قانون صدور چک

مقاله شماره 3

قانون صدور چک

 انواع چک

1-چک عادی:چکی است که اشخاص عهده بانکها (صاحب حساب) به حساب جاری خود صادر و دارنده آن (کسی که چک در وجه او صادر شده) تضمینی جز اعتبار صادر کننده آن ندارد

2-چک تایید شده:چکی است که اشخاص عهده بانک به حساب جاری خود صادر و توسط بانک مورد نظر پرداخت وجه آن تایید میشود.

3-چک تضمین شده:چکی است که توسط بانک به عهده همان بانک به درخواست مشتری صادر و پرداخت وجه آن توسط بانک تضمین میشود.

4- چک مسافرتی:چکی است که توسط بانک صادر و وجه آن در هر یک از شعب آن بانک یا توسط نمایندگان و کارگزاران آن پرداخت میشود.

چکهای صادر شده عهده بانکهایی که طبق قوانین ایران در داخل کشوردایر شده و یا میشوند و همچنین شعب آنها در خارج از کشور در حکم اسناد لازم الاجرا است .و دارنده چک در صورت مراجعه به بانک و عدم دریافت تمام یا قسمتی از وجه آن به علت نبودن محل و یا به هر علت دیگری که منتهی به برگشت چک وعدم پرداخت گردد میتواند طبق قوانین وآیین نامه های مربوط به اجرای اسناد رسمی وجه چک یا باقیمانده آن را از صادر کننده وصول نماید.

برای صدور اجراییه دارنده چک باید عین چک و گواهینامه صادر شده از بانک مربوطه(گواهی برگشت) به اجرای ثبت اسناد محل تسلیم نماید.اجرای ثبت در صورتی دستور اجرا صادر میکند که مطابقت امضای چک یا نمونه امضای صادر کننده در بانک از طرف بانک گواهی شده باشد.

دارنده چک به کسی گفته میشود که چک در وجه او صادر گردیده باشد و یا به نام او پشت نویسی شده یا حامل (در مورد چکهای در وجه حامل) یا قایم مقام قانونی او باشد.

چک فقط در تاریخ مندرج در آن یا پس از تاریخ مذکور قابل وصول از بانک خواهد بود یعنی زودتر از وقت مقررنوشته شده در چک نمیتوان وصول کرد.

هر گاه وجه چک به علتی پرداخت نگردد بانک مکلف است در برگ مخصوص که مشخصات چک و هویت و نشانی کامل صادر کننده در آن ذکر شده باشد وعلت یا علل عدم پرداخت را صریحا قید و آن را امضا و مهر نموده وبه دارنده چک تسلیم نماید .در برگ مزبور باید مطابقت امضای صادر کننده یا نمونه امضای موجود در بانک ویا عدم مطابقت آن از طرف بانک تصدیق شود.و همچنین بانک مکلف است به منظور اطلاع صادر کننده چک(صاحب حساب)فورا نسخه دوم این برگ را به آخرین نشانی صاحب حساب که در بانک موجود است ارسال نماید در برگ مزبور باید نام و نام خانوادگی و نشانی کامل دارنده چک نیز قید شود.

در صورتی که موجودی حساب صادر کننده چک نزد بانک کمتر از مبلغ چک باشد به تقاضای دارنده چک بانک مکلف است مبلغ موجودی در حساب را به دارنده چک بپردازد و دارنده چک با قید مبلغ دریافت شده در پشت چک و تسلیم آن به بانک گواهی نامه مشتمل بر مشخصات چک و مبلغی که پرداخت شد را از بانک دریافت نماید.

چک مزبور نسبت به مبلغی که پرداخت نگردیده بی محل محسوب میشود وگواهینامه بانک در این مورد برای دارنده چک جانشین اصل چک خواهد بود.

در این مورد نیز بانک مکلف است تا برگ اطلاع به صاحب حساب ارسال نماید.

در صورتی که دارنده چک 6 ماه از تاریخ صدور چک برای وصول ان به بانک مراجعه ننمایدو یا ظرف 6 ماه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت (برگشت چک)شکایت ننماید دیگر نمیتواند شکایت کیفری به دادگاه ارائه دهد.

منظور از دارنده چک شخصی است که برای اولین بار چک رابه  بانک ارائه داده است. برای تشخیص این که چه کسی اولین بار برای وصول وجه چک به بانک مراجعه   

کرده است بانکها مکلفند به محض مراجعه دارنده چک هویت کامل و دقیق او را پشت چک با ذکر تاریخ قید نمایند.

در موارد زیر صادر کننده چک قابل تعقیب کیفری نیست:

1-در صورتی که ثابت شود چک سفید امضا داده شده است

2-هرگاه در متن چک وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی شده باشد

3-چنانچه در متن چک قید شده باشد که چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهدی باشد

4-هرگاه بدون قید در متن چک ثابت شود که وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی بوده یا چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهدی است.

5-در صورتی که ثابت گردد چک بدون تاریخ صادر شده ویا تاریخ واقعی صدور چک مقدم بر تاریخ مندرج در متن چک است .