3. چه ضرورتی دارد اعضای خبرگان فقیه باشند؟
از آن رو که نظام ما، جمهوری اسلامی است و بر اساسارزشهای اسلامی آن را پذیرفتهایم، گرچه شکل حکومت جمهوری است، امّا محتوای آن باید اسلامی باشد، برای رسیدن به این هدف در رأس این نظام باید کسی باشد که بیش از دیگران به مبانی اسلام و نحوه اجرای آن آشنا باشد، و این همان مسأله ولایت فقیه است که ضامن اسلامی بودن نظام است.
بهترین راه شناسایی متخصص
حال با توجه به اینکه کار اصلی مجلس خبرگان تشخیص فرد مناسب برای تصدّی مقام ولایت است، به نظر میرسد عاقلانهترین و منصفانهترین راه این است که اعضای خبرگان کسانی باشند که خود در فقاهت دستی دارند؛ مثلا اگر از من و شما بپرسند بهترین قاضی ایران کیست، قطعاً برای دریافت بهترین پاسخ باید سراغ قضات برویم، یعنی جواب این سؤال از عهده هر کسی برنمیآید، فقط کسانی میتوانند بهترین قاضی را معرفی کنند که خود تبحّری در این موضوع داشته باشند. همچنین اگر به ما بگویند: بهترین استاد دانشگاه در فلان رشته کیست، باید جواب را از استادان دانشگاه گرفت. کسانی توان تشخیص اصلح (شایستهترین) برای تصدی مقام ولایت فقیه را دارند که خود بهرهای از شرایط آن مقام و منصب داشته باشند و از آن ویژگیها ـ هر چند در مرتبه پایینتر ـ بهرهمند باشند.
از آن رو که مهمترین ویژگی ولیّ فقیه فقاهت است - زیرا آنچه در قانون آمده ولایت «فقیه» است - بنابراین، اعضای خبرگان باید فقهایی باشند که صلاحیت این کار را دارند. اگر منصفانه قضاوت کنیم میفهمیم این بهترین و معقولترین راه برای تشخیص ولی فقیه است. نمونه روشنی از کار درست خبرگان که برگرفته از آشنایی با فقاهت و شناخت فرد مناسب برای رهبری است، تعیین مقام معظم رهبری پس از رحلت حضرت امام بود؛ اگر عموم مردم میخواستند در آن اوضاع شخصی مناسب برای رهبری را شناسایی کنند، نمیتوانستند، امّا خبرگان در طیّ چند ساعت به نتیجه قطعی رسیدند. افزون بر آن که، اعضای خبرگان دارای مقام فقاهتند، دارای مرتبه عالی تقوی نیز هستند و با شناخت قبلی از افراد تصمیم میگیرند؛ از این رو احتمال اینکه تحت تأثیر تبلیغات و جوسازیها قرار بگیرند، بسیار ناچیز است.