معیارهای انتخاب خوب برای شوراهای اسلامی شهر

این روزها گروه هایی برای جلب نظر مردم تمام عیار به صحنه آمده اند وبا تشکیل جلسات متعدد به یار گیری مشغول هستند این گروه ها شامل عده ای از جوانان فعال شهر، افراد مستقل ، افرادی منتسب به نماینده محترم آقای ...،سیاسیون شهر و...

عده ای هم به نام معتمدین و صالحان شهر به دنبال افرادی هستند که بتوانند در این عرصه پیروز میدان شوند و شهر را از این وضعیت سکون نجات دهنددر این میان وظیفه افراد آگاه جامعه آگاهی دهی به مردم در این شرایط دشوار می باشد تا با انتخاب خوب به داد شهر مان برسیم

در هر جامعه برای انتخاب افراد برای اداره امور جامعه معیارهایی مشخص وجود دارند و بر اساس آن شاخص ها افراد انتخاب می شوند و ما نیز باالهام از ائمه و اطهار(ع) معیار و شاخص های خود را مشخص می کنیم و اگر به این اصل برسیم و املاک های معصومین را الگوی خود قرار دهیم می توانیم به آبادانی شهر در آینده ای نچندان دور امید وار باشیم فلذا به چند مورد از آنها اشاره می کنم

در سراسر تاريخ بشريت، حضرت علي (ع) امام حق طلبان و عدالت خواهان عالم، تنها كسي بود كه هم در كردار و هم در گفتار خود هرگز حاضر نشد اخلاق را فداي سياست كند؛ در مكتب او به دست آوردن همه قدرتهاي عالم و در اختيار گرفتن همه امكانات جهان آفرينش اگر تنها مبتني و متوقف بر ستاندن ظالمانه پوست جويي از دهان مورچه اي باشد، پشيزي ارزش ندارد.

وظايف اخلاقي و سياسي مردم در قبال حاکمان و مسئولين
مردم در قبال حاكمان و مسئولين جامعه وظايف اخلاقي و سياسي خاصي را برعهده دارند كه بايد به آنها عمل كنند كه برخي از اين وظايف مربوط به انتخاب مسئولين و حاكمان است و اينكه چه ملاك هايي را بايد براي انتخاب افراد در نظر گرفت؟در اين نوشتار سعي داريم به وظايف مردم در منشور اخلاقي و سياسي حضرت علي (ع) بنگريم.

توجه به سوابق کاري (تجربه)
در منشور سياسي علي (ع) بايد مردم در انتخاب حاکمان، به سوابق کاري (تجربه) او توجه داشته باشند.
امام علي (ع) به مالک اشتر توصيه مي کند که اهل تجربه را به کار گيرد و از تجارب آنان به خوبي استفاده کند؛ « و توخ منهم اهل التجربه و الحياء؛ كارگزاران خود را از اهل تجربه و حيا برگزين.»
حضرت در کنار «تجربه» مسئله «حيا» را نيز متذکر مي شوند؛ زيرا روشن است که افراد باتجربه اگر ناپاک باشند به مراتب، خطرناک تر و مخرب تر از ديگران خواهند بود.
اميرالمومنين علي (ع) در اين خصوص به مالك اشتر هشدار داده مي فرمايد: « بدان كه بدترين وزيران مباشر تو آنهايي هستند كه در گذشته وزراي اشرار و بدكاران و در گناهان آنان شريك بودند و به طور قطع ايشان حاميان گنهكاران و برادران اهل ظلم بوده اند و تو به جاي آنها بايد جستجو كني در بين اهل ايمان افرادي را انتخاب كني كه در راي و انديشه و نفوذ همانند آنها باشند و گناهان آنها را هم مرتكب نشده باشند و ستمگر را بر ستمش و گناهكار را بر گناهش ياري نكرده اند. چنين افرادي هزينه كمتري براي تو دارند و ياريشان بهتر و مهرباني اشان بيشتر و دوستي اشان با غير تو كمتر باشد.»
حضرت علي علي (ع) در عهدنامه خود به مالك اشتر مي فرمايد:« تو آنان (كارگزاران) را به سابقه اي كه با مردم نيك داشته اند آزمايش كن و بر آن كس اعتماد كن كه ميان همه مردي اثري نيكو به جاي گذاشته و به امانت داري از همه معروفتر است كه اين نوع انتخاب علامت خير خواهي تو براي دين خداست و براي كسي است كه كار را به دست تو سپرده است.»
توجه به اصالت خانوادگي
دومين ملاكي كه در منشور سياسي حضرت علي (ع) براي انتخاب حاكمان و كارگزاران توصيه مي شود، توجه به اصالت خانوادگي آنهاست؛ اميرالمومنين در نامه خود به مالك اشتر مي فرمايد: « با كساني مانوس شو كه ازخانواده هاي شريف و خوشنام و داراي سابقه درخشان باشند. همانها كها از رزمندگان و شجاعان و اهل جود و كرمند.»
حضرت همچنين در عهدنامه خود به مالك اشتر توصيه كند كه «كارگزاران خود را از خانواده هاي پاكدامن و از كساني كه سبقت در اسلام دارند برگزين كه از نظر اخلاق بزرگوارترين و از نظر آبرو محفوظ تر و طمع شان كمتر و عاقبت نگري شان فزونتر است.»

رعايت تناسب ميان فرد و مسئوليت مورد نظر
يكي از ملاك هاي ديگر كه در منشور سياسي حضرت علي (ع) در انتخاب حاكمان و كارگزاران به آن اشاره شده است، رعايت تناسب ميان فرد و مسئوليت مورد نظر است؛ حضرت در عهدنامه خود به مالك اشتر چنين توصيه مي كند؛ « بر سر هر يك از كارهايت رئيس و كارداني را بگذار كه بزرگي كار او را خسته نكند و زيادي كار او را پريشان نسازد.»
بايد توجه داشت كه عدم رعايت اين ملاك، موجب هدر رفتن نيروها و ضايع شدن امكانات و ياس و نااميدي متخصصان و دهها آفت و آسيب اجتماعي و روحي ديگر مي شود بنابراين بايد در انتخاب افراد براي پستهاي مختلف مسئله تناسب ويژگيها و تخصص هاي آنان را با پست و مسئوليت مورد نظر ، در نظر بگيريم.

توجه به سوابق ديني و اخلاقي
در منشور سياسي حضرت علي (ع) ، سوابق ديني و اخلاقي كارگزاران و حاكمان يكي از مهمترين ملاك ها در انتخاب آنهاست و حضرت در نامه خود به مالك اشتر او را از به كارگيري افراد سست ايمان و داراي سوء سابقه برحذر داشته و مي فرمايد: «به تحقيق آنهايي كه حامي دين و موجب كثرت مسلمين و آماده پيكار با دشمنانند توده مردمند پس تو بايد با اين گروه همراه باشي و به سوي ايشان ميل و رغبت نشان دهي.»
بايد به اين نكته توجه داشت كه حضور افراد سست و ايمان و غيرمعتقد به موازين اسلام در مسئوليت هاي جامعه اسلامي ، زمينه را براي فتنه انگيزي دشمنان دين فراهم مي كند، بنابراين بايد در انتخاب خود دقت كنيم تا از حضور اين افراد در جمع مسئولان كشور اسلامي جلوگيري كنيم.
دليل رعايت اين ملاك در انتخاب افراد به اين خاطر است كه كسي كه به دين و موازين ديني و ضوابط اخلاقي پايبند نباشد، نه مي تواند به درستي، به مردم خدمت كند و نه مي تواند احكام ديني را در جامعه پياده كند و نه مي تواند گامي در جهت توسعه اخلاقي جامعه بردارد؛ كسي كه در برابر خداوند خود را مسئول نداند، يقيناً،هرگز خود را در برابر مردم مسئول نخواهد دانست؛ هر چند ممكن است براي ظاهرسازي و مردم فريبي چنين وانمود كند كه مدافع حقوق مردم و جامعه است؛ اما، بدون ترديد، اگر كوچك ترين فرصتي به دست آورد، از هيچ خانتي به مردم و جامعه فروگذار نخواهد كرد.
حضرت علي (ع) در عهدنامه خود به مالك اشتر مي فرمايد: « فردي را انتخاب كن كه به نظرت از ديگران خيرخواه تر و در برابر فرمان پروردگار و رسول خدا و امامت مطيع تر باشد. از ميان اشخاص پاكترين و بردبارترين را برگزين. كسي كه هنگام خشم صبوري كند و از پذيرفتن عذر خطاركار آرامش يابد. با ضعيفان مهربان و با زورگويان تند و خشن باشد و كسي كه درشتي ديگران او را جا نكند و نرمي و ملاطفت او را نگيرد. »
مشورت با صاحب نظران و آگاهان
بايد توجه داشت كه انتخاب يك امر مهم در زندگي فرد و آينده جامعه اي است كه در آن زندگي مي كند با يك انتخاب درست، اولاً امانت الهي به دست كسي كه شايسته امانتداري آن است، سپرده مي شود و ثانياً فرد مي تواند پاسخگوي راي خود در روز قيامت در پيشگاه خداوند بزرگ باشد. بنابراين اگر مي خواهيم فردي را براي احراز پستي انتخاب كنيم و از توانمنديها و قابليت هاي آن آگاهي كافي ندارند، عاقلانه ترين راه اين است كه با صاحب نظران و آگاهان و دلسوزان امر مشورت كنيم تا در انتخاب خود درست عمل كنيم با اين كار اولاً ضريب خطا را در انتخاب خود به شدت كاهش مي دهيم. ثانيا: در صورت مشورت با نيك خواهان و افراد با صلاحيت، در پيشگاه خداوند معذرو خواهيم بود.
حضرت علي (ع) در عهدنامه خود به مالك اشتر در اين خصوص توصيه مي كند؛ « به رفتار كارگزارانت بينديش و پس از آزمايش آنها را به كارهايي، منصوب كن و به ميل خود و بدون مشورت با ديگران آنها را به كار مگمار. زير دنبال هواي نفس رفتن و به راي ديگران توجه نكردن از موارد ظلم و خيانت محسوب مي شود.»
حضرت علي (ع) به مالك اشتر توصيه مي كند كه در انتخاب كارگزاران با ديگران مشورت كند، اما به چه كساني؟
اميرالمومنين علي (ع) در نامه خود به مالك اشتر، او را از مشورت با برخي از افراد برحذر مي دارد؛ « در مشورت كردن اشخاص بخيل را دخالت مده كه ترا از نيكي و كار خير باز داشته و ترا از فقر مي ترساند و نيز با آدم ترسو مشورت مكن كه ترا در انجام كارها سست مي كند و همچنين شخص حريص را مورد شور قرار مده كه حرص ستم نمودن را در نظرت آرايش مي دهد. به تحقيق كه بخل و ترس و حرص، غرايزي هستند كه از سوء ظن به پروردگار سرچشمه مي گيرند.»