سورگوم جارویی

مناطق مهم تولید سورگوم در ایران:
سورگوم در ایران بیشتر در نواحی جنوبی کشور مانند خوزستان و بلوچستان برای تولید علوفه و در مازندران و زنجان وآذربایجان شرقی (عمدتاً در شهرستان میانه)نیز انواع جارویی آن برای تهیه جارو و دانه کشت میگردد.

اهمیت کشت سورگوم در منطقه میانه:
سورگوم جاروئی یک گیاه یکساله زراعی بهاره است و واریتهای از گونههای Sorghum vulgare و Sorghum bicolar var. technicum می باشد و به لحاظ داشتن ساقه های محکم و چوبی جزو سورگوم های مناسب برای تغذیه دام به شمار نمی آید.

محور پانیکول سورگوم جاروئی بسیار کوتاه، ولی انشعابات آن بسیار بلند است. دانههای سورگوم جاروئی در انتهای انشعابات راست طویل بوجود میآیند. این موهای زبر و سفت در هنگام برداشت و طی خشک کردن، به هم بسته شده به این علت آن را برای تهیه جارو و برس مورد استفاده قرار می دهند .

با توجه به سازگار بودن منطقه و داشتن هوای نسبتاً خشک و گرمای بالا استعداد کاشت این محصول را در این شهرستان مهیا نموده است و یکی از محصولات مهم و استراتژیک منطقه به حساب می آید. و سالانه حدود 1100-2500 هکتار از اراضی آبی را به خود اختصاص می دهد و در بعضی از سال ها با توجه به اینکه قیمت فروش پائین می باشد کشاورزان رغبت زیادی نسبت به کشت نشان نمی دهند.

با کشت این محصول علاوه بر کشاورزان، تعدادی از مردم این منطقه نیز با فرآورده های آن بصورت جارو امرار معاش می نمایند. و چون این کشت برای کشاورزان صرفه اقتصادی دارد بنابراین نمی توان زارعین را از این کشت منصرف کرد .
کشاورزان هدف اصلی از کشت این گیاه زراعی را دو منظوره بودن آن می نامند:
اولاً بلحاظ تهیه جاروی سنتی که نه تنها در داخل کشور مصرف دارد، بلکه در خیلی موارد به کشورهای همسایه از قبیل عراق، افغانستان، آذربایجان، ترکیه و غیره صادر می شود.
دوماً چون بذر سورگوم جاروئی از نظر موادغذایی غنی است لذا از آن جهت تهیه دانه برای مصرف طیور و همچنین تغذیه گاو و گاومیش و... استفاده می شود.
سهم عمده سطح زیر کشت و تولید این محصول در استان به شهرستان میانه تعلق دارد که اغلب در تناوب با یونجه، برنج، گندم، جو و گوجه فرنگی و یا به صورت متوالی کشت می گردد.
توجه :
معایب کشت متوالی سورگوم:
با توجه به اینکه سورگوم جزو گیاهان آللوپاتیک می باشد وچون گیاهان آللوپاتیک اکثراً عملکرد محصول بعد از خود را به واسطه ترشح مواد آللوپاتیک و یا بقایای بجا مانده در مزرعه کاهش می دهند،لذا کشاورزان بایستی به این نکته توجه نمایند که گیاهانی در تناوب سورگوم جاروئی قرار گیرد که نسبت به مواد آللوپاتیک و بقایای موجود در مزرعه تحمل بیشتری دارند کشت نمایند تا متحمل ضرر کمتری شوند. اما متاسفانه اکثراً کشاورزان میانه به دلیل عدم آگاهی از این موضوع اقدام به کشت متوالی سورگوم جاروئی می کنند.
روستاهائیکه در آنها کشت سورگوم جاروئی انجام می شود:
حسن آباد(گلنگدر)، آچاچی، سبز، ارباط، گلبوس، کلوچه خالصه، گرده لاین، قویجاق، قره آور، کهریز، شیخدرآباد،طغای، قره بلاغ کله بوز، نیک آبادچای، اسلام آباد، حصار، امیرآباد و کفشن های پائین و بالا، هول، قزل تیره ،شوررار و غیره