوهشگران بر اين باورندکه زايمان‌ها و بارداري‌هاي غيرعادي و تولد نارس و ناقص به استفاده از صفحه نمايشرايانه و وجود تشعشات آن مربوط است. برخي تحقيقات نشان دهنده اين مطلب است که سقطجنين در زماني که در معرض ميدان‌هاي مغناطيسي حاصل از رايانه با قدرت بيش از 9/0ميکروتسلا قرار دارند، شايع‌تر است. بنابراين هنگام خريد يا استفاده از رايانه بايددقت کنيد که رايانه شدت ميدان مغناطيسي زيادي نداشته باشد.

مشکلات پوستي
ولتاژ زياد لامپ تصوير در انواع نمايشگرهاي قديمي موجب توليد ميدانالکترواستاتيک و بارهاي الکتريکي مثبت در سطح خارجي صفحه نمايش مي‌شود. در ميدانبين بارهاي مثبت و صورت کاربر، گرد و خاک و ذرات در تمامي جهات حرکت مي‌کنند. اگرچهميزان گرد و خاک و ذرات بسته به نوع تهويه اتاق، کف‌پوش و عوامل ديگر تغيير مي‌کند،هميشه وجود دارند. جريان بارهاي مثبت حاصل در اين ميدان ممکن است در افرادي کهحساسيت پوستي دارند، موجب خشک شدن پوست دست و صورت و ترک خوردن آن شود. همچنينبررسي‌ها نشان داده‌اند افرادي که از حساسيت‌هاي پوستي شکايت دارند و هنگام کاربيشتر تحت فشارهاي فکري و عصبي قرار مي‌گيرند، فشارها و استرس‌ها موجب تغييراتهورموني مانند تيروکسين و پرولاکتين و همچنين ضايعات پوستي در آنها مي‌شود. در يکمطالعه ديگر نيز ارتباط ميان ضايعات پوست صورت و کار با رايانه را به عوامل روانياجتماعي و مسايل محيط کار نسبت داده‌اند. البته عوامل شخصي هم در بروز اين ضايعاتدخالت دارند.

استرس و مشکلات عصبي، رواني
حجم کار زياد و دوري ازهمکاران در محيط کار مي‌تواند به بروز مشکلات رواني منجر شود. البته کار با رايانهافسردگي‌زا به شمار نمي‌رود بلکه حجم زياد کار است که در ايجاد استرس رواني نقشدارد.

تنفس گازهاي رايانه
بدنه رايانه‌ها و نمايشگرها بر اثر گرم شدن،بوي مخصوصي از خود متصاعد مي‌کنند. از جمله اين بوها، گاز ديوکسين است که به وسيلهبدنه رايانه و صفحه نمايشگر توليد مي‌شود. اين مواد به‌عنوان مواد ضدحريق در بدنهنمايشگر و بردهاي رايانه به کار مي‌روند. همچنين گاز اوزن به هنگام کار چاپگر ليزريتوليد مي‌شود که به بافت مخاطي بيني، چشم و گلو آسيب مي‌رساند. بنابراين رعايتاستانداردهاي مربوط در اين خصوص از سوي واردکنندگان يا توليدکنندگان رايانه ضرورياست