دوست بزرگواری در پیامی به وبلاگ بنده در بلاگ اسکای ، ضمن ابراز
لطف فراوان و مهر بیکرانشان ، تقاضای اپرای لیلی و مجنون را داشتند
که به همین بهانه در این مطلب به آن می پردازیم !
البته قبل از هر چیزی نیز باید اشاره کنم که بنده شخصا در هنگام ایجاد صفحات
و نیز انتشار مطالبم ، بیش از هر چیزی به ارزش خود مطلب اهمیت داده
وموضوعاتی از قبیل اینکه مطلب چگونه و چه اندازه مورد استقبال قرار
بگیرد به نظر بنده چندان اهمیتی ندارد .
زیرا این روزها ظاهرا مطالب سطحی و سخیف مشتری بیشتری دارند .
بله . شاید اپرا مشتری کمتری داشته باشد ولی دوستداران اندک آن و
هنر دوستانی که با اینگونه مطالب بیشتر به موضوعات هنری علاقه مند شده
و نیز خود هنرمندان برای بنده ارزش زیادی دارند .
پس ما کماکان کار خود را انجام داده واین بار به یک شاهکار دیگر از
موسیقی آذربایجان ، به اپرای لیلی و مجنون می پردازیم که
متاسفانه در اینترنت به زبان ما بسیار کم به آن پرداخته شده است و
شاید این مطلب نخستین آنها باشد !
لیلی و مجنون ( به ترکی آذربایجانی: Leyli və Məcnun) اولین اپرای آذربایجان ، قفقاز و شرق
است که در سال ۱۹۰۸ توسط اوزیر حاجی بیف نوشته شده است. این اپرا در ۴ پرده و ۶ صحنه
نوشته شده است که اولین اجرای آن در ۱۲ ژانویه ۱۹۰۸ در تئاتر تقی یف در باکو به روی
صحنه رفت. این اپرا اولین اپرای دنیای اسلام لقب گرفته است.
اوزیر حاجیبیف و برادرش جیحون اشعار این اپرا را بر پایه داستان لیلی و مجنون که توسط
محمد فضولی شاعر آذربایجانی به نظم کشیده شده، نوشته اند. اکثر قسمتهای شعر بدون تغییر
در اپرا استفاده شده اند. موسیقی این اپرا بر پایه مقام های ماهور هندی، سهگاه، چهارگاه ،
کرد شهناز، بیات شیراز، شوشتر، بیات کرد، شب هجران و قطار نوشته شده است .
در اولین اجرای این اپرا حسینقلی سارابسکی نقش مجنون، عبدالرحیم فرجف نقش لیلی را ایفا
کردند. حسین آرابلینسکی کارگردانی اپرا و عبدل آهوردیف رهبری اپرا را بر عهده داشتند
و خود حاجیبیف در آن شب نوازنده ویولن بود.
و جالب اینکه برای این اپرا هیچ زنی را پیدا نکردند و در نهایت عبدالرحیم فرجف بود که
نقش لیلی را به عهده گرفت .
این اپرا از زمان نخستین نمایش تاکنون، بیش از ۲۰۰۰۰ بار در تئاتر اپرا و باله دولتی آذربایجان
و همچنین در کشورهای دیگری همچون روسیه، اوکراین، ایران، ترکیه، گرجستان،
ازبکستان و ترکمنستان اجرا شده است.
حال در اینجا یک آدرس نیز داریم برای دریافت کتاب الکترونیکی این
اپرا به شکل PDF به زبان لاتین و اصلی
http://s5.picofile.com/file/8120226242/Latin_%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%88_%D9%85%D8%AC%D9%86%D9%88%D9%86.pdf.html
اما چند سال پیش آقای بهروز غریب پور بر اساس همین اپرا یک اپرای
عروسکی در ایران ساخت و به نمایش گذاشت که در آن این اپرا ترجمه شده
بود و ما نیز با استفاده از آن ، در آدرس زیر متن کتاب الکترونیکی این
اپرا را به شکل ترجمه شده به زبان فارسی قرار داده ایم که
میتوانید دانلود کنید :
http://s5.picofile.com/file/8120225926/%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%86_%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%88_%D9%85%D8%AC%D9%86%D9%88%D9%86.pdf.html
حال به اپرای بینهایت زیبای لیلی و مجنون گوش می دهیم. اما به دلیل
حجم بالای این فایل ، شخصا پیشنهاد میکنم که آن را از آدرسهای داده شده
زیر دانلود کرده و همراه با کتابچه های آن از خود سیستم بشنوید .
زمان تقریبی اپرا : یک ساعت و 20 دقیقه
لطفا جاوا اسکریپت را فعال نمایید
آدرس دانلود از سایت میانالی :
http://www.miyanali.com/vid/741539691109591079422830.flv?start=0
آدرس دانلود به شکل MP3 :
http://s5.picofile.com/file/8120225676/leyli_macnun_opera.mp3.html
منبع زندگینامه : زندگینانه از ویکیپدیا
منبع تعدادی از عکسها :
http://uzeyirbook.musigi-dunya.az/AZ/data.pl?id=430&lang=AZ