گوزل شعرلر بویوک آذربایجان شاعریندن (علی آقا واحد)

بیر نئچه سوز:



واحدین غزللری روحی و عاطفه نی خیال عالمینده دولاندئرئر،بوتون اورکدن گئچن و امیده باغلی اولان آرزولاری تجسم ائدیر،انسان شاعرانه بیر دنیاده قانات چالئپ اوچور،غزل دنیاسیندا ابسته دیگی یئرلری گزیر.گلزارلاردا بلبللرین چه چه وورمالارئن ائشیدیر،یاسمن و بنفشه و قئزئل گللر یانئندا اوتورور و اونلارئن عطرلری ایله مست اولور،دنیا اونا گئنیشله نیر[genishlenir] ،بوقونتولاردان آزاد اولور ،یاواش یاواش سئوودیگی معشوقه سین یانئندا گورور،سانکی بو غزللر ئوز اورگیندن چئخئپ و هجران شکایتلرین ئوز سئووگیلیسینه سویله یرـــ لاکن واحدین غزللری روحی و عاطفه نی خیال عالمینده دولاندئرئر سادا همان عالمده دولاندئر بر که وجودی وار و درویشی و خرافی بیر دنیا دگل[degil]ــــ عزیز اوخویانلار گمان ائتمه یوز که من او[o]قدرت و یا باجارئقئن صاحبیم که بویوک شاعریمیز علی آقا واحدین اوستادانه غزللرینین باره سینده نظر وئریپ و اظهار عقیده ائدم ،خیر،هنوز او قدرت و باجارئق منده یوخدر ،آما چون بو انجمنده تورکی شعرلرین یئرین بوش[bosh]گوردوم ،منیم ملی احساسیم ،بو وظیفه نی واجب ایلدی.(یازار:مرداویز)



                      یاشاسین آذربایـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــجانیم



  دیل بیلن سؤز آنلایان بیر نازلی یار ایستر گؤنول ـــــ لاله دن،گلدن گؤزل بیر نوبهار ایستر گؤنول



  اعتبارین گورمه ینجه سه و مه رم بیر دلبری ـــــ نازنین مهپاره لردن اعتبار ایستر گؤنول



  هر قارا زلفین اسیری اولمارام بوندان سورا ـــــ ایندی عالم ئوزگه در،خوش روزگار ایستر گؤنول



  اوینایوپ ،گولمک،دانشماق،عیش و نوش ایامیدرــــ بلبل شیدا کیمی مین لاله زار ایستر گؤنول



  هرطرف گلدر،چیچکدربو آزاد ئولکه مزــــ دائم ئوز خوشبخت خلقین بختیار ایستر گؤنول



  بختور ،واحد ،اوکسلردر بوخوش عالمده درــــ هرزمان بوشن حیاتی پایدار ایستر گؤنول

   ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

   بیر نفر اهل وفا مین بیوفادن یاخشیدرــــ بیر صداقت اهلی مین اهل ریادن یاخشیدر



   هانسی گلدر حسنده سندن گوزه لدر،سه و گیلیم ــــ هانسی بلبل عشقده من بینوادن یاخشیدر



   قاشلارین چرخین هلالیندن ،اوزین خورشیددن ــــ صورتین آیینه گیتی نمادن یاخشیدر



   بیرداها خالین گوزه للیک آرتیر یررخسارینه ــــ بیر غلط سوزدر دیمشلر ،آغ قارادان یاخشیدر



   گوزلرین صحرای چین آهولریندن دلفریب ــــ عنبرین گیسولرین مشک خطادن یاخشیدر



   صحتی بیمار ،عشقین کعبهء کوینده درــــ اهل درده خاک راهین توتیادن یاخشیدر



   مین بلا طوفان قوپسا ،ذره گلمه ز عینیمه ــــ رخنه گورمز هربنا کیم ابتدادن یاخشیدر



   جاهله تبلیغ عرفان ایله ملک آسان دگل ــــ دیدهء خفاش ایچون ظلمت ضیادن یاخشیدر



   واحد،انصافأ دیسین تبریز ده دوستوم اعتمادــــ گنجلرده هانسی شاعر بیر یادن یاخشیدر

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

   شراب اولا،من اولام،بیرده نازلی دلبر اولا ــــ بیر ئوزگه عالمی واردر،اگر میسر اولا



  صفای مجلس می مین ،بهشتدن آرتقدرــــ بیر الده گل توتا جانان ،بیر الده ساغر اولا



  اولاندا مست ،آچا زلفین نگار،نشئه سی وارــــ عمومه ذوق ویره بزم می معطر اولا



   بساط باده ده حال اهلینین قداسی،اولوم ــــ شرابی قال ایله ایچمه،اگر پیمبر اولا



   اسیر زلفنم،ای شوخ،گل آجیقلانما ــــ اسیره حرمت ایدرلر ،اگرچه کافراولا



   نه لیلی سن کیمی اولمش ،نه من کیمی مجنون ــــ نه کاره در گلوپ اونلار بیزه برابر اولا



   گوره نده ،واحد،اوزون یاریمین اسیر کونلوم ــــ نه نوع ساکت اولار :-اود اولا ،سمندر اولا

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

   غم چکمه کونول ،مجلسه جانان ینه گلدی ــــ بو قالب بیروحه ویرن جان ینه گلدی  



   بیر نیچه گون اولمشدی گونیم تیره غمیندن ــــ شادایتدی منی اول مه تابان ینه گلدی



   آهسته ییغوپ باشینا ئوز لشگر زلفین ــــ کونلوم ایوینی ایتمگه ویران،ینه گلدی



   سال بوینوما،جانانه دیدیم،حلقه زلفین ــــ گولدی ،دیدی:«دیوانه دوران ینه گلدی»



   فرهاده دیین،ایلمه سین داغده فریادــــ بو مجلسه اول خسرو خوبان ینه گلدی



   قان آغلاما ،بلبل،دخی گلزار هوسینده ــــ ایام خزان کیچدی ،گلستان ینه گلدی



   واحد،بیلیر عالم منی اول زلفه اسیرم ــــ سن چوخ دیمه ،مجنون بیابان ینه گلدی

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

   گوزلرین قاره سینه بیر نیچه قربان دیمیشم ــــ قاشلارین طاقینه قربان یرینه جان دیمیشم



   راز پنهانیمی خلق ایچره منیم فاش ایلدین ــــ بیوفا،من که سنه سریمی پنهان دیمیشم



   خوبلر جمله گدادر سر کوینده سنین ــــ سنه بو خوبلر ایچره مه تابان دیمیشم



   قاشینا تیغ دیدیم قانیمی توکمک نه ایچون ــــ توت که ،ظالم،نولا،بوباره ده بهتان دیمیشم



   اینجییوپ چیخسا سینه مدن یری وار پیکانین ــــ که ،نیچون باغریما گلدیکچه باسوپ ،جان،دیمیشم



   واحدم،قویمایین،ئولدوردی او مهپاره منی ــــ سهو ایدوپ گل اوزونه مهر درخشان دیمیشم

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

   چیخ ،ای قان ایچن یرتیجی،چیخ تورپاغیمزدان ـــــ خائن گوزونی چک ده ره مزدن ،داغیمزدان



   قارتال کیمی قوننوق دوشونه ،قورخ او گونوندن ــــ قورتارماز او مردار جسدین جاینا غیمزدان



   بیز حیله یه آلدانماریق ،ای تولکودن آلچاق ــــ بورنون بو یاخیندا ازیلر توخماغیمزدان



   بیر بمبا کیمی پارتلایا جاقدر اوره گینده ــــ هر خردا قیغیلجیم که،قوپور چاخماغیمزدان



   غصب ایله دیگین یرلری تز قایتاراریق بیزــــ بوش یئل کیمی چوخ کیچمه بیزیم سول ساغیمزدان



   خلق اردوسی بیرداغ کیمی دورمش سنه قارشی ــــ سیل تک آخاجاقدر قانیمز قورشاغیمزدان



   چوخ چکمه یه جک،محو اولاجاق ظلمی فاشیزمین ــــ دنیا چیخاجاق خوش گونه آل بایراغیمزدان

   [منظور شاعر ازاین شعر نیروهای نازی درروسیه می باشد.معنای دیگری متصور نشود-مرداویز]

   ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

   ئولمزدیم اگر سن کیمی بیر ،دلبریم اولسا ــــ بیرآفت جان ،شوخ ملک،منظریم اولسا



   هرگون دولانیپ باشینا قربانین اولاردوم ــــپروانه صفت،اوچماقا ،بال و پریم اولسا



   منده سئویلیردیم ،بوتون عاشقلر ایچینده ــــ آهولری ،مجنون ائلییه ن،گوزلیم اولسا



   شوقیله نثار ائلرم،هربیر قدمینده ــــ دریاقدری،الده در- وگوهریم اولسا



   کویینده منه قوی نه بیلیر،ائیله سین اغیار ــــ البته جزاسین چکر ،«الله کریم»اولسا



   بیگانییه من،بیربئله منت می،ائدردیم؟ــــ کونلوم کیمی بیر –یار وفا پروریم اولسا



   «واحد»دئمه رم،دردیمی من باشقا نگاره ـــــ یاریم بیلیر عشقینده ،نه درد و سریم اولسا

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

   فکرینده ،بیرگون گوزلیم بیزسیزه گلدیک ـــ سیزدن قاییدیپ سونرا برابر بیزه گلدیک



   گلدیک و دانشدئق ،گئجه نی صبح آچئلنجا ـــــــ بیر غنچه گل اوستینده ،سیزینله سوزه گلدیک



    کئف چکدیگیمیز خاطره لر وارمی یادیندا ـــــ گلشنده بیرآیدین گئجه ده ،اوز،اوزه گلدیک



   خیلی دولانوپ ،سئیر ائله دیک گل لر ایچینده ـــــ بیر-بیری میزه چوخ عشوه لی چوخ بامزه گلدیک



   بیزکی گوزلیم جان دییه رک جان ائشیدیردیک ــــــ بس ایندی نه اولدی بیزه ،یوخسا گوزه گلدیک



   نه سنده وار ،اول-مهرومحبت،نه ده منده ـــــــ سؤندیک ایشئق اولوز کیمی ،سون منزله گلدیک



   «واحد»او گئچه ن،گونلری ،بیرمره اونوتدیق ــــــ لیکن یئنی دنیایه بیزایندی تزه گلدیک

   ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
 
    ائل دوشدی بوتون ،حیرته ،دیوانه لیگمدن ــــ سرین دئمدیم بیرکسه مردانه لیگمدن



   خاکسترعشقم ،منه تحقیر ایله باخما ـــــ مین گنج چخار ظاهره ویرانه لیگمدن



   مجنون کیمی من بارگه عشقی بیه ندیم ـــــ گئچدیم بوتمناایله ،شاهانه لیگمدن



   مخمور گوزون فکری ایله ،باده چوخ ایچدیم ـــــــ بیر کیمسه ضرر گورمدی ،دیوانه لیگمدن



   هر ماه روخون ،شمع کیمی عشقینه یاندیم ـــــ بیر لحظه خبر توتمادی پروانه لیگمدن



   دیوانه ی عشق اولماقا ،هرکیم هوس ائتسه ـــــــ اول جه گرک درس آلا ،رندانه لیگمدن



   «واحد»من اوخاکم ،یئنه میخانه ده بیر گون ـــــــ بیر ذوق یئتر عالمه پیمانه لیگمدن

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

   دون دلبریمی مجلس میخانه ده گوردوم ـــــــــــ عکس- رخ جانانیمی ،پیمانه ده گوردوم



   یاندیردی منی ،شمع جمالیله نگاریم ـــــــ بوحالتی نه شمع ،نه پروانه ده گوردوم



   قئلدیم نظر اول شوخین ،ایکی چشمینه ناگاه ـــــ مین فتنه ،من اول نرگس مستانه ده گوردوم



   مشاته ووروپ،طرره ی،دلداریمه شانه ـــــــ آشفته لیگیم ،سانما پریشانه ده گوردوم



   اغیار قئلیر لطف،منه جور و جفاسین ـــــ دائم او میهن ،میلینی بیگانه ده گوردوم



   گل سویلمه زاهد ،منه اوصاف بهشتی ـــــــ جنت چیچه گین ،من رخ جانانه ده گوردوم



   شوخیله ،اوشوخه ،نه دئدیم اینجیندی مندن ــــــ «واحد»دی مقصر ،ئوزوم آیا نه ده گوردوم

   ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

   دیدیم:ای غنچه دهن ،کونلومی قان ایله میسن

   دیدی:«بیجا یره عشقمده فغان ایله میسن»

   دیدیم:انصاف ایله اینجیتمه منی عاشقینم

   دیدی:«گیت،سریمی دنیایه عیان ایله میسن »

   دیدیم:آغلاتما منی سرو بویون شوقینده

   دیدی:«گوزیاشینی بیهوده روان ایله میسن»

   دیدیم:آخر گوزلیم ،باغ و بهاریم سن سن

   دیدی:«سن عمرینی حسرتله خزان ایله میسن»

   دیدیم:آز چکمه میشم گوزلرینین حسرتینی

   دیدی:« ئوز کونلونی یر سز نگران ایله میسن»

   دیدیم:عشقینده اسیرم ،منه بس خیری نه در؟

   دیدی:«اولده بو سوداده زیان ایله میسن»

   دیدیم:عشق آتشی نیلر منه ؟قورخان دگلم

   دیدی:«بیچاره ،یانارسان،نه گمان ایله میسن ؟»

   دیدیم:ای گل ،من ازلدن ده گوزه ل عاشقیم

   دیدی:«سن روحینی عشق ایله جوان ایله میسن

   دیدیم:هر گون سر کویینده دولانماقدر ایشیم
  
   دیدی:«واحد،نه گوزه ل یرده مکان ایله میسن»

   ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ