اشتبـاه مهـم در عـادات تغذیـه‌ای

در دنیای پرسرعت و پرمشغله امروز وقـت گـذاشـتـن برای حفظ عادتهای سالم و مناسب غذایی كار دشواری به نظر می‌رسد. غذا خوردن كه پیش از این یك اولویت مهم محسوب می‌شد، امروزه به موضوعی جنبی تبدیل شده كه توجه زیادی به آن نمی‌شود و معمولا در لابه‌لای كارهای روزانه دیگر گنجانده می‌شود. علاوه بر این برخی از عادت‌های غذایی كه تصور می‌كنید موجب كاهش وزن می‌شوند، در واقع ممكن است منجر به افزایش وزن شوند. در اینجا در راستای توصیه هایی در جهت سلامت شما دوستان عزیز به برخی از این عادت‌های نادرست تغذیه‌ای اشاره ای داریم كه به شرح زیر است :

  1. نخوردن صبحانه

نخوردن صبحانه یك اشتباه بزرگ است. صبحانه سالم نه تنها باعث افزایش انرژی و بازشدن فكر و ذهـن می‌شود، بلكه موجب انتخاب و مصرف مناسب وعده‌های غذایی دیگر در ادامه روز خواهد شد. همچنین خوردن صبحانه ممكن است به شما در مـصرف كمتر كالری در ادامه روز كمك نماید. یك تحقیق دانشگاهی نشان داده كه مصرف مقدار كالری مشخص در ابتدای روز اثر سیركنندگی بیشتری نسبت به مصرف همان مقدار كالری در ساعت‌های دیرتر خواهد داشت كه این امر موجب كاهش مجموع كالری مصرفی در روز می‌شود.

راه حل این اشتباه آن است كه خوردن صبحانه مناسب احتمال بكارگیری عادت‌های نادرسـت غذایی را در وعده‌های دیگر كاهش می‌دهد. صبحانه را كامل صرف نمایید. از مواد لبنی كم چرب، تخم مرغ و نان‌های سبوس دار استفاده كنید.

  2. غذا خوردن پیش از خواب

             

اگر می خواهید خوابهای شیرین ببینید، پیش از خواب از غذا خوردن دوری كنید. با اینكه نتایج قطعی مبنی بر افزایش وزن بر اثر خوردن غذا پیش از خواب وجود ندارد، پرخوری، مصرف غذاهای ادویه دار و چرب، یك تا سه ساعت پیش از وقت خواب منجر به كاهش كیفیت و مدت خواب و موجب كسالت، خـستگـی و كوفـتگی در روز بعد خواهد شد.

خوردن غذاهای چرب پیش از خواب سبب كند شدن تخلیه معده و تشدید سوءهاضمه و مصرف غذاهای ادویه‌دار منتهی به صدمات و سوزش‌های قلبی و نیز سوء هاضمه خواهد شد. سعی كنید حداقل چهار ساعت قبل از خواب اقدام به خوردن غذا نموده و چنانچه پیش از خواب احساس گرسنگی كردید مقداری میوه‌جات تازه مصرف نمایید.

  3. پرخوری

شاید اگر پرخوری‌های رایج مربوط به سبزیجات می‌شد، متخصصان تغذیه مشكلی با این نوع خوردن پیدا نمی‌كردند، اما متاسفانه پرخوری معمولا در مورد غذاهای چرب و نشاسته دار نمودار می‌شود. زیاده روی در این نوع مواد غذایی منجر به افزایش وزن و نارضایتی شده و جنبه اجتماعی خوشایندی به دنبال نخواهد داشت.

وعده‌های غذایی خود را به جای سه وعده پرحجم به پنج یا شش وعده كم حجم تر تقسیم كنید. خوردن غذاهای سالم و كم حجم حاوی كربوهیدراتهای كمپلكس و پروتئین در طول روز نه تنها اشتهای شما را كنترل می‌كند، بلكه احتمال پرخوری را نیـز كـاهـش خواهـد داد. تعدد وعده‌های غذایی همچنین باعث سوزانده شدن مقدار بیشتری كالری می‌شود؛ چرا كه متابولیسم بدن همواره به فعالیت می پردازد.

  4. گرسنه ماندن

برخلاف تصور، گرسنه ماندن باعث می‌شود وزن بدن به دلیل ذخیره سازی چربی افزایش پیدا كند. هنگامی كه برای مدتی طولانی غذا نمی‌خورید، بدن شما به دلیل محروم ماندن از مواد غذایی دچار آشفتگی می‌شود و در انتها هنگامی كه دوباره شروع به خوردن می‌كنید، بدن شما گمان می‌كند كه باید كالری مصرفی را به چربی تبدیل نماید چون نمی‌داند چقدر طول می‌كشد كه دوباره غذا بخورید. بنابراین چربی‌ها با شما باقی می‌مانند.

اگر هدفتان از گرسنگی كشیدن، كاهش وزن است باید در برنامه رژیمی خود تجدید نظر نمایید. به جای گرسنگی یك برنامه مناسب ورزشی برای خود تعیین كرده و بـیشـتـر بـه باشگاه بروید. از میوه جات، سبزی جات، حبوبات، گوشتهای كم چرب و ماهی استفاده كنید. سعی كنید چهار یا پنج بار در هفته طبق یك برنامه منظم ورزش نمایید. بهترین روش كاهش وزن، تمرینات مرتب و رژیم غذایی مناسب است و نه محـروم كـردن بـدن از مواد غذایی مورد نیاز آن هم به مدت طولانی.

  5. انجام كاری دیگر در حین غذا خوردن

نه تنها پرداختن به كاری دیگر همزمان با غذا خـوردن مـوجب ریخت و پاش آن در اطراف شما می‌شود، بلكه به پرخوری و در نتیجه افزایش وزن نیز منجر خواهد شد. اگر هنگام تماشای تلویزیون، صحبت با تلفن و یا بازی ویدئویی، مشغول غذا خوردن شوید، این عوامل خارجی پرت كننده حواس باعث می‌شوند شـما توجه كمتری به گـرسنگی و نشانه‌های سیرشدن كه بیان كننده كافی بودن مقدار غذا و احساس سیری می‌باشند، نمایید. به علاوه وقتی در حین انجام كاری شروع به غذا خوردن می‌كنید، دیگر توان توقف نخواهید داشت؛ چرا كه عمل خوردن تبدیل بـه حركتی غیرهوشیارانه و مكانیكی بدون توقـف می‌شود.

سعی كنید در هر لحظه فقط روی یك چیز تمركز نمایید. چرخ زدن در آشپزخانه هـنگام صحبت با تلفن ایده مناسبی نیست. اگر فقط می خواهـید دست یا دهانتـان مشغول باشد، سرگرمی غیر از مواد خوراكی پیدا كنید. مثلا آدامس بجوید یا سازی بنوازید.

  6. سریع غذا خوردن

زندگی بسرعت می‌گذرد. ولی آیا دوست دارید زندگی شما نیز سریع تمام شود؟ بعید اسـت. دفعه بعد سعی كنید، غذای خود را آهسته‌تر بخورید چون سریع غذا خوردن كمكی به شما نكرده و برعكس باعث افزایش وزن می‌شود. از زمان شروع غذا تقریبا 20 دقیقه طول می‌كشد كه علائم سیری به مغز برسند بنابراین اگر شما ظرف پنج یا شش دقیقه غذای خود را تمام كنید، مغز فرصتی پیدا نمی‌كند كه به بدنتان بگوید كه سیر شده‌اید و این باعث زیاده خوری و پر كردن معده بیش از مقدار مورد نیاز خواهد شد.

آهسته غذا بخورید، آرام باشید، خوب بجوید و از مزه غذا لذت ببرید. به این صورت مغز شما متوجه می‌شود كه در حال غذا خوردن هستید و بنابراین می‌تواند به بدنتان بگوید كه سیر شده‌اید.

  7. نخوردن آب به اندازه كافی

آب مایعی حیات بخش برای همه موجودات طبیعت از جمله انسان است. نكته جالب اینجا است كه ننـوشـیدن مقدار كافی آب در طول روز متابولیسم و سـوخت ساز بدن را كنـد نموده و مـمكن است باعث اضافه وزن نیز بشود. آب ماده‌ای ضروری برای فعالیتهای متابولیك بدن، از جمله سوزاندن كالری، محسوب می‌شود.

تا زمانی كه در كویر زندگی نمی‌كنید، آب فراوانی اطراف شما وجود داشته و باید زیاد از آن بنوشید. هشت تا 10 لیـوان و اگر ورزش می‌كنید حتی بیشتر از این مقدار آب بنوشید. خوردن آب به جای انـواع نـوشـابه نیز بسیار مناسـب است. نوشابه‌ها معمولا زودتر احساس تشنگی را نسبت به آب از بین می‌برند و دارای كالری‌های بی ارزش بوده و باعث می‌شوند بعد از 30 دقیقه مجددا احساس گرسنگی كنید.

  8. نخوردن میوه و سبزیجات به مقدار كافی

بسیاری از مواد غذایی مورد نیاز بدن در انواع میوه و سبزی وجـود دارند كه امتناع از خوردن آنها باعث كمبودها و مشكلاتی در بدن خواهد شد.

تنها راه تامین مواد معدنی و ویتامینهای مورد نیاز بـدن، مصرف میوه و سبزیجات تازه و خالص می‌باشد. بنابراین باید سعی شود این مواد را جزء لاینفك رژیم غذایی قرار داده و همیشه به مقدار كافی از آنها استفاده نمایید.

  9. خوردن تنقلات هنگام گرسنگی

خوردن تنقلات هنگام گرسنگی باعث ایجاد عادتهای غذایی ناسالم می‌شود. استفاده از مواد غذایی كم ارزش و شكم پركن مانند شكلات، چیپس و پفك، تنـها باعث برهم خوردن رژیم غذایی شده و مشكلاتی را برای بدن به همراه خواهد داشت.

با شكم سیر از خانه خارج شوید. گرسـنگی ممكن است منجر بـه خریدن و خوردن تنقلات شود. شكلات، پفك و چیپس هیچ كدام نمی‌توانند جای یك صبحانه، نهار و شام سالم و رضایت بخش را بگیرند.
بنابراین خوب بخورید تا خوب زندگی كنید. برنامه‌های غذایی ساده و دخیل نمودن خوردنی‌های سبك و سالم می‌تواند دنیایی از تغییرات در رژیم غذایی ایجاد كند. متناسب بمانید، انرژی خود را افزایش دهید و از غذا خوردن لذت ببرید.