لکه بینی یا خونریزی در زمان بارداری به خصوص در سه ماهه اول امری عادی است و معمولا هم دلیل خاصی ندارد. اما به دلیل اینکه بعضی مواقع این خونریزی ها شدید است، بنابراین شناخت علت آن و مراجعه به پزشک در حفظ سلامت مادر و جنین ضروری به نظر می رسد.
لکهبینی بارداری
خونریزی در سه ماهه اول بارداری
حدود 20 درصد از بانوان در سه ماهه اول بارداری و در طول 12 هفته اول، نشانه هایی از لکه بینی مشاهده می کنند که دلایل آن عبارتند از:
1- وجود جنین
در طول 12 روز بعد از حاملگی ممکن است که زن باردار لکه های خونی را مشاهده کند و فکر کند که همانند لکه های دوران پریود است و هنوز نداند باردار شده است.
این لکه بینی به دلیل جایگزینی جنین اولیه در رحم است و بیشتر از چند روز یا چند ساعت ادامه نخواهد داشت.
2- سقط جنین
بیشترین دلیل نگرانی مادران باردار از خونریزی در طول 12 هفته اول دوران بارداری، مربوط به سقط جنین مکرر در این دوره زمانی است.
حدود نیمی از بانوان که در این زمان خونریزی داشته اند، نهایتا جنین خود را سقط می کنند، اما این دلیل نمی شود که در هر لکه بینی ناچیزی دچار نگرانی شوند، مخصوصا اگر علائم دیگری نداشته باشند.
3- بارداری خارج از رحم
در بارداری خارج رحمی، جنین در خارج از رحم که در اکثر مواقع لوله رحمی است، رشد می کند. اگر جنین در همین وضعیت به رشد خود ادامه دهد، در نهایت منجر به پاره شدن لوله رحمی می شود که برای مادر بسیار خطرناک می باشد.
اگرچه این نوع بارداری خیلی خطرناک است، اما تنها در 2 درصد بانوان اتفاق می افتد.
4- بارداری مولار
در شرایط بسیار نادری، توده ای در درون رحم به جای جنین شروع به رشد می کند که می تواند سرطانی شده و به قسمت های دیگر بدن گسترش یابد.
یکی دیگر از علائم بارداری مولار، حالت تهوع و استفراغ شدید و بزرگ شدن سریع اندازه رحم می باشد.
5- تغییرات گردن رحم
در بارداری، جریان خون به سمت گردن رحم زیاد می شود. در نتیجه داشتن رابطه جنسی با همسر در این دوران و یا آزمایشات رحمی باعث ایجاد لکه بینی می شود. این لکه بینی جای نگرانی ندارد.
6- عفونت
هر گونه عفونت در فضای داخلی رحم یا دستگاه تناسلی و یا عفونت ناشی از روابط جنسی (مثل کلامیدیا، سوزاک و تبخال تناسلی) می تواند باعث بروز لکه بینی یا خونریزی در سه ماهه اول بارداری شود.
خونریزی در سه ماهه دوم و سوم بارداری
خونریزی های غیر عادی در اواخر بارداری را باید جدی گرفت، زیرا احتمال بروز مشکلی در مادر یا جنین وجود دارد. اگر در طول سه ماهه دوم و سوم بارداری خونریزی مشاهده کردید، حتما به پزشک خود مراجعه نمایید.
دلایل احتمالی خونریزی در اواخر دوران بارداری عبارتند از:
1- جفت سر راهی
این شرایط، زمانی پیش می آید که جفت به سمت پایین متمایل شده و یا جلوی کانال زایمان را می گیرد. البته این اتفاق بسیار نادر است، اما اگر هم رخ دهد، باید سریعا اقدامات مراقبتی انجام گیرد.
این نوع خونریزی بدون درد و علامت اتفاق می افتد.
2- جدا شدن جفت
در حدود یک درصد از بارداری ها، زمان قبل یا طی زایمان، جفت از دیواره رحم جدا می شود که برای مادر و جنین خطرناک می باشد. از دیگر علائم جدا شدن جفت، وجود درد در ناحیه زیر شکم و وجود لخته خون در مجرای تناسلی و درد کمر می باشد.
3- پارگی رحم
خونریزی ممکن است به دلیل پاره شدن جای بخیه در سزارین بارداری قبلی اتفاق بیافتد که بسیار خطرناک است و نیاز به عمل سزارین فوری دارد. از دیگر علائم، احساس درد و فشار در ناحیه زیر شکم می باشد.
4- رگ های سر راهی
در مواقع بسیار نادر، افزایش رگ های خونی در بند ناف و جفت در مسیر کانال زایمان، این مسیر را مسدود می کند که برای جنین خطرناک است، زیرا در اثر خونریزی زیاد از جفت و بند ناف ممکن است جنین دچار کمبود اکسیژن شده و خفه شود.
از دیگر علائم،ضربان غیر طبیعی قلب جنین و خونریزی شدید است.
5- زایمان زودرس
خونریزی در اواخر دوران بارداری شاید دلیل این باشد که جنین شما آماده به دنیا آمدن است.
چند روز یا چند هفته قبل از زایمان، توده مخاطی که همراه با لکه می باشد از رحم خارج می شود.
اگر این علائم قبل از هفته 37 بارداری اتفاق بیافتد، فورا به پزشک مراجعه کنید، زیرا در حال زایمان زودرس هستید.
از دیگر علائم می توان به تغییرات مجاری تناسلی، فشارهای زیر شکمی و درد در ناحیه زیر کمر اشاره کرد.
6- آسیب ناحیه گردنی رحم و مجرای تناسلی
7- پولیپ خونی
8- سرطان
اگر در اواخر بارداری دچار خونریزی غیر عادی شدید، چه باید کنید؟
به دلیل اینکه هر گونه خونریزی در درون رحم علامتی از وجود یک مشکل می باشد، بنابراین سریعا به پزشک متخصص زنان مراجعه نمایید.
از یک دستمال برای اینکه میزان خونریزی را مشخص کنید، استفاده نمایید.
نوع خونریزی (رنگ صورتی، قهوه ای، قرمز و یا اینکه خونتان دارای لخته بوده و یا روان است) را مشخص نمایید.
هر گونه بافتی که از بدن خارج شده را به پزشک نشان داده و در طول دوران خونریزی، از نزدیکی با همسر و استفاده از پارچه خودداری کنید.
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر به اورژانس مراجعه کنید:
- هر نوع درد یا پیچش در ناحیه زیر شکم
- خونریزی چه با درد و چه بی درد
- خارج شدن بافت از درون رحم
- سرگیجه یا ضعف و غش
- تب بالای 37.7 درجه سانتیگراد