جهيزيه دادن را از اروپايي ها ياد بگيريم

وارد که می‌شود نگاهی به میهمانان می‌کند. از هر طرف چند فامیل اسم و رسم‌دار گلچین شده‌اند و او خوب می‌داند اگر خاله عروس نبود، جایی در این میهمانی نداشت. سرانجام پس از پذیرایی مفصل، بلند می‌شود تا نگاهی به جهیزیه عروس‌خانم بیندازد. هرچند تجربه و تخصصی در این زمینه ندارد اما از انبوه وسایل ریز و درشت که برخی را حتی نمی‌شناسد، تعجب می‌کند. او روی مبلی که می‌داند میلیون‌ها تومان می‌ارزد، می‌نشیند. اما درک نمی‌کند که هواپز، میوه خشک کن، تخم‌مرغ پز، بستنی‌ساز و... برای عروس‌خانمی که او می‌شناسد چقدر کارایی دارد؟!

چقدر مسلمانیم؟
ما مسلمانیم. این درست، ولی چقدر به آداب و سنتهای اسلامی پایبندیم؟ شاید بهتر باشد برخی کارها را از اروپایی‌ها و مردمان سایر کشورها یاد بگیریم که خیلی‌هایشان، مسلمان هم نیستند. اروپایی‌ها هم ازدواج می‌کنند اما برای خرید لوازم مورد نیاز یک «زندگی» خود و خانواده‌هایشان را برای سالها دچار قسط و قرض نمی‌کنند. آنها ساده ساده می‌روند سر خانه و زندگی‌شان و در بسیاری موارد از همان وسایل مستعملی که در خانه پدری استفاده می‌کرده‌اند بعنوان لوازم زندگی جدیدشان استفاده می‌کنند. حالا ما؟ محال است لوازم دست دوم را در جهیزیه یا خانه بختمان استفاه کنیم. آخر با وسایل دست دوم که نمی‌توانیم خوشبخت شویم!

همه به دنبال مارک
امروزه تهیه «جهیزیه» هم حکایتی شده است. روند تهیه آن، از خرید تا عرضه چشم‌گیرش، تلاشی نفسگیر را می‌طلبد، اما آحاد مردم حرفهایی برای تهیه جهیزیه دارند. «حبیبه اسماعیل‌زاده» با اشاره به اینکه 30 سال است ازدواج کرده‌ام، می‌گوید: آن زمان همه وسایل ضروری را داشتم. وی که در یکی از مراکز خرید، لوکس‌فروشی دارد ادامه می‌دهد: بیشتر، افراد متوسط به پایین، خیلی به جهیزیه اهمیت می‌دهند چون ازدواج در قشر بالا کمتر شده است. «مهاجری» هم می‌گوید: به دلیل چشم و هم‌چشمی، تهیه جهیزیه به معضلی برای مردم تبدیل شده است. البته افراد طبقه ضعیف جامعه، سعی می‌کنند جهیزیه مناسبی بدهند. زیرا می‌دانند فقط دوچرخه دارند و نمی‌توانند به تویوتا فکر کنند. وی که بیش از 11 سال است فروشنده لوازم خانگی است ادامه می‌دهد: اما در قشر متوسط چشم و همچشمی، وام و قرض برای خرید جهیزیه و خودنمایی فراوان است. فرزندان این خانواده‌ها تصور می‌کنند چون والدین می‌توانند 30 میلیون تومان جهیزیه بدهند با وام و فشار و قهر، می‌توانند 20 میلیون تومان دیگر هم بخرند! مهاجری همچنین می‌گوید: برای خیلی از طبقات مرفه هم که دیگر 300-400 میلیون تومان پولی نیست. این مشتری‌ها می‌آیند و فقط کارت می‌کشند و چند صد هزار تومان خرید می‌کنند. وی می‌افزاید: گرچه وسایل خانه گران شده و افراد اگر تا دو ماه پیش با 10 میلیون تومان 12 تکه می‌خریدند حال 8 تکه می‌خرند اما همچنان توجه به جهیزیه دیده می‌شود. به خصوص مردم از تهیه وسایل دکوری و تزیینی و هرچه که به چشم بیاید غفلت نمی‌کنند. «توکلی» هم که برای خرید آمده، می‌گوید: در گذشته، خانواده‌ها بر اساس وُسع و شرایط اقتصادی، جهیزیه تهیه می‌کردند اما در حال حاضر خانواده‌های ضعیف هم سعی می‌کنند همپای اقشار مرفه، جهیزیه‌های مجلل و مارکدار بدهند.

24 دی 1354
یک آیینه، یک یخدان، یک چراغ توری، یک دیزی، یک‌دست رختخواب، دو سینی ورشو، یک‌دست فنجان چینی، یک تشت لباسشو، شش بشقاب چینی، شش ظرف مسماخوری، دو کفگیر، دو پرده، شش خورشت‌خوری، دو کارد بزرگ و کوچک، شش نمکدان و یک سرویس مرغ‌خوری؛ این فهرستی از جهیزیه عروسی است که بیست و چهارم دی 54 از جهیزیه‌اش صورت‌برداری شده است.

جهیزیه دادن ایرانی‌ها عجیب است!
در حالی که هر روزه فهرست جهیزیه عروسهای ایرانی مفصل‌تر و پرهزینه‌تر می‌شود، جوامع دیگر رو به سادگی می‌روند. «پیام نوری» که چند سالی است در فرانسه زندگی می‌کند، می‌گوید: زندگی در این کشور‌ها آسان‌تر از جامعه ماست زیرا از این همه مراسم دست و پاگیر و پرهزینه خبری نیست. حتی افراد مرفه این کشور‌ها، سعی نمی‌کنند با ریخت و پاش برای خودشان جایگاه بخرند. برای نمونه، چندی پیش دو دوست فرانسوی من ازدواج کردند و با تکمیل‌‌ همان وسایل شخصی که تاکنون داشتند، زندگی را شروع کردند، اما تاکنون ندیده و نشنیده‌ام زوجهای ایرانی برای جهیزیه از جنس دست دوم استفاده کنند. جالب است که حتی می‌شنوم وسایلی را که حتی سال گذشته خانواده تهیه کرده‌اند را قبول نمی‌کنند و می‌گویند: اینا قدیمی شده!»
«الهه» 39 ساله نیز که در استرالیا ساکن است، می‌گوید: خیلی عجیب است که مردم ما ماه‌ها و روز‌ها هزینه و وقت صرف می‌کنند تا‌ وسایلی برای زندگی بخرند که دیگران از آن تعریف کنند! وی با همین شگفتی ادامه می‌دهد: یکی از دوستان که شرایط اقتصادی متوسطی هم دارد، جهیزیه مفصلی برای فرزندش تدارک دید. اما دخترش بعد از سه چهار سال همه وسایلش را به بهانه‌های مختلف عوض کرد، بعد هم که آماده شدند تا در خارج از کشور زندگی کنند، ناچار آن وسایل را با قیمتی ناچیز فروختند وتبدیل به دلار کردند!