کاغذکنان مهمترین شهر کاغذ سازی

در کتاب سیر فرهنگ و تاریخ تعلیم و تربیت در ایران و اروپا نوشته مرتضی راوندی چنین نوشته است.

یکی دیگر از مشهورترین شهرهای ایران که در ساخت کاغذ شهرت داشته، شهر خونج یا خونه بوده است و یاقوت در اوایل قرن هفتم هجری، در خصوص این آبادی می گوید:«که نام امروزی آن کاغذکتان یعنی مسکن کاغذسازان است و آن در دو روز فاصله از زنجان واقع شده...» رونق کارخانه های کاغذ سازی در شهرهای ممالک اسلامی، از قرن دوم هجری شروع شد و کاغذهایی که از آنها بیرون آمده از جهت قطع و صیقل و صفات دیگر، با یکدیگر فرق بسیار داشتند. بعدها، صنعت کاغذسازی از شهرهای اسلامی به بلاد مغرب انتقال یافت و مردم اروپا به مدد ابداعات و وسایل و آلات فنی فراوانی که ساختند، آن را کامل و در آن تفنن ها داخل نمودند و همان باعث عقب رفتن صنعت ساخت کاغذ در مشرق زمین، و کسادی بازار آن گردید. 

با توجه به متن فوق می توان دریافت که کاغذکتان که بر اثر گذشت زمان به نام کاغذکنان تغییر نام داده یکی از مکان های مهم کاغذسازی بوده و قدمت این شهر که بعدها به روستا تبدیل شده با توجه به سفالهای یافت شده  به هزاره های پیش از میلاد تخمین زده شده است. نکته قابل توجه این است که هیچ گونه حفاری های مجاز در این دیار انجام نشده است و این دیار همچنان در هاله ای از ابهامات می باشد و کاغذکنان های دیگر هم مانند این جولان گاه قاچاقچیان اشیا عتیقه خواهد بود. 

به امید روزی که  این شهر بتواند تاریخ خود  را به رخ جهانیان بکشاند و این آرزو زمانی تحقق می یابد که موزه ای در این شهر احداث شود و اشیا مکشوفه در آن نگه داری گردد.