اختلال شخصیت نمایشی...
عواطف ايـن افـراد به صورت شديد و نمايشي و اغراق آميـز ابـراز مي شود ، اما از عمق بـرخوردار نيست . مي توان گفت اين افراد رفتارهاي کودکانه اي دارند . براي نمـونـه بسيار تلقيـن پـذير و به اصطلاح دهان بيـن هستند . شيفتـه مدهاي جديـد و تغييـرات پي در پي هستند ، بي آنکه واقعا نيـازي به اين تغيـيرات باشد . اصـولا به دست آوردن و سپس رها کردن ، يکي از ويـژگي هاي بارز آنان و نماينده عدم بلوغ عاطفي است. اقدام به خودکشي هاي نمايشي و حملات غش و ضعف در برابر ناکامي رسيدن به خواسته ها در زنان و مردان هيستريونيک فراوان است .
منظور افراد هيستريونيک از خودکشي معمولا ايجاد احساس گناه در اطرافيان يا رهايي از تنبيـه و يا جلب نظـر و در مجموع بـراي رسيـدن به خواستـه هاست و قصـد مـرگ در بيـن نيست . آنها در معرض اعتياد به مواد مخدر و الکل و رفتارهاي ناهنجار جنسي و درگيري با قانون قرار دارند . براي درمان اين بيماران ، روان درماني با رويکرد تحليلي احتمالا جنبه انتخابي دارد . برخي پژوهشگران شناخت درماني را براي بيمار توصيه مي کنند ، به اين مفهوم که او بياموزد ، بينديشد و به صورت ناگهاني و مهر نشدني رفتار نکند .
درمان دارويي نيز جهت رفع برخي نشانه هاي ويژه ، براي نمونه داروهاي ضدافسردگي براي رفع افسردگي و شکايات بدني ، داروهاي ضد اضطراب براي رفع اضطراب و داروهاي ضد روان پريشي بـراي رفـع حالات دگـرسان بيـنـي محيط و تحريـف هاي ادراکي که گاه ايـن بيـماران بـه آنها دچار مي شوند ، مي تواند کاربرد داشته باشد.
-معمولاً همکاری میکنند و مشتاق هستند که به آنها کمک شود.
ـ رفتار وابسته نشان میدهند.
ـ ممکن است از نظر هیجانی ریاکار یا سطحی باشند.
ـ صحبت کردن ممکن است نمایشی باشد.
ـ معمولاً تلقینپذیر هستند.
ـ بهصورت سطحی دوستداشتنی و حتی خونگرم و معاشرتی هستند.
ـ رفتار گرایش به رنگارنگ و پرهیجان، و پرزرق و برق بودن دارد و تمایل به جلب توجه و اغواگری دارند.
اپیدمیولوژی
ـ شیوع اختلال شخصیتی نمایشی ۳-۲% است. گزارش شده، ۱۵-۱۰% بیمارانی که تحت درمان هستند واجد این اختلال میباشند.
ـ در زنان نسبت به مردان شایعتر است، ولی احتمالاً این اختلال در مردان کمتر تشخیص داده میشود.
ـ این اختلال با اختلال جسمیسازی، اختلال خلقی و استفاده از الکل مرتبط است.
سببشناسی
ـ مشکلات اولیه بینفردی ممکن است با رفتار نمایشی رفع شده باشند.
ـ پدری سختگیر یا سرد و مادری اغواگر ممکن است بهصورت یک الگو در این بیماران باشد.
روانپویشی
ـ خیالبافی در "نقش بازی کردن" با روشی هیجانی و نمایشی، تیپیک است.
ـ دفاعهای شایع شامل واپسزنی، پسرفت، همانندسازی، جسمیسازی، تبدیل، تجزیه، انکار و بیرونسازی است.
ـ همانندسازی غلط با والد همجنس و رابطهای دوسوگرد و اغواگران با والد جنس مخالف معمولاً به چشم میخورد.
ـ تثبیت در سطح ابتدائی تناسلی
ـ صفات دهانی بارز
ـ ترس از فعالیت جنسی، بهرغم اغواگری آشکار
تشخیص افتراقی
ـ اختلال جسمیسازی: شکایات جسمی برجسته هستند.
ـ اختلال تبدیلی: نقصهای جسمی واضح هستند.
ـ اختلال شخصیت وابسته: سبک هیجانی وجود ندارد.
ـ اختلال شخصیت مرزی: خصومتهای ناامیدی ، خودکشی و ایجاد جراحت در خود در آن واضحتر است. ممکن است دو اختلال همزمان وجود داشته باشد.
سیر و پیشآگهی
ـ سیر بیماری متنوع است.
ـ عوارض احتمالی بهصورت اختلال جسمیسازی، اختلال تبدیلی، اختلال تجزیهای، اختلالات جنسی، اختلال خلقی و سوءمصرف مواد.
درمان
بیمار معمولاً بسیار هیجانی است و ممکن است بیش از اندازه به دنبال جلبتوجه باشد.
ـ درمان معمولاً بهصورت رواندرمانی فردی، بینشگرا یا حمایتی، بسته به توانمندی ایگو است. تمرکز بر روی احساسات عمیقتر بیمار و استفاده از نمایش سطحی بهعنوان دفاعی در مقابل آنها است.
ـ روانکاوی برای برخی بیماران مناسب است.
ـ گروهدرمانی میتواند مفید باشد.
ـ استفاده کمکی از داروها، معمولاً یک ضداضطراب (مثلاً ۱-۵/۰ میلیگرم کلونازپام روزانه) برای موقعیتهای هیجانی گذرا میتواند مفید باشد.