اربعین گونو و کربلا اسیرلری

اربعین گونو و کربلا اسیرلری

صفرین ایرمیسی، امام حسین (ع) و وفالی کؤمکلری‌نین شهادتیندن 40 گون سونرا «اربعین» گونونه معروفدور. بعضی روایتلرده بو گونون عزیزلنمه‌سینه اشاره اولوب. امام حسن عسکریدن (ع) نقل اولان بیر روایتده اربعین زیارتی مؤمن انسانین علامتلریندن ساییلیب. بو حدیثده امام (ع) بویورور: «مؤمن انسانین علامتی بئشدیر: گئجه گوندوزده 51 رکعت نماز قیلماق (17 رکعت واجب و 34 رکعت مستحب). 2. ساغ اله اوزوک تاخماق. 3. آنلی تورپاغا سورتماق. 4. نمازلاردا «بسم الله الرحمن الرحیم»ی اوجا سسله دئمک. 5.اربعین زیارتی.[1]

 شیخ طوسی‌نین امام صادقدن (ع) نقل ائله‌دیگی[2] بو زیارتده چوخ دَیَرلی سؤزلر وار. بو زیارتین بیر بؤلومونده امام حسینین (ع) قیام هدفینی رسول اکرمین (ص) هدفی تانیتدیریلیر. "و بذل مهجته فیک لیستنقذ عبادک من الجهالة و حیرة الضلالة"[3] امام حسین بنده‌لری جهالت و ضلالتدن قورتارماق اوچون جانینی وئردی.

تاریخی منبعلرده اربعین داها چوخ ایکی جریانا اشاره ائلیر:

1ـ اسیرلرین شامدان مدینه‌یه قاییتماق تاریخی.[4]

2ـ جابر بن عبدالله انصاری‌نین امام حسینین (ع) مزارینی زیارت ائله‌دیگی گون.[5]

آما اسیرلرین محض بو گونده کربلایه چاتماقلاریندا جدی تردید وار.

شیخ مفید مسار الشیعه کتابیندا یازیر: «اربعین گونو اهل بیتین (ع) شامدان مدینه‌یه قاییتدیقلاری گوندور و هابئله جابر بن عبدالله انصاری‌نین امام حسینین (ع) زیارتی اوچون کربلایه داخل اولدوغو گوندور».[6]

شیخ طوسی مصباح المتهجد کتابیندا [7] و ابن اعثم الفتوح کتابیندا دا [8] همان سؤزو یازیبلار.

 شیخ مفیدین یازدیغیندان، اربعین گونونو اسیرلرین شامدان مدینه مقصدینه خارج اولدوقلاری گونو بیلیریک، مدینه‌یه چاتدیقلاری گون یوخ.[9]  سید بن طاوس لهوف کتابیندا اربعین گونونو اسیرلرین شامدان کربلایه خارج اولدوقلاری گونو ذکر ائدیر. او یازیر: «کربلا اسیرلری شامدان عراقا طرف قاییداندا کروان‌باشینا دئدیلر: «بیزی کربلایه آپار». بونا گؤره اونلار امام حسینین (ع) شهید اولدوغو یئره گلدیلر. سونرا اوردا عزادارلیق ائله‌دیلر . . .» [10] «ابن نما حلی»ده اربعین گونونو اسیرلرین شامدان کربلایه قاییتدیقلاری و جابر و بیر عدّه بنی هاشم ایله گؤروشدوکلری گونو بیلیر.[11]

آما لهوف کتابی بو روایته سند ارائه ائله‌میر. شیخ عباس قمی‌ده اسیرلرین بیرینجی اربعینده کربلایه چاتا بیلمکلرینی بعید بیلیر. [12]

جابر بن عبدالله انصاری و اربعین گونونده امام حسینین(ع) زیارتی:

آما جابر بن عبدالله انصاری‌نین هجرتین 61-جی ایلینده کربلایه چاتماسیندا تاریخی منبعلر آراسیندا چوخ اختلاف یوخدور. شیخ طوسی یازیر: « اربعین گونو رسول الله صحابه‌سی اولان جابر بن عبدالله انصاری‌نین امام حسینین (ع) مزارینی زیارت مقصدی ایله مدینه‌دن کربلایه گلدیگی گوندور. او، شریف قبرین بیرینجی زیارتچیسی ایدی. امام حسینین زیارتی بوگون مستحبدیر و اربعین زیارتی ائله بودور». [13]

شیخ طوسی عبارتی‌نین ظاهری، جابرین مدینه‌دن زیارت مقصدی ایله حرکت ائله‌مه‌سی و صفرین 20-سینده کربلایه داخل اولماسیدیر. نه اینکی او تصادف اوزوندن شهادتدن 40 گون سونرا اورا چاتسین. چونکی اهل بیتین کوفه‌یه چاتماسیندان سونرا، ابن زیاد، عبدالملک بن الحارث السلمی‌نی امامین و کؤمکلری‌نین شهادتینی مدینه والیسی عمرو بن سعید بن عاص اموی‌یه خبر وئرمه‌سی اوچون عراقدان شاما گؤندردی. عبدالملک گؤزله‌مه‌دن مدینه‌یه گئدیب امامین شهادت خبرینی رسمی شکلده مدینه والیسینه ابلاغ ائله‌دی. بئله اولاندا اولا بیلر جابر بن عبدالله انصاری، امامین شهادتیندن خبردار اولور اولماز، مدینه‌دن حرکت ائتمیش اولسون و امامین اربعینده زیارت سنّتی، اونون الی ایله تأسیس اولونسون.[14]  جابرله بیرلیکده کربلایه داخل اولان شخص، عطیه بن سعد عوفی کوفی ایدی. عطیه‌نین آدینی حضرت علی (ع) اونا قویموشدو.

بشاره المصطفی کتابیندا بئله گلیب: جابر بن عبدالله انصاری ایله بیرلیکده امام حسینین (ع) قبرینی زیارت مقصدی ایله کربلایه داخل اولدوق. جابر فرات شریعه‌سینه طرف گئتدی. غسل ائدیب یاخشی پالتارلار گئیدی . . . سونرا مطهر قبره طرف یوللاندیق. جابر هر آددیمیندا الله ذکری دئییردی. قبره یاخینلاشدیق. او منه دئدی: «منه قبره چاتدیر».[15] من اونون الینی قبرین اوستونه قویدوم. جابر قبرین اوستونه دوشوب غش ائله‌دی. اونون اوزونه بیر آز سو سپدیم. اؤزونه گلندن سونرا اوچ دفعه یا حسین دئدی. سونرا دئدی: «ائی حسین نیه منیم جوابیمی وئرمیرسن؟» سونرا اؤزونه دئدی: «بوغازی‌نین دامارلارینی کسدیکلری حالدا و باشینلا بدنین آراسیندا فاصله دوشدوغو حالدا نئجه جواب وئره بیلرسن . سنین خاتم النبیین و سید المؤمنین اوغلو اولدوغونا . . . و کساء اهلی‌نین بئشینجیسی اولدوغونا . . .شهادت وئریرم. الله‌ین سلام و صلواتی سنه اولسون». سونرا امام حسینین (ع) قبری اطرافینا حرکت ائدیب دئدی: «السلام علیکم ایتها الارواح التی حلت بفناء الحسین... اشهد انکم اقمتم الصلاة واتیتم الزکاة وامرتم بالمعروف ونهیتم عن المنکر...» .[16]