تأثیرپذیری تدریجی مغز انسان از گوشیهایی با صفحهنمایش لمسی

واحد خبر mobile.ir : گوشیهای هوشمند نه تنها عادات فرد بلکه نحوه کارِ انگشتها را نیز تغییر میدهند. محققان سوییسی دریافتهاند که فعالیت کورتکس (قشر) مغز در ارتباط با انگشت اشاره و شست، با افزایش میزان استفاده از صفحه لمسی افزایش مییابد.

مطابق گزارشی که در تاریخ 23 دسامبر سال جاری میلادی دوم دی در مجله Current Biology منتشر شد، هنگامی که افراد با گوشیهایی با صفحات لمسی کار میکنند، نحوه ارتباط میان مغز و انگشت شست آنها تغییر میکند. این پژوهش نشان میدهد که استفاده بیشتر از انگشت شست و سایر انگشتهای دست مستقیما با فعالیت بیشتر مغز مرتبط است.

آرکو گاش (Arko Ghosh) از دانشگاه و انستیتو تکنولوژی فدرال زوریخ در سوییس همراه با همکارانش طی پژوهشی تاثیر شکلپذیری روزمره یا سازگاری مغز انسان را در ارتباط با استفاده از سرِ انگشتان (fingertips) مورد بررسی قرار دادهاند. گاش در این زمینه معتقد است که «میزان تغییراتی که کار با گوشیهای هوشمند در مغز ایجاد میکند واقعا شگفتآور است.»

این برنامه پژوهشی زمانی آغاز شد که گروه گاش دریافت علاقه مردم به گوشیهای هوشمند تلفن همراه میتواند فرصت بزرگی برای بررسی شکلپذیری (plasticity) روزبه روز مغز انسان باشد. در حقیقت ظهور گوشیهای لمسی هوشمند باعث شده است که افراد از سرِ انگشتان و به ویژه انگشت شست خود به شیوه جدیدی استفاده کنند. به علاوه این گوشیها معمولاً سوابق برخی از کارهای انجامشده را به صورت دیجیتال ثبت میکنند و از این طریق منبع آمادهای برای دادههای رفتاری کاربران فراهم میآورند.

گاش در توضیح روش انجام این تحقیق میگوید: « فکر میکنم باید در ابتدا میزان تداول و حجم معمول استفاده افراد از ابزارهای دیجیتال شخصی را درک کنیم. این امر، برای ما عصبشناسان بدین معنی است که سابقه دیجیتالی که در جیبمان حمل میکنیم، حجم عظیمی از اطلاعات مرتبط با کارهای انجامشده توسط نوک انگشت شست (و سایر انگشتان) را در خود دارد.»

در حالی که پیش از این، دانشمندان عصبشناس درباره شکلپذیری مغز در میان موسیقیدانها و بازیکنان حرفهای بازیهای ویدئویی (video gamers) تحقیقاتی انجام میدادند، اسمارتفونها فرصتی به وجود آوردهاند تا بدانیم چگونه شیوه زندگی افراد معمولی مغز آنها را شکل میبخشد.

تیمِ گاش برای مرتبط ساختن فعالیت مغزی با آثار ناشی از فعالیت دیجیتال، با استفاده از نوار مغزی (EEG) پاسخ مغز را به لمس مکانیکی صفحه لمسی گوشی هوشمند توسط سرِ انگشت شست، انگشت اشاره و انگشت وسط ثبت کردند و آن را با کاربرانی که از گوشیهای بدون صفحه لمسی استفاده میکردند مقایسه نمودند. این تحقیقات نشان داد که فعالیت الکتریکی در مغز کاربرانِ گوشی هوشمند، هنگام استفاده از هر سه انگشت افزایش مییابد. پژوهشگران برای این که میزان استفاده فرد از گوشی اعم از هوشمند یا معمولی-- را بدانند با استفاده از لاگ باتری گوشی پی بردند که میزان فعالیت آن قسمت از کورتکس (قشر) مغز کاربران که با حرکات سرِ انگشت شست و اشاره مرتبط بود، به طور مستقیم با میزان استفاده از گوشی رابطه دارد. علاوه بر این، گروه تحقیقاتی دریافت که سرِ انگشت شست، با استفاده پیوسته از اسمارت فونها به نوسانات حساستر میشود.

نتایج این پژوهش نشان میدهد که حرکات تکراری شست هنگام استفاده از گوشیهای هوشمند لمسی به تغییر شکل پردازشهای حسی دست منجر میشود و بر همین اساس، گاش و همکارانش بر این باورند که «پردازش حسی کورتیکال مغزِ انسانهای معاصر، با استفاده مداوم از فناوریهای دیجیتالی در حال تغییر و شکلگیری جدید است.» این امر البته منحصر به کاربرد صفحه لمسی نیست و به طور کلی هرچه فرد از انگشت شست خود در کار با گوشی بیشتر استفاده کند، حساسیت آن نیز بیشتر خواهد شد.

تحقیقاتی از این دست به خوبی نشان میدهد که کاربرد فنآوریهای دیجیتال پرسشی حیاتی برای زیست امروز ماست و تاثیرات ناشی از آن قادر است جنبههای گوناگون حیات انسانی را تحت تاثیر قرار دهد. البته تحقیق گاش و همکاران او صرفا جنبههای مثبت این پدیده را مورد توجه قرار نداده و با اشاره به برخی مشکلات برآمده از کاربرد ابزارهای دیجیتال، استفاده بیش از حد از گوشی تلفن همراه را عامل برخی از مشکلات سیستم عصبی از جمله درد و اختلالات حرکتی دانسته است.