پاسخ به این سئوال که چرا تورکها نمیتوانند حروف ق و گ زبان فارسی را خوب تلفظ کنند

برای مثال واژه های "اجاق، قیمه، قنداق، قشون" از زبان ترکی وارد زبان فارسی شده اند. در مورد فارسی به ترکی نیز نیاز به گفتن نمی باشد.

تاثیرپذیری عمده زبانی بیشتر در مناطقی اتفاق می افتد که زبان رسمی توسط حکومت در گستره یِ تعاملات اداری و رسانه ای به عنوان زبان رسمی معرفی و بکار گرفته می شود. بنابراین با توجه به تاکید و توجه بیشتر به زبان رسمی این زبان روز به روز گسترده تر و تاثیرگذارتر از زبان محلی می شود. زبان ترکی نیز در تعامل با زبان فارسی پیوسته تحت تاثیر واقع شده است. این اتفاق عامل ورود هجاهایی به زبان ترکی شده که اصالتاً در این زبان واج آرایی شناخته شده ای با آن معیار نداشته اند. برای نمونه واژه هایی که از حرف ق به ویژه در ابتدای واژه بکار رفته است. تلفظی که فارسی زبانان با معیار فارسی تهرانی از حرف ق دارند بیشتر شبیه حرف غ است؛ که در برخی موارد حتی شنونده را دچار اشتباه می سازد: مثلقریب به معنی نزدیک و غریب به معنی دور. در حالیکه در گذشته در تلفظ این دو حرف در زبان فارسی تمایز مشخصی حاکم بوده است.

در ترکی آذربایجانی امروزی نیز ق شبیه گ فارسی تلفظ می شود. همین تلفظ در برخی موارد موجب شگفتی فارسی زبانان شده و آنان این امر را دال بر عدم تلفظ صحیح به حساب می آورند. در حالیکه اینگونه تلفظ به ویژه در ابتدای کلمات حاکی از اصالت زبانی بوده و امری کاملاً زبانشناختی و علمی می باشد. همچنانکه فارسی زبانان حروف ث، ص و س عربی را به یک شکلِ واحد تلفظ می کنند؛ در حالیکه تمایز فاحشی در تلفظ  این اصوات موجود می باشد. و یا اینکه Th انگلیسی را که در انگلیسی بصورت Alvelo-Palatal تلفظ می شود، به شکل (D(Alveolar تلفظ می کنند و معنی کلمه بکلی تغییر می یابد. مثال Day و They که در فارسی اغلب به یک شکل (دٍی) تلفظ می شوند، در حالیکه اولی به معنی روز و دومی به معنی آنهامی باشد.

آنچه حایز اهمیت می باشد این است که به هنگام ورود واژه های جدید با اصوات خاص از زبان مبدا به زبان مقصد کاربر زبانی با استفاده از تکنیک زبانشناختی Localization اقدام به بومی سازی تلفظ اصطلاح جدید جهت تسهیل در ادای تلفظ می نماید. مثلاً در زبان ترکی اصیل حرف رهیچگاه در اول کلمه نمی آید. اما با ورود کلمه ای با این اوصاف به زبان ترکی، کاربر ترک آن را بومی سازی نموده و طی فرآیند زبانی خاص آن را تلفظ می نماید. مثال: رضا که ترک زبان اصیل با افزودن ای به اول کلمه آن را با نظام آوایی خود هماهنگ ساخته و به صورت ایرضا تلفظ می کند.

بنابراین، تغییرات و ناهمگونی های مشابه در تلفظ نشان از ضعف زبانی نبوده، بلکه اصالت زبانی و ظرفیت زبان را در پذیرش آواهای مختلف مشخص می نماید. تلفظ حرف ق هم به ظاهر بصورتگ بر همین قاعده استوار می باشد که خود نقطه یِ قوت بر زبان ترکی به شمار می آید، و بنابر نظر دهخدا تلفظ اصیل این حرف، ترکی یا عربی می باشد زیرا " کلماتی که دارای حرف قهستند عمدتاً یا عربی هستند یا ترکی". 

درمورد زبان تورکی باید گفت اینها همه دلایل علمی دارند متاسفانه  اکثریت بعلت عدم تحصیل و آگاهی از گرامری و فونتیکی زبان تورکی از پاسخ درست وعلمی عاجزند

سئوال اول اینکه یک تورک زبان آنهم آذربایجانی نمیتواند فارسی را بدون لهجه صحبت کند یک دلیل علمی دارد و آنهم بعلت فونیتیکی بودن کامل زبان تورکی آذربایجانی است که باوجود کامل بودن فونتهای زبانی در این زبان(تورکی) در مقابل فونتهای ناقص و ناهماهنگ زبان فارسی این عارضه تلفظ در تورک زبانان بوجود می آید و همگان به اشتباه بر این باورند که به حتم زبان تورکی ناقص است 

نمونه ای نا چیز از دریای مثالها در زبان تورکی آنهم با دلیل علمی ومنطقی در ذیل:

در ابتدا باید تاکید براین نکته داشت که:

زبان تورکی مخصوصا شاخه زبان تورکی آذربایجانی  در تمام لغات و اسامی وافعال با حروف صداداربلند(A,I,O,U) و کوتاه(,Ü,Ö,E,Ə) هماهنگ میشود ( این هماهنگی در استابولی ضعیفتر است)(برای مطالعه یادگیری بهتر حروف صدادار بلند و کوتاه وماهنگی بین آنها به کتاب داغ خوروزو در همین وب مراجعه فرمایید)

لازم به ذکر است که حرف ق در زبان تورکی از حروف بی صدادار که دارای صوت

 بم میباشد و همیشه با پسوندها ویا کلماتی که دارای حروف صداداربلند(A,I,O,U)  همراه میشود

مانند qonaq,qoyun,qalın,qazmaq, qıyma,qaşıq, ocaq,aldıq,saldıq 

وهرگاه  حرف ق با کلماتی که دارای حروف صدادار کوتاه بیاید همان خاصیت صوتی خود را حفظ میکند واین کلمات از حروف بیگانه وارد زبان تورکی آذربایجانی شده اند

حرف گ وک در زبان تورکی از حروف بی صدادار که دارای صوتی زیر میباشد و همیشه با پسوندها و یا کلماتی که دارای حروف صدادارکوتاه (,Ü,Ö,E,Ə)همراه میشودمانندgəl,ged,göz,gül,gəmi,kimlik,kirpi,kəsər,əzdik, 

و هرگاه  حرف  گ وک با کلماتی که دارای حروف صدادار بلند بیاید تلفظ حروف بعد از آنها بحالت بمی تغییرتلفظ پیدامیکند و این کلماتیکه با حروف  گ وک شروع میشود و حرف مابعد آنها از حروف صدادار بلند میباشد از کلمات بیگانه وارد زبان تورکی آذربایجانی شده اند ویا اینکه با لهجه های مختلف بیگانه مستحیل شده اند مانند :   kar,kal,kor,gaz

به همین علت اغلب تورکان آذربایجانی قادر به تلفظ حروفات ناهماهنگ کلمات فارسی و غیره را ندارند برای مثال کلمه گاز را اغلب قاز تلفظ میکنند

در زبان تورکی هیچ کلمه و یا اسمی با حروف غ / ر / ژ شروع نمیشود و تمامی کلماتی که با این حروف شروع میشود از زبان بیگانه  وارد شده اند و هنگام تلفظ در زبان تورکی به تغییر صوت پیدا میکنند مانند غرور که در تلفظ  قرور تلفظ میشود(غ به ق) و مانند رادیو که ایرادیو تلفظ میشود ( ر به ایر) اما برای ژ کلا حرف ژ در زبان تورکی شاخه آذربایجانی حرفی ناشناخته و غریبی است نه در ابتدا و نه در میانه ای(در برخی مناطق آج را آژ تلفظ میکنند) کلمات کاربرد ندارد و تمامی کلمات وارداتی میباشد مانند ژاله / ژنتیک و.....

اما در مورد حرف غ و ی تسهیل کننده مابین دو حروف صدادار بلند و کوتاه است غ  برای مابین دوحروف صدادار بلند و ی  برای مابین دوحروف صدادار کوتاه

مانند: Başmağım(کفشم)