خواص درمانی و غذایی گوجه ‌فرنگى

گوجه ‌فرنگى ابتدا به ‌عنوان گیاه زینتى در باغچه ‌ها مورد استفاده قرار گرفت و به نام سیب طلایى یا سیب عشق معروف شد. مصرف گوجه ‌فرنگى به‌ عنوان نوعى سبزى از قرن نوزدهم میلادى به بعد شروع شد و بعد از جنگ جهانى اول به ‌تدریج بر مصرف آن اضافه شد، ‌طورى که امروزه به صورت خام و پخته یا به ‌صورت سس و رب موارد استعمال زیادى دارد.

تركیبات شیمیایی

بررسی تركیبات و مواد موجود در گوجه فرنگی نشان می دهد كه درمیوه ی گوجه فرنگی رسیده، گلوكز، فروكتوز، ساكاروز و تقریبا تمام آمینواسیدهای اصلی به استثنای ترپتوفان وجود دارد.

اسید آلی اصلی و عمده ی موجود در گوجه فرنگی، اسید سیتریك است. اسیدیته ی میوه به تدریج از مرحله ی سبزی به طرف قرمز شدن افزایش می یابد و حداكثر آن، موقعی است كه قرمز شدن و رنگ عوض كردن آن آغاز می گردد و پس از آن رو به كاهش می گذارد. ماده ی رنگی اصلی و عمده ی گوجه فرنگی كاروتنوئید، بتاکاروتن  و لیكوپن می باشد. حداكثر مقدار كاروتنوئیدها در حالتی است كه گوجه فرنگی در زیر تابش مستقیم نور رشد می كند.

خواص و كاربرد :

میوه ی نارس گوجه فرنگی سمی است و باید از خوردن آن پرهیز كرد. به علاوه خوردن برگ آن که به عنوان دارو در مواردی تجویزمی شود، باید در حد اعتدال و به مقدار مجاز و محدود، در حدی كه پزشك تعیین كرده مصرف شود، زیرا برگ آن هم سمی است.

- در چین از جوشانده ی ریشه، شاخه ها و برگ های مسن گوجه فرنگی برای رفع دندان درد استفاده می کنند و خود گیاه نیز خاصیت حشره كش دارد .

- در هند و چین از میوه ی گوجه فرنگی به عنوان ملین استفاده می شود و برای تقویت مسلولین(مبتلایان به بیماری سل )، تب های حصبه ای، رفع ورم ملتحمه ی چشم، آماش گوشت (اوتیت )  و دفع سنگ کلیه  تجویز می شود.

- در اندونزی از گرد برگ های خشك كوبیده ی گوجه فرنگی، برای رفع آفتاب سوختگی پوست   و صورت استفاده می شود. از پاشیدن آب دم كرده ی برگ گوجه فرنگی، برای دفع آفت کلم   به نام كاترپیلار نتیجه خوبی گرفته شده است.

- مصرف گوجه ‌فرنگی برای مبتلایان به درد مفاصل   تجویز شده است و برای مبتلایان به نقرس  و  روماتیسم روماتیسم   مفید است.

- گوجه ‌فرنگی، خنک و اشتها ‌آور است و آب آن برای رشد و نمو بهتر طفل موثر می ‌باشد.

- گوجه فرنگی به علّت دارا بودن ویتامین‌های A  ، B، C، K  و مواد معدنی مانند کلسیم ، فسفر  و آهن در تأمین انرژی و تقویت بدن نقش موثری ایفاء می ‌کند.

- گوجه ‌فرنگی سرشار از ویتامین‌های B1 و B2می ‌باشد؛ از این جهت در تسکین دردهای عصبی، رفع بی ‌اشتهایی، و درمان یبوست ، نقصان ترشح شیر مادر و تورم‌ دهان تجویز می ‌شود.

- گوجه ‌فرنگی، بدن را در برابر امراض و بیماری های عفونی  حفظ می‌ کند.

- مصرف گوجه ‌فرنگی نیرو و نشاط می ‌بخشد و پوست و دانه‌های آن به هضم غذا کمک می ‌کند و روده‌ها را پاک می ‌نماید.

- آب گوجه ‌فرنگی ادرار‌آور مفیدی است.

- برای تمیز کردن خون باید از آب گوجه فرنگی و کرفس  به نسبت مساوی و به مقدار 3 فنجان در روز، قبل از غذا و به مدت 3 هفته استفاده کرد.

- گوجه ‌فرنگی هضم مواد نشاسته‌ای را آسان می ‌کند و به همین جهت از آن سس درست کرده و با خبوبات   پخته مصرف می ‌کنند.

- مصرف گوجه ‌فرنگی برای اشخاصی که مبتلا به سنگ کلیه و مثانه و کبد   هستند، تجویز شده است.

- گوجه ‌فرنگی بعد از لیمو ترش  بیش از سایر میوه‌ها ویتامین C  دارد و مقدار زیادی فسفر، آهن، سیلیس و کلسیم دارد.

- گوجه فرنگی گرچه دارای اسید سیتریک است، اما بدن را قلیایی می‌‌کند.

- بوی برگ ‌های گوجه ‌فرنگی، زنبورهای خرمایی را ناراحت می‌ کند، لذا می ‌توان بوته‌ ی گوجه ‌فرنگی را در باغ‌ها و بوستان‌ها کاشت تا از گزند زنبورها در امان باشند.

- اگر در محل مورچه ‌ها چند عدد برگ گوجه ‌فرنگی بگذارید، بوی این گیاه مورچه ‌ها را فراری می ‌دهد.

- برای تمیز کردن لکه ی جوهر بر روی لباس، یک تکه پنبه را در آب گوجه فرنگی فرو برده و روی لکه ی جوهر بمالید. سپس آن را بشویید.

- اگر پوست شما  کک ومک   دارد، هر روز آن را با آب گوجه فرنگی تمیز کنید. کم کم کک و مک ‌ها را از بین می ‌برد.

- برای جلوگیری از مزاحمت حشرات می ‌توانید برگ ‌های گوجه ‌فرنگی را به بند بکشید و آن ‌را در اطاق خود بیاویزید، با این کار حشرات فرار می ‌کنند.

- سالاد کاهو  و گوجه ‌فرنگی درمان کننده ی امراض عصبی هستند.

تذکرات:

1- گوجه ‌فرنگی نارس و کال هضمش سنگین است، لذا خوردن آن باعث دل درد می ‌شود.

2- سرخ کردن زیاد  گوجه فرنگی در روغن باعث سنگینی هضم آن می ‌شود و روی آتش کباب کردن آن مناسب است.

3- ماده‌ای سمّی به نام سولانین در گوجه‌فرنگی سبز و نارس وجود دارد که خوردن آن موجب مسمومیت می‌شود و دل پیچه، اسهال و باز شدن مردمک چشم ایجاد را می‌ کند.

4- خوردن گوجه ‌فرنگی، برای بعضی بیمارانی که دچار حساسیت یا آلرژی  (خارش بدن،قرمز شدن پوست، آسم  ، کهیر و...) هستند، ضرر دارد.

منبع:www.tebyan.net/nutrition_health/(foods)/vegetables/2006/12/16/30392.html