قانونگذاری به وقت دلواپسی
پیشنهاد نمایندگان برای طرح برجام در شرایطی مطرح شد که برای تمام طرحها و لوایح یک سال اخیر مجموعا پیشنهاد ارایه شده بود
پیشنهاد بیسابقه؛ این ادعا را آمار کل پیشنهادهای نمایندگان برای طرحها و لوایح اعلام وصول شده در یک سال اخیر نشان میدهد.
پیشنهاد برای تمام طول یک سال و پیشنهاد برای تنها یک طرح؛ طرح برجام. طرحی که مخالفان توافق هستهای از تصویب آن هنوز هم اظهار نارضایتی میکنند و برخی چون روحالله حسینیان حتی بعد از رای اکثریت مجلس ابایی ندارند که بگویند: «من در هیچ شرایطی این قانون را قبول ندارم.» مخالفان میگفتند طبق قانون باید تمام پیشنهادات مطرح شده برای طرح برجام بررسی و به رای نمایندگان گذاشته شود؛ چیزی که اتفاق نیفتاد و هنوز هم محل بحث جدی است. موافقان برجام ارایه همزمان پیشنهاد را یک تاکتیک برای طولانی شدن روند رسیدگی به این طرح دانسته بودند؛ اتفاقی که اگر میافتاد چیزی حدود جلسه کامل چهار ساعته مجلس را به خود اختصاص میداد. این معادل بیش از یک ماه جلسات مجلس است. حالا اما با تاکتیک ناپلئونی علی لاریجانی در روز سهشنبه خیال موافقان و دولت راحت شده است. اما آیا خیال آنها باید از ادامه بازی مخالفان هم راحت باشد؟ تنها یک مقایسه آماری نشان میدهد که جواب این سوال قطعا منفی خواهد بود؛ مقایسهای که اشتیاق جریانهای رقیب دولت را برای زمین زدن مهمترین دستاورد تیم حسن روحانی به طور کامل نشان میدهد. آنجا که این طیف به یکباره در آستانه بررسی طرح برجام در مجلس فعال میشود و تمام انفعال یک سال گذشته خویش در قبال دیگر طرحها و لوایح را کنار میگذارد.
تحرک امروز، انفعال دیروز
از جمع مخالفان توافق هستهای که طرح برجام را در آخرین ساعات مانده به مطرح شدن در صحن علنی به رگبار پیشنهادات خود بسته بودند، نماینده هیچ پیشنهادی برای هیچکدام از طرحها و لوایح اعلام وصول شده یک سال اخیر نداشتهاند. نمایندهای که مجموعا پیشنهاد را برای طرح برجام امضا کرده بودند. وضعیت البته برای باقی مخالفان توافق هم چنین است؛ نمایندگانی گاه حتی بالای پیشنهاد برای طرح برجام ارایه کرده بودند و همزمان برای دو یا حداکثر سه مورد از طرحها و لوایح یک سال اخیر پیشنهاد داشتهاند. در این میان تنها حسینعلی حاجیدلیگانی است که با پیشنهاد برای طرح برجام در صدر فهرست مخالفان توافق قرار گرفته و در طول یک سال اخیر نیز برای هفت طرح و لایحه پیشنهاد ارایه کرده است. بررسی وضعیت کلی فعالیتهای مجلس نهم از ابتدا تاکنون نیز چنین وضعیتی را نشان میدهد. انفعال سابق مخالفان برجام و فعالیت شدید آنها در قبال نتیجه مذاکرات هستهای، دوگانهای است که میتواند پاسخ خیلی از سوالات را بدهد. از جمله اینکه حساسیت این طیف در جایگاه نمایندگانی بر چه مواردی متمرکز شده است؛ طیفی که ترجیح داده در دولت یازدهم بیشتر از ابزارهای قانونگذاری از ابزار نظارتی خود برای ایفای نقش نمایندگی استفاده کند.
نظارت سخت به جای قانونگذاری
خرداد امسال وقتی تعداد سوالها و تذکرهای نمایندگان به رییسجمهور و وزرای کابینه از مرز هزار گذشت، آمار جالب دیگری نیز به همراه آن آمد. از جمله اینکه کدام نماینده بیشترین تذکرها را داشتند. جواب اینگونه بود: نادر قاضیپور نماینده ارومیه، سید ناصر موسوی لارگانی نماینده فلاورجان، حمید رسایی و زهره طبیبزاده نوری نمایندگان تهران، ایرج ندیمی نماینده لاهیجان، حسین علی حاجی دلیگانی نماینده میمه و برخوار، شکر خدا موسوی نماینده اهواز، جواد کریمی قدوسی نماینده مشهد، مهرداد بذرپاش نماینده تهران و فتحالله حسینی نماینده گیلان غرب و قصرشیرین. نمایندهای که شش نفر از آنها از مخالفان جدی طرح برجام هم بودند و در مجموع پیشنهاد برای تغییر این طرح داشتند. حال آنکه سه نفر از این جمع در یک سال اخیر برای هیچکدام از طرحها و لوایح اعلام وصول شده پیشنهادی ارایه نکرده بودند و سه نفر دیگر در مجموع روی مورد پیشنهاد داده بودند.
انفعال مخالفان در طرحهای اقتصادی
طیف مخالفان ماههاست که دولت را متهم به تمرکز بیش از اندازه بر مسائل دیپلماتیک و موضوع هستهای میکنند؛ اتهامی که نتیجهگیری آنها از آن این است؛ بیتوجهی به معیشت مردم و اقتصاد داخلی. دولت بارها این اتهام را رد کرده است اما تا اینجا هیچکدام از طرفین حاضر به عقبنشینی نشدهاند. با این وضعیت شاید یادآوری اشتیاق مخالفان برای طرحها و لوایح اقتصادی هم خالی از لطف نباشد. جایی که اتفاقا یکی از همین طرحها که دی سال و در آخرین ماههای کار دولت احمدینژاد اعلام وصول شده بود، بعد از طرح برجام رکورددار بیشترین تعداد پیشنهادات نمایندگان است؛ طرح حمایت از تولید ملی. طرحی که مورد پیشنهاد روی آن ارایه شد و البته در لیست نفره پیشنهاددهندگان تنها نام سه نفر از کسانی که آواری از پیشنهادات را روی سر طرح برجام ریختند دیده میشود؛ زهره طبیبزاده، مسعود میرکاظمی و ذوالانوار. موارد دیگری هم از این دست در کارنامه مجلس نهم و طیف مخالفان برجام دیده میشود. از جمله برای طرح «ممنوعیت به کارگیری و اشتغال بازنشستگان» که با پیشنهاد تبدیل به یکی از طرحهای رکورددار در آمار پیشنهادها شده است، تنها نام دو نفر از نمایندگان مخالف برجام در کنار نماینده دیگری که لیست پیشنهادها را امضا کرده بودند دیده میشود؛ بیژن نوباوه و حسینعلی حاجی دلیگانی. این تنها یک موضوع را تقویت میکند وآن اینکه موج پیشنهادی که مخالفان برجام ارایه کردند بیش از آنکه یک تلاش جدی برای قانونگذاری بوده باشد، یک تاکتیک ناموثر برای منتفی کردن اجرای برجام بود.
حکایت همچنان باقی است
آوار آن پیشنهاد به جایی نرسید، شمارش معکوس برای اجرای برجام آغاز شده است اما بعید به نظر میرسد طراحان آن تاکتیک به این راحتی قصد عقب رفتن از صحنه تقابل را داشته باشند. اینکه در تقابل با یک طرح به اندازه یک سال فعالیت مجلس پیشنهاد ارایه میشود میتواند پیام شفافی برای دولتیها داشته باشد که رقیب به سادگی از این میدان بدر نخواهد شد. آن پیشنهاد هر چند به جایی نرسید اما در واقع نمادی است از تمایل شدید دلواپسان مجلس برای زمین زدن توافق هستهای؛ اتفاقی که اگر حتی زمینه وقوع آن هم بسیار اندک باشد اما در مراحل نظارت که به عهده مجلس گذاشته شده است میتواند مشکلات بزرگی برای دولتیها بسازد. از نطقهای آتشین علیه عملکرد دستگاههای اقتصادی در فضای پساتوافق گرفته تا اتهامات احتمالی از نفوذ غربیها به کشور. چیزی که مخالفان از همین الان هم نشانههای آن را بروز دادهاند.
اعتماد/