جمعیت شیعه در جهان امروز

بر اساس آمارهای سازمان ملل و برخی منابع دیگر، در سال 1999 میلادی،‌ جمعیت جهان از مرز 6 میلیارد نفر گذشته است. حدود بیست درصد از جمعیت جهان یعنی 2/1 میلیارد نفر را مسلمانان تشکیل می دهند. توزیع جمعیت مسلمانان در جهان در نیمه 1998 میلادی از این قرار است: آفریقا 315 میلیون،‌ آسیا 812 میلیون، اروپا 401000/31، و ... .[1]
مسلمانان در سرتاسر جهان زندگی می کنند. تعداد کشورهایی که مسلمانان در آنها زندگی می کنند،‌ 208 کشور است،[2]حدود 85 درصد مسلمانان جهان, در خارج از دنیای عرب به سر می برند،‌ بیش تر مسلمانان،‌ در شرق آسیا،‌ به ویژه در پاکستان، هندوستان، بنگلادش،‌ مالزی و اندونزی زندگی می کنند. اندونزی،‌ پرجمعیت ترین کشور اسلامی است. در میان مسلمانان حدود ده درصد، یعنی مطابق با آمارهای موجود تقریباً 120 میلیون نفر شیعه هستند.[3]
در دایره المعارف بریتانیا (2002) چنین آمده است: طی قرن ها، جنبش شیعی تمام اسلام سنی را تحت تأثیر قرار داده است و تعداد طرفدارانش در اواخر قرن بیستم حدود 60 الی 80 میلیون یا یک دهم کل مسلمانان جهان است. تشیع، مذهب اکثریت مسلمانان ایران، عراق و احتمالاً یمن بوده و پیروان زیادی در سوریه، لبنان، شرق آفریقا، هند، پاکستان و افغانستان دارا می باشد.
متأسفانه، آمار دقیقی درباره تعداد مسلمانان به طور عموم و شیعیان به طور خاص وجود ندارد و آنچه ذکر می شود بر اساس بیشتر منابع موجود است که در مقابل آن دیدگاه های دیگری نیز وجود دارد. مطابق برخی منابع، شیعیان،‌ یازده درصد جمعیت مسلمانان را تشکیل می دهند بدین سان، جمعیت کنونی شیعیان باید حدود 132 میلیون نفر باشد و طبق برخی منابع شیعیان 23 درصد کل مسلمانان را تشکیل می دهند.[4]
توزیع جمعیت شیعیان در برخی از کشورهای آسیایی که دارای اکثریت و یا درصد قابل توجهی از شیعیان می باشد طبق آمارهای مربوط به سال 1998 میلادی از این قرار است:
افغانستان: جمعیت 000/792/24 نفر که مسلمانان اهل سنت 84 درصد و شیعیان 15 درصد و پیروان سایر ادیان یک درصد، بیش از 98 درصد جمعیت شیعی افغانستان شیعه دوازده امامی و کمتر از دو درصد آن اسماعیلی هستند.
آذربایجان: از کل جمعیت 000/650/7 نفری، مسلمانان شیعه 70 درصد، و اهل سنت 30 درصد را تشکیل می دهند.
بحرین: کل جمعیت 633000 نفر، مسلمانان شیعه، 3/61 درصد و اهل سنت 5/20 درصد و بقیه پیرو ادیان دیگر می باشند، مطابق آمارهای دیگر شیعیان بحرین 70 درصد می باشند که این عده جمعیت بومی بحرین را تشکیل می دهند.[5]
ایران: این کشور یکی از قطب های بزرگ جهان تشیع به حساب می آید که از جمعیت 70 میلیونی آن 94 درصد را شیعیان دوازده امامی و بقیه را پیروان مذاهب اهل سنت و ادیان دیگر تشکیل می دهند.
عراق: کل جمعیت: 000/722/21 نفر که از این تعداد شیعیان 5/62 درصد و اهل سنت 5/34 درصد و بقیه را پیروان سایر ادیان تشکیل می دهند.
هند: کل جمعیت حدود یک میلیارد نفر که از این تعداد مسلمانان اهل سنت 9 درصد و شیعیان 3 درصد و بقیه را پیروان ادیان دیگر تشکیل می دهند.
کویت: از کل جمعیت 000/661/8 نفری، شیعیان 30 درصد و اهل سنت 45 درصد و بقیه را پیروان دیگر ادیان تشکیل می دهند.
لبنان: از کل جمعیت 000/506/3 نفری، شیعیان 34 درصد و اهل سنت 3/21 درصد و مسیحیان 6/37 درصد را تشکیل می دهند.
پاکستان: از کل جمعیت 000/900/141 شیعیان 20 درصد و 75 درصد غیر شیعه.
سوریه: از کل جمعیت 000/335/15 نفری، مسلمانان اهل سنت 74 درصد و شیعیان 12 درصد می باشند.
یمن: از کل جمعیت 000/260/18 نفری، مسلمانان اهل سنت 60 درصد و شیعیان حدود 40 درصد را تشکیل می دهند.
و کشورهای دیگری مثل ترکیه 8/19 درصد، امارات متحده عربی 16 درصد، تاجیکستان 5 درصد، و ... شیعیان را درخود جای دادند.
افزون بر این مناطق سنتی شیعه نشین، در سایر نقاط جهان نیز شیعیان پراکنده هستند. که در اروپا شامل سه کشور می گردد. ششصد هزار علوی (ترکیه) که در آلمان زندگی می کنند؛ در حدود صدهزار نفر که بیشترشان را مهاجرین شبه قاره هند (پاکستانی و هندی) تشکیل می دهند، در انگلستان مقیم هستند. فرانسه هم نزدیک به صد هزار نفر از شیعیان ترک و ایرانی را در خود جای داده است. به این تعداد، چند هزار نفری که ساکن سرزمین های ماورای فرانسه هستند نیز اضافه می گردد.
در قسمت شرق آفریقا مثل کنیا، تانزانیا و کشورهای مشترک المنافع، نزدیک به سیصد هزار نفر از اسماعیلیان از هند و پاکستان به این منطقه عزیمت کرده و ساکن گردیده اند.
در آفریقای غربی (سنگال، ساحل عاج) به جوامعی از شیعیان لبنان بر می خوریم که از دوران قیمومت فرانسه به آنجا آمدند این عده به چند صد هزار نفری بالغ می شوند. و بالاخره در قاره آمریکا، جوامعی از شیعیان لبنانی و ایرانی و غیره را مشاهده می کنیم که تعدادشان در نیم کره غربی از یک میلیون نفر تجاوز می کند.