مقاله شماره 2
موضوع :انواع طلاق
1-طلاق رجعی:یعنی طلاقی که زوج (مرد)حق رجوع (برگشت)در زمان عده زوجه (زن) را دارد بطوریکه زمان عده 3طهر(ماهانه) میباشد.
2-طلاق بائن:طلاقی که زوج حق رجوع ندارد وتنها زوجه می تواند به عوض رجوع کند.
انواع طلاق بائن:1-نامزدی 2-یائسه 3-خلع 4-مبارات 5-طلاق سوم (سه طلاقه)
1-نامزدی:طلاقی که قبل از نزدیکی زن و شوهر اتفاق می افتد در جمع طلاق بائن است.یعنی اینکه زوجه بلا فاصله بعد از طلاق میتواند ازدواج مجدد کند وطبق ماده 1155قانون مدنی نیازی به عده ندارد.
عده:عده عبارت است از مدتی که تا انقضای آن زنی که عقد نکاح او منحل شده یا طلاق گرفته است نمی تواند شوهر دیگری اختیار کند. طبق ماده 1150قانون مدنی
2-یائسه:طلاقی که زوجه به زمان یائسگی رسیده باشد که در این صورت باز زوجه می تواند طبق ماده 1155قانون مدنی بدون عده ازدواج مجدد کند.
نکته 1:در ماده 1155 قانون مدنی زن یائسه و یا زنی که با شوهر نزدیکی نداشته عده طلاق ندارد ولی در هر دو عده وفات باید رعایت شود که 4ماه و10 روز است
3-خلع:طلاقی که زوجه به خاطر اینکه از زندگی با زوج ناراضی است و یا به هر دلیل دیگری که نمیخواهد با زوج ادامه زندگی دهد در اینصورت زوجه با زوج توافق می نماید که طلاقش دهد که این توافق که از طرف زوجه برای رضایت به طلاق زوج انجام میشود اگر به صورت مادی باشد میتواند به اندازه مهریه یا زاید (اضافه) بر مهریه زوجه باشد.
4-مبارات:همان توافق بین زن و شوهر است برای طلاق وتعریف طلاق خلع در این نیز صدق میکند با این تفاوت که اگر توافق به صورت مادی باشد نمیتواند زاید بر مهریه زوجه باشد.
5-طلاق سوم (سه طلاقه):سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی به عمل اید اعم از اینکه وصلت در نتیجه رجوع باشد یا نتیجه نکاح جدید.
نکته2:در طلاق بائن حق رجوع (برگشت)از طرف زوج نمیتواند باشد مگر اینکه زوجه (زن) بخواهد در طلاق خلع یا مبارات رجوع کند.
نوعی دیگر از طلاق وجود دارد که امروزه با نام طلاق توافقی نام گرفته است طلاق توافقی که طرفین به خود طلاق توافق میکنند همان گواهی عدم سازش است که از طرف دادگاه به مراجعه زوج و زوجه صادر میشودکه در حکم طلاق بائن است ولی در روایات طلاقی رجعی است که به اراده شوهر باشد ویک طرفه(ایقاع)ولی چون طلاق توافقی به اراده وتوافق دوطرف (اقاله) صورت میگیرد.درنتیجه شوهر نمیتواند رجوع کند. واین در ماده 1144قانون مدنی نیز اشاره شده است.
ولی چون ماده 1145 قانون مدنی جنبه حصری (انحصاری) دارد یعنی در این ماده فقط به نوع طلاق بائن اشاره شده است.وبائن نیز همان 5موردی بود که در بالا اشاره کردیم.
پس میتوان نتیجه گرفت که چون طلاق توافقی از زمره 5 مورد ماده 1145 قانون مدنی به حساب نمی آید.پس زوج میتواند تا اتمام عده زوجه رجوع کند به شرطی که قصد ضرر رساندن به زوجه را نداشته باشد اگر چنین باشد طبق قاعده لا ضرر نمیتواند رجوع کند (.که این قاعده در اصل 40 وبند 5 اصل 43 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز اشاره شده است)
نوع دیگری از طلاق را که میتوان اشاره کرد طلاق قضایی میباشد:به طوری که در این نوع طلاق زن از دادگاه درخواست طلاق منماید که اگر حالات زیر برای دادگاه محرز شود در آن صورت مورد موافقت دادگاه قرار میگیرد وبا اذن دادگاه وبه صورت غیابی طلاق صورت میگیرد.
1-شوهر 4 سال تمام غایب و مفقودالاثرباشد2-زوجه وکالت طلاق از طرف زوج داشته باشد یعنی در شرط ضمن عقد اختیار طلاق از طرف زوج به زوجه داده شده باشد.
3-استنکاف شوهر یا عجز وی از پرداخت نفقه به زوجه.4-عسروحرج(مشقت وسختی)که زندگی را برای زوجه غیر قابل تحمل کرده باشد.
نکته3:توضیحات بالا تنها با اثبات در دادگاه و احراز شرایط فوق در دادگاه قابل اجرا میباشد .
نکته 4:در طلاق بائن اگر مدت عده برای زن باشد در این مدت اگر شوهرش فوت کند هیچ مالی از شوهر به ارث نمیبرد.
نکته5:طبق ماده 943قانون مدنی:در طلاق رجعی زن در مدت عده اگر شوهرش فوت کند ویا شوهری که زنش فوت کند هردو میتوانند از یکدیگر ارث ببرند ولی اگر هر کدام از آنها بعد اتمام مدت عده فوت کنند از یکدیگر ارث نمیبرند.
نکته6:ماده 1151قانون مدنی عده طلاق و عده فسخ نکاح سه طهراست مگر اینکه با اقتضای سن زن که اگر گذشته باشد 3 ماه است..
رسول باقری گوار
دانشجوی رشته حقوق.