آلات موسیقی آزربایجانی را بیشتر بشناسیم...کمانچه

---> کمانچه - Kəmança

کمانچه در دوران حکومت های تورک صفویه و قاجاریه جزو سازهای اصلی موسیقی آزربایجان بوده‌ است. 
نخستین صدای ضبط‌ شده کمانچه به اوایل قرن بیستم میلادی بر می‌گردد.
شکل ظاهری این ساز به شرح زیر است :

شکم ساز کروی و تو خالی است که مقطع نسبتا کوچکی از آن در جلو به دهانه‌ای اختصاص یافته و روی دهانه پوست کشیده شده و بر روی پوست، خرکی تقریبا شبیه به خرک تار و نه کاملا عمود بر سیم‌ها قرار گرفته‌است. 

دسته ساز، لوله‌ای تو پر است و به طور نامحسوس به شکل مخروط وارونه خراطی شده‌است. انتهای بالایی این لوله؛ توخالی و در طرف جلو شکاف دارد که نقش جعبه گوشی‌ها را می‌یابد. 

دسته فاقد پرده می‌باشد. سر ساز متشکل است از جعبه گوشی‌ها که در دو طرف آن هر یک دو گوشی کار گذاشته شده و یک قبه که در بالای جعبه قرار گرفته‌است. طول ساز تا سر قبه حدود ۸۰ سانتی متر است.

این ساز جز دسته سازهای زهی است. کمانچه امروزی دارای ۴ سیم می‌باشد. 

کمانچه در زمان قدیم فقط سه سیم داشته و احتمالاً از زمان ورود ویولن به آزربایجان به تقلید از آن سیم چهارم به آن افزوده شده‌است. این سیم‌ها به موازات درازای ساز گستردگی دارد و آوای آن خیلی خوش و دلکش می‌باشد. 

این گرانبها ساز می‌تواند آواهای گوناکون بسیاری را برآرد.

آوا دهی گسترده کمانچه این ساز را پادشاه سازها ساخته و در همنوازی بزرگترین پایه خنیاگری در خاور زمین و بویژه زادگاهش آزربایجان است. 

کاسه صوتی این ساز از چوب توت است که با برش‌های از عاج تزیین شده‌است.