همه ما از کودکی درگیر سنجش هوش خود و مقایسه آن با دیگران هستیم و اغلب تلاش میکنیم افراد باهوش و دقیقی باشیم یا حداقل در مراودات کاری و اجتماعی اینگونه به نظر برسیم. اما باهوش و دقیق بودن پروسهای یک شبه نیست و نیاز به توجه و پرورش دارد. در این مقاله اقدامات سادهای را گرد آوردهایم که اگر به عادات روزانهمان اضافه شوند میتوانند ما را به فردی باهوشتر و دقیقتر تبدیل کنند.
۱- هر روز ۱۰ ایده بسازید
به این فکر کنید که چگونگه میتوانید فقر را در جامعه کاهش دهید، برای حل مشکلات روزمره خود چه کاری میتوانید انجام دهید، اگر فیلمساز بودید چه موضوعی را جهت ساخت فیلم انتخاب میکردید و مواردی از این دست.
مهم نیست که ایدههای شما چگونه پشتیبانی میشوند و یا به ثمر میرسند، این تنها یک تمرین هر روزه برای مغز است هرچند که نگاه کردن به لیست ایدهها میتواند زمانی آغازگر یک مسیر در راه کسب موفقیت باشد. بسیاری از کتابهایی که نوشته شدهاند و یا وسیلههایی که مبتکرانه اختراع شدند، زمانی در حد یک ایده دور از ذهن بودند.
۲- روزنامه بخوانید
خواندن روزنامه به شما کمک میکند که از اخبار اطراف دنیا آگاه باشید و در کل دانش شما ارتقا پیدا میکند.
خواندن روزنامه همچنین امکانی را فراهم میکند که بین مسائل و موضوعات به ظاهر نامرتبط اتصالها را پیدا کرده و در جمع دوستان و اطرافیان نظراتتان را مطرح کنید. همچنین بتوانید نظرات آنها را تحلیل کرده و به چالش بکشید.
۳- موضوعات را به چالش بکشید
این بازی را هر روز تکرار کنید و یکی از آموختههای اخیر خود را به نقد بکشید گویی که شما نظر مخالفی دارید. سعی کنید برای مخالفت خود دلایل و شواهدی داشته باشید. به عنوان مثال فرض کنید امروز از یکی از همکاران خود ترفندی را آموختهاید که میتواند مصرف برق مصرفی شما را کاهش دهد. در ذهن خود دلایلی برای رد نظریه او بیابید و سعی کنید که اثبات کنید که این تکنیک نمیتواند به نتیجه مطلوب برسد. این بازی به شما کمک میکند که به ذهن خود وسعت داده و بهتر فکر کنید.
اگر هنوز نمیدانید از کجا باید شروع کنید مقالات انتقادی که در مجلات نوشته میشود، میتواند مسیر را به شما نشان دهد که چگونه برای نظرات خود استدلالهای محکم بسازید و از ایدههای خود دفاع کنید.
۴- یک فصل از کتاب داستانی یا یک کتاب غیرداستانی را مطالعه کنید
خواندن یک کتاب در هفته را به عنوان هدف خود مشخص کنید و در طول روز از اوقات استراحت و زمانهایی که در انتظار اتوبوس یا مترو هستید برای ادای این دین استفاده کنید. کتابهای جیبی از آن جهت که همواره میتواند درکنار شما باشند، گزینه مناسبی هستند.
کتابهای داستانی در درک شخصیتها و دیدگاههای اجتماعی مفید هستند و کتابهای غیر داستانی دانش ما را در خصوص فلسفه، سیاست، علوم مختلف و مباحث جدید افزایش میدهند. خواندن کتاب به راحتی میتواند مثل دنبال کردن یک سریال و یا چک کردن روزانه و حتی ساعتی ایمیل، به یک عادت تبدیل شود.
۵- به جای تماشای برنامههای بیمحتوای تلویزیون، فیلمهای آموزشی تماشا کنید
گاهی تماشای یک برنامه علمی برای ما بسیار سرگرم کنندهتر و مفیدتر از مطالعه یک مطلب در این خصوص است.
در حال حاضر با دسترسی به اینترنت به سهولت میتوانید فیلم موضوعات مورد علاقه خود را ببینید و دنبال کنید. مطالبی که شما از طریق فیلمهای آموزشی میآموزید اغلب در ذهن شما ماندگارترند.
۶- در صفحههای اجتماعی که اطلاعات جدید و سرگرمکننده را منتشر میکنند مشترک شوید
شاید این ترفند بتواند جهت ارتقای سطح هوش در جامعه کنونی به خوبی مورد استفاده قرار گیرد، هر چند که در ایران با یک جوزدگی خاص نیز همراه شده است. اما در حقیقت هر کدام از ما در برنامههای اجتماعی مختلفی عضو هستیم و حداقل یک یا دو کانال یا صفحه از کانالها و صفحات اجتماعی را میشناسیم که مطالب و تازهها را از طریق این صفحات دنبال میکنیم بنابراین به این کار ادامه دهید.
۷- منابع دانش مورد علاقه خود را بررسی کنید
به دنبال فراگیری دانش حرکت کنید. هر روزه در وبلاگهای تخصصی در خصوص رشته، حرفه و حتی علایق شما مطالب جدید نشر پیدا میکند. حتی اگر فرصت آن را ندارید که هر روزه اطلاعات خود را آپدیت کنید مقالهها را ذخیرهسازی کرده و پیش از خواب فرصت کوتاهی را برای مرور این مطالب اختصاص دهید.
۸- آنچه را که از افراد دیگر آموختهاید به اشتراک بگذارید
شما هم احتمالا در طول تحصیل یا مباحث کاری این تجریه را داشتهاید که زمانی که مبحثی را نقل میکنید و یا آموزشی را انجام میدهید مطلب خیلی بهتر در مغز شما مینشیند و میتوانید مطمئن باشید که مفهوم آن را درک کردهاید. اگر اخیرا با یکی از دوستان خود در خصوص مبحثی گفتگو کردید و جنبههای مختلف آن را تحلیل و آنالیز کردهاید میتوانید نتیجه مذاکرات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید و دیدگاههای آنها را نیز بخوانید و یا بشنوید. در حقیقت این اشتراکگذاری را می توانید در یک گفتگوی رو در رو و یا به صورت تلفنی انجام دهید. با توجه به مشغلههای زندگی و دغدغههای کاری شاید فرصت این گونه بحثها به راحتی میسر نشود، بنابراین وبلاگ نویسی میتواند روش جایگزین مناسبی جهت تعامل و خواندن دیدگاههای مختلف باشد.
۹- دو لیست تهیه کنید
یکی مهارتهای مربوط به کار و تخصص شما که اکنون نیاز است که یاد بگیرید و دومی مهارتهایی که در آینده تمایل به یادگیری آن دارید. Google Docs یک راه مناسب برای پیگیری فهرست شما است. برای کلیه موارد لیستتان تصمیمگیری کنید منابع آموزشی و محدودیتها را شناسایی کنید. به عنوان مثال اگر در زمینه علوم کامپیوتر مشغول به کار هستید لیست اول شما میتواند شامل یادگیری تازههای Python در یک روز و یا استفاده از MongoDB در روز دیگر باشد و اهداف بلند مدت شما مثل بازاریابی پیشرفته به کمک کامپیوتر و یا یادگیری نرمافزارهای تخصصی معماری در لیست دوم قرار میگیرند. حال نیاز است که به گامهای ساده مراحل رسیدن به اهداف کوتاه و بلندمدت را برنامهریزی کنید.
۱۰- فهرست I did یا «انجام دادهام»، لیستی که به آن نیاز دارید
در پایان هر روز کارهایی که با موفقیت به پایان رساندهاید را لیست کنید.
این لیست به شما کمک میکند حس بهتری نسبت به خود داشته باشید همچنین برای تصمیمگیریهای آتی تصویر صحیحی به شما ارائه میدهد.
۱۱- هر چه را که یاد میگیرید بنویسید
مهم نیست که این نوشتن را چگونه و کجا انجام میدهید اما نوشتن به شما این امکان را میدهد که دانش و یافتههای خود را پیگیری کنید و صد البته که مدون کردن کمک میکند مطالب را بهتر به خاطر بسپارید. هم چنین میتواند برای شما انگیزهای ایجاد کند که بیشتر بیاموزید و اطلاعات بیشتری را ثبت کنید.
۱۲- ذهن خود را تحریک کنید
پیادهروی روزانه زمان مناسبی برای حرکت ذهن و حفظ سلامتی روانی است.
در طول پیادهروی میتوانید به پروژه کاری یا تصمیمگیریهای مهم خود فکر کنید و یا اطلاعات جدید را در مغز خود پردازش کنید.
۱۳- در دورههای آنلاین شرکت کنید
لیست دورههای آنلاین تخصصی را بررسی کنید با توجه به رایگان بودن و دسترسی آسان بر حسب زمینه فعالیت و علایق خود یک یا دو دوره از این دورهها را انتخاب کنید و با تمرکز و پیگیری برنامه درسی هر روز گام به گام پیش روید.
۱۴- با افرادی که برای شما جالب هستند صحبت کنید
اغلب برای ما پیش آمده است که در جمعی قرار گرفته باشیم و فردی به واسطه شخصیت و یا موفقیت در زندگی یا حرفه خود برای ما جالب باشد. از گفتگو نترسید یک مکالمه دوستانه و در پی آن یک آشنایی ضمنی با نوع رفتار و دیگاه این افراد میتواند برای شما بسیار آموزنده و الهامبخش باشد.
۱۵- وقت خود را با افراد باهوشتر از خودتان بگذرانید
در معاشرت با این افراد همواره فروتن و مشتاق یادگیری باشید. تا جایی که امکان دارد و موجب آزار فرد نمیشود سوالات خود را بپرسید.
وقتی اطراف خود را با افراد باهوشتر از خود پر کنید هیچ چارهای به جز کسب اطلاعات و آموختن ندارید.
۱۶- سوالات خود را دنبال کنید
پرسشهایی که در ذهن ما ایجاد میشوند نقطه شروع کسب دانش هستند.
هر چند که ممکن است پاسخهای که میشنوید دلسرد کننده باشد اما تا زمانی که پاسخ مورد قبول خود را کسب نکردهاید دست از کنجکاوی و کنکاش برندارید.
۱۷- از برنامههایی استفاده کنید که هر روز یک کلمه را آموزش میدهند
با برنامههای word-of-the-day دامنه لغات خودتان را وسیعتر میکنید که میتواند در آزمونهایی مانند SAT یا GRE به شما کمک کند یا حتی در مکالمات روزمره برایتان مفید باشد.
میتوانید حتی برای یادگیری لغات زبانهای دیگری به جز انگلیسی تلاش کنید. سعی کنید هر روز ۵ تا ۱۰ لغت به دامنه لغات زبان خارجی که یاد میگیرید بیافزایید. در این راه میتوانید از سایتهایی مانند LiveMocha یا Basuu یا DuoLingo استفاده کنید.
۱۸- با ترسهایتان روبرو شوید
از محدوده امنی که برای خود ساختهاید و موجب میشود عاقلتر به نظر برسید بیرون بیاید و هر روز خودتان را مجبور کنید که بیشتر از این محدوده فاصله بگیرید. در گروهها و تیمهای عمومی شرکت کنید و سعی کنید که گروه را در جهت رسیدن به اهداف رهبری کنید. برای شروع تشکیل یک گروه از دوستان و اطرافیان برای یک سفر کوتاه و رهبری گروه میتواند کارآمد باشد. به عنوان حرکتی دیگر میتوانید برای کسی که همواره در محیط کار مورد تحسین شما است ایمیلی بزنید و از او در پروژهای کمک و راهنمایی بخواهید.
۱۹- مناطق جدید را کشف کنید
مسلما برای همه ما ممکن نخواهد بود که به سفر دور دنیا برویم و مناطق بکر و معروف را ببینیم.
اما امکان یک طبیعتگردی در اطراف شهر و روستای محل سکونت ما وجود دارد. پس فرصت را از دست ندهید برای درک جهان پیرامون و آشنایی با فرهنگها و افراد جدید سفر کردن بسیار کارآمدتر از برنامههای تلویزیون است.
۲۰- از بازیهای فکری غافل نشوید
با انجام بازیهایی نظیر شطرنج، پازل و سودوکو ذهن خود را به چالش بکشید.
۲۱- زمانی را به «هیچ کاری نکردن» اختصاص دهید
اوقاتی را در سکوت به استراحت بپردازید. آرامش میتواند برای شما منبع الهام باشد.
۲۲- برای سرگرمی فعالیتهایی را انتخاب کنید که شما را رشد میدهند
نواختن یک ساز و یا یک قطعه موسیقی، خواندن کتاب و یادگیری مهارتها و نرمافزارهای کامپیوتری میتواند جایگزین مناسبی باشد.
۲۳- آنچه را که آموختهاید به کار بگیرید
و در نهایت اگر مهارت جدیدی کسب کردهاید، از آن در زندگی شخصی و کاری خود استفاده کنید. این بهترین مسیر برای تبدیل دانش به تخصص و هوش است.