پنجشنبه های پولی مدارس

اکنون اما قرار است این معادله عوض شود و صورت مساله روزهای پنجشنبه مدارس طور دیگری نوشته شود. اطلاعاتی که در اختیار رسانه هاست در حد چند جمله از وزیر آموزش و پرورش است که دیروز منتشر شد.

علی اصغر فانی به طرحی اشاره دارد که از سال تحصیلی پیش رو اجرا می شود و بر مبنای آن فرم هایی در اختیار اولیای دانش آموزان قرار می گیرد تا آنها انتخاب کنند آیا مایل به استفاده از امکانات مدرسه در روز پنجشنبه هستند یا نه و در صورت تمایل باید هزینه های موردنظر را پرداخت کنند.

در واقع نکته مهم در گفته های وزیر، اختیاری بودن استفاده از برنامه های روز پنجشنبه مدارس و همچنین پرداخت پول بابت آنهاست؛ یعنی دو نکته قابل تامل که ظرایفی را در خود دارد. با این حال اطلاعاتی که درباره این طرح در دست است چیزی بیش از این نیست. تلاش های روز گذشته جام جم برای برقراری ارتباط با معاون پرورشی آموزش و پرورش که رئیس کمیته ساماندهی روزهای پنجشنبه است نیز به نتیجه نرسید چون او اعلام جزئیات را به برگزاری جلسه نهایی تصمیم گیری در هفته آینده و نشستی که پس از آن با خبرنگاران خواهد داشت، موکول کرد.

هیات امنایی ها بهترین گزینه برای آزمایش

تعطیلی مطلق مدارس در همه مقاطع و در همه نقاط کشور از همان ابتدا تصمیمی درست نبود، اما با این حال صدای مخالفان و معترضان به جایی نرسید به طوری که مدارس حتی در دوره متوسطه که برنامه درسی شان سنگین است مجبور به تعطیلی روزهای پنجشنبه شدند و برخی برای جبران کمبود وقت، پنجشنبه را دایر اعلام کردند.

تعطیلی پنجشنبه ها به سبکی که در سال های اخیر اجرا شد یک مشکل بزرگ نیز داشت و آن این که مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش نه بر تعطیلی مدارس بلکه بر تعطیل شدن آموزش های رسمی در پنجشنبه و اجرای فوق برنامه ها در این روز تاکید داشت، در حالی که مجریان به هدف این مصوبه وفادار نماندند و راه خلاف آن را رفتند.

حالا حسین طالب زاده، مدیرکل آموزش و پرورش منطقه 2 تهران نیز بر همین اساس معتقد است، این که آموزش و پرورش به دنبال اجرای برنامه های ویژه در روزهای پنجشنبه است، همان تکلیفی است که قانون برایش مشخص کرده و این که بنا دارد بابت اجرای برنامه ها از اولیا پول دریافت کند، کاری اصولی است، چون این وزارتخانه راهی جز تامین هزینه های فوق برنامه از طریق مشارکت خانواده ها ندارد.با این حال او در گفت وگو با جام جم بر لزوم اجرای آزمایشی این طرح و تعمیم آن به همه مدارس پس از جمع بندی یافته ها و مثبت بودن دستاوردها تاکید دارد و معتقد است مدارس هیات امنایی بهترین گزینه برای اجرای آزمایشی طرح دایر شدن مدارس در روزهای پنجشنبه است.

برنامه ها درسی نباشد

این موضوع که اگر مدارس در روزهای پنجشنبه دایر باشند، قرار است چه برنامه هایی را دنبال کنند، مساله ای است که مسئولان آموزش و پرورش فعلا درباره آن سکوت کرده اند. برای همین نمی شود قضاوت کرد چه برنامه هایی برای دانش آموزان متقاضی در نظر گرفته شده است، اما چون ریاست کمیته پیگیری این موضوع به معاون فرهنگی و پرورشی آموزش و پرورش سپرده شده می توان حدس زد که برنامه های روز پنجشنبه بیشتر صبغه پرورشی و تربیتی خواهد داشت.

اگر این چنین باشد تورج امیری، کارشناس آموزش و پرورش ابتدایی با این تصمیم موافق است و به جام جم توضیح می دهد اگر برنامه های پرورشی برای دانش آموزان تدارک دیده شود آن وقت مدارس شبیه کانون های فرهنگی ـ تربیتی می شوند که بخصوص در مناطقی که این کانون ها وجود ندارد، به نفع دانش آموزان خواهد بود.

با این حال این کارشناس نسبت به اجرای برنامه های درسی و تقویتی در روزهای پنجشنبه هشدار می دهد و می گوید اگر برنامه های این روز در این جهت حرکت کند میان سطح دانش و اطلاعات درسی دانش آموزان شکاف می افتد و حاصلش عقب ماندگی دانش آموزانی است که از این برنامه ها استفاده نمی کنند.

نباید هزینه ها متوجه اولیا باشد

زمانی که وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد در دوره وزارتش چهار هدف را دنبال می کند که یکی از آنها مشارکت دادن مردم در اداره مدرسه است، می شد حدس زد که قرار است بابت برنامه های تدارک دیده شده برای روز پنجشنبه نیز مسائل مالی پررنگ باشد.

البته به گفته مدیرکل آموزش و پرورش منطقه 2 تهران دریافت پول بابت ارائه خدمات فوق برنامه امری طبیعی و بحق است، اما وقتی فرهاد بشیری، نماینده و عضو کمیسیون آموزش مجلس در این باره اظهارنظر می کند این کار را چندان طبیعی نمی داند. او در گفت وگو با جام جم توضیح می دهد که با برنامه ریزی برای پنجشنبه دانش آموزان موافق است چون این کار از رهاشدگی کودکان و نوجوانان جلوگیری می کند، اما از آنجا که ارائه خدمات آموزشی تربیتی جزو وظایف ذاتی آموزش و پرورش است نباید هزینه ها طوری تعیین شود که باری اضافه بر دوش خانواده ها باشد.

در واقع این نماینده مجلس نگران وضع خانواده هایی است که مایل به حضور فرزندانشان در مدارس و استفاده از برنامه های روز پنجشنبه هستند؛ ولی توان مالی این کار را ندارند، یعنی یک نگرانی بجا که آموزش و پرورش باید به آن توجه کند.

دانش آموزان مناطق محروم فراموش نشوند

وقتی از شهرهای بزرگ به سمت شهرهای کوچک و از آنجا به نقاط روستایی برویم، تفاوت مدارس و امکاناتی که در اختیار دانش آموز قرار می گیرد به طرزی واضح به چشم می آید.

در واقع، محرومیت و تحصیل با حداقل امکانات حقیقتی است که در مقایسه مدارس شهری و روستایی با هم به چشم می آید و آن وقت این سوال پیش می آید که چرا این محرومیت ها و عقب ماندگی ها در برنامه ریزی های آموزشی مورد توجه قرار نمی گیرد.

البته چون طرح جدید آموزش و پرورش درباره پنجشنبه ها هنوز نهایی نشده، نمی شود قاطعانه رای داد که مسئولان نسبت به مناطق محروم بی توجه اند، اما واقعیت های موجود در این مناطق دلواپسی هایی را ایجاد می کند که اگر مورد توجه قرار گیرد، جای خوشحالی است.

معلم یکی از کلاس های کپری در کرمان برخی از این دلواپسی ها را در گفت وگو با جام جم بیان می کند. او می گوید کلاس آنها چیزی جز کپری ساخته شده از برگ های خرما نیست که هر آن احتمال گزش عقرب و مار در آن می رود و وقتی بچه ها تشنه می شوند آبی برای خوردن در دسترس نیست. او اینها را می گوید تا به این نتیجه برسد که اجرای فوق برنامه در این کلاس ها، کاری نشدنی به نظر می رسد چون کمبود امکانات و در دسترس نبودن اماکن ورزشی و تفریحی، حتی کمبود معلم، مانعی بزرگ در این مناطق است.

کیفیت، مهم تر از اصل موضوع

اگر از مناطق محروم و تنگناهای معیشتی و فرهنگی مردمانش صرف نظر کنیم و توجه خود را به مناطق دیگر که در آن خانواده ها هم توان مالی و هم تمایل به حضور فرزندانشان در برنامه های پرورشی و تربیتی دارند، معطوف کنیم، نکته مهم کیفیت برنامه هایی است که مدارس برای روزهای پنجشنبه تدارک می بینند.

در واقع به نظر می رسد کمتر کسی با اصل موضوع حضور دانش آموزان در مدرسه و پرشدن اوقات فراغت در روزهای پنجشنبه مخالف باشد به شرط این که خانواده ها احساس کنند این کار به نفع فرزندان است و به بالا رفتن سطح دانش و قابلیت های جسمی و ذهنی آنها منجر می شود.

به عبارت دیگر ، مثلا اگر کلاس زبان خارجی برای روز پنجشنبه تدارک دیده می شود خانواده ها باید مطمئن باشند که کیفیت آموزش این کلاس ها بالاست و دانش آموز را از رفتن به کلاس های بیرون از مدرسه بی نیاز می کند یا مثلا اگر قرار است برنامه ای ورزشی در این روز پیش بینی شود چیزی شبیه برنامه های معمول مدرسه در زنگ ورزش که در آن همه چیز سرسری گرفته می شود، نباشد.

پس اصل موضوع دایر شدن مدارس در روز پنجشنبه می تواند اقدامی مفید باشد به این شرط که برنامه ها طوری طراحی شود که به ارتقای آموزش و پرورش دانش آموزان کمک کند.