گسل تبریز- میانه

بنام کردگار عالم هستی

گسل تبریز- میانه

و در خلقت کاخ بلند اسمان نمی نگرید که چگونه ان را برافراشته اند؟

و کوه ها رو نمیبینید که چگونه بر زمین کوبیده اند؟(سوره مبارکه  الغاشیه 19-18)

گسل تبریز از ناحیه، ماکو تا کوههای مورو ومیشو و سپس به بستان آباد به صورت مشخص قابل پی گیری است. ادامه آن از میانه در مسیر رودخانه کنار جاده  تا زنجان و در ادامه ممکن است به کوههای سلطانیه برسد. ادامه غربی آن ممکن است از سمت ماکو وارد خاک ترکیه شود و یا ادامه آن به کوههای قفقاز برسد..که این گسل از جمله گسل های مهم ناحیه استان زیبای اذربایجان شرقی و غربی می باشد...در کتاب استاد
افتخار نژاد، این گسل  را یکی از گسل های قدیمی ایران می داند که از فرو افتادگی زنجان- ابهر، شمال تبریز، شمال باختر آذربایجان گذشته و تا قفقاز ادامه می یابد. در زماندونین زیرین، این گسل منطقه آذربایجان را به دو بلوک تقسیم می کرد. بلوک شمال خاوریفرو افتاده و بلوک جنوب باختری، تا پایان کربنیفر فرابوم بوده است. بنابراین ممکناست ، فعالیت این گسل از دوره دونین آغاز شده باشد، هر چندکه سن قدیمی تر آن محتملتر است.

حال جالب اینجاست که از نشانه های این گسل در شهرستان میانه بپردازیم...

این گسل از مسیر تبریز که به سمت میانه از شهر بستان اباد باعث پدیدار شدن چشمه اب گرم بستان اباد شده و در مسیر پیچ رودخانه باعث رویش خطی گیاهان شده و اگر دقت کنید باعث پدیدار شدن چشمه های خطی شده که چشمه سیدلر و چشمه کوسالار و چندین چشمه دیگر که اب سبک و گوارایی دارند...و اگر در مسیر گسل به سمت میانه حرکت کنید در یک روز افتابی اینه های گسلی را براحتی خواهید دید..این گسل هنگام رسیدن به شهر میانه با دورزدن شهر به سمت قافلان کوه هدایت شده و همگام با رودخانه زنجان چایی به سمت استان زنجان هدایت میشود..البته دانشمندان برجسته زیادی روی گسل تبریز مطالعه کرده اند و بعضی از این دانشمندان بر این اعتقاد هستند که گسل تبریز در ناحیه سلطانیه محدود شده و به اتمام میرسد ولی بعضی معتقدند که این گسل با عبور از سلطانیه تا خلیج فارس ادامه دارد ..که بعید به نظر میرسد ...گسل تبریز که نقطه حرکت و نقطه عطف در استان اذربایجان بشمار میرود گسل چندان بیحرکت و خاموشی نمی باشد بطوری که سیکل فعالیت این گسل را در دو شهر ماکو و زنجان که تقریبا ابتدا و انتهای فرضی این گسل میباشند از سال های 2004 تا 2008 از ماه های ژانویه تا دسامبر در نمودارهایی تهیه کرده ام که در زیر میبینید.

با دقت که به این نمودارها  اگر نگاه کنیم خواهیم دید که میانگین ان توسط خط قرمز با منحنی لگاریتمی (نزدیکترین فاصله)و به نتیجه جالبی میشود رسید( چون در تهیه این نمودار حتی تکان های کمتر از 3 ریشتر هم در یک سال لحاظ شده این نمودار ها بسیار دقیق هستند.)اگر به نمودار خط قرمز دقت کنید خواهید دید که بیشتر ماکزیمم نوسانات این خط بین ماه های ژانویه تا مارس بوده و از مارس تا دسامبر در تمامی نمودار ها خطی صاف داریم این نشان دهنده این است که بیشتر زلزله هایی که در منطقه استان اذربایجان می اید در فصول سرد سال است (البته میدانیم که زلزله هیچ ارتباطی به فصول و شب و روز و غیره ندارد بدلیل ان که پوسته زمین بقدری ضخیم است که تبادل گرمایی نداشته باشد) این نتیجه دفترچه تاریخی حرکات این گسل است.

حال با برسی این نمودار ها و مقایسه ان ها  می توان حدس زد که تقریبا این گسل حرکات متوازن و متعادلی دارد و تقریبا دارای سیکل تعادلی است و تنها خطری که امکان به هم زدن این سیکل تعادل را دارد احداث مخازن و سد های بزرگی مثل سد استور(شهریار) است که در مقاله قبلی دلایل علمی ان اورده شده که در همین سایت موجود است...http://kav1.miyanali.com/1