نوروز، میراث مشترک ملتهای آسیای مرکزی، افغانستان و شبهقاره/42
نگاهی به جشن نوروز در ترکمنستان+تصاویر
مردم ترکمنستان جشن نوروز را با برگزاری برنامهها و آئینهای منحصر به فردی به سبک سنتی و باشکوهی خاص جشن میگیرند و امسال نیز در منطقه سرسبز «ترکمن یایلاسی» به مدت 3 روز برنامههای ویژهای را اجرا کردند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در عشق آباد، مردم ترکمنستان ویژه برنامههای خاصی را به مناسب عید نوروز در منطقه سرسبزی در 18 کیلومتری جنوب عشقآباد که منطقه خوش آب و هوایی موسوم به «ترکمن یایلاسی» (یالاقی ترکمن) واقع در دامنه کوه پای «کوپتداغ» است با حضور مقامات رسمی دولت ترکمنستان و سفرا و دیپلماتهای خارجی مقیم عشقآباد، جشن گرفتند.
برگزاری نمایشگاههای صنایع دستی، اجرای برنامه های مختلف و متنوع هنری و فرهنگی، اجرای بازیهای سنتی، مسابقات کشتی و اسب سواری، اجرای برنامه شعرخوانی و نمایش تئاتر در وصف عید نوروز و فرارسیدن فصل بهار، برگزاری جشنواره غذاهای سنتی و ملتهای منطقه از جمله برنامههای هستند که از روز گذشته آغاز شده و امروز نیز ادامه داشت.
قابل یادآوری است که نیاکان ترکمن عید نوروز را به عنوان سنبل و نماد زندگی دوباره، برکت، مکنت، سعادت و رفاه تلقی کردهاند.
در ترکمنستان روزهای نخست و دوم فروردین مطابق با 21 و 22 ماه مارس هر سال به مناسبت عید نوروز تعطیل رسمی است و جشن های مختلف مردمی در سراسر این کشور برپا می شود.
این جشن در زمان حاکمیت اتحاد جماهیر شوروی سابق در این کشور ممنوع بود اما خوشبختانه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، آیین نوروز در این کشور زنده شد و مردم به گرمی از آن استقبال میکنند.
برپایی آلاچیقهای ترکمنی، نمایشگاه صنایع دستی و مردم شناسی، مسابقه کشتی، سوارکاری، پذیرایی با انواع غذاهای ترکمنی، بازی های بومی، رقص، آواز و ... بخشی از مراسم امسال نوروز در ترکمنستان است.
نصب تابهای بسیار بزرگ نیز در این دشت شرایط مناسبی برای گردش مردم و آشنایی با یکدیگر فراهم آورده است.
بر اساس یک سنت نوروزی دیرپا در ترکمنستان، پس از برپا کردن تابهای بزرگ، دختران و پسران جوان ترکمن که لباسهای نو بر تن دارند، به هنگام استفاده از این تابها در روز اول بهار، با یکدیگر آشنا میشوند.
جشن های نوروز در تمامی شهرها و شهرستانهای ترکمنستان با شور و شوق فراوان جشن گرفته میشود. هر ساله در ترکمنستان به مناسبت نوروز سه روز تعطیل اعلام میشود.
زنان ترکمن به پخت غذاهای خاصی برای نوروز می پردازند که از آن جمله می توان به «نوروزکجه»، «نوروز بامه» و «سمنی» (سمنو) اشاره کرد. همچنین بازی های محلی نیز در این میان از رونق بسیاری در بین جوانان ترکمن برخوردار است. بازهایی نظیر اسب دوانی ، پرش برای گرفتن دستمال و کشتی از جمله مسابقاتی است که در بین مردم ترکمنستان، خصوصا در ایام نوروز عمومیت دارد.
عید نوروز نزد ترکمنها جشن کشاورزانی که آذوقه مردم را تأمین میکنند، محسوبمیشود؛ به همین دلیل کشاورزان دامنههای کوه «کوپتداغ» و همچنین کنارههای «آمودریا»، آن را با عظمت خاصی جشن میگرفتهاند، البته این تأثیر به مناطق دامداری نیز رسیدهاست.
سبک و شیوه شاعرانه و فلکلوریک رایج در بین ترکمنها به نام «مونجوق آتدی» نیز اساساً در ارتباط با نوروز میباشد، به این ترتیب که دخترهای جوان (معمولا شبانگاهان) جمع می شوند و در یک کاسه یا ظرفی «منجقهای» خود را یک به یک میاندازند.
دختری کهظرف حاوی منجق را نگهداشته، ظرف را بالای سر دخترها برده و منجقها را با هم مخلوط میکند و یک بند شعر میخواند، آنگاه یکی از منجقها را از ظرف بیرون میآورد. منجق متعلق به هر دختری باشد، معنی آن بند شعر گفته شده را در ارتباط با او قلمداد میکنند. یعنی بند شعر سروده شده در واقع ندای آن دختر محسوب میشود، گویا اینکه آرزوها و آمال آن دختر با شعر سروده شده مطابقت دارد.
در ادامه تصاویری از نوروز امسال در ترکمنستان را ببینید:
- See more at: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13930102000177#sthash.sOexbnmU.dpuf