زبان تورکی نه تنها ازحیث غنا در واژه ها ،بلکه از حیث دقت در نکات دستوری نیز بر زبان های مطرح دنیا برتری دارد.
یکی از موارد مهم دستوری هر زبانی ،کاربرد صحیح واژه ها برای اعداد است .که اکثر زبان های رایج دنیا در این خصوص خالی از اشتباه نیستند.ولی زبان " تورکی " در این خصوص خالی از اشتباه بوده و برتری خود را بر تمام زبان ها به اثبات رسانده است و آنچه که ما از آن صحبت می کنیم نه تعصب است و نه گاف .بلکه حقایقیست که در یک مقایسه ساده به راحتی برای همه قابل فهم است.
مسیر نوشتار از هر سمتی که باشد (راست یا چپ )از همان سمت نیز خوانده می شود.و اعداد چون از چپ به راست نوشته می شوند. باید از چپ نیز خوانده شوند.( ابتدا باید عددی که در رده اول سمت چپ قرار گرفته ، خوانده شود)
بیست و یک = ۲۱ درست
صدو چهل و پنج = ۱۴۵ درست
ولی اعداد از ۱۱ تا ۱۹ در زبان های فارسی ، عربی ، انگلیسی و اکثر زبان ها ی دنیا از چپ نوشته شده ولی از راست خوانده میشوند.
یازده = ۱۱ نادرست چون عدد ۱قبل از عدد ۱۰ خوانده میشود
دوازده = ۱۲ نادرست چون عدد ۲ قبل از عدد ۱۰خوانده میشود
یکصدوشانزده = ۱۱۶ نادرست چون نه از راست ونه به ترتیب از چپ خوانده میشود
سوال ۱: جرا تلفظ اعداد یک - دو - سه -پنج - شش - هفت - هشت - نه - به شکل
یاز -دواز- سیز-پانز- شانز - هیف - هیج - نوز- در آمده است
پاسخ : در غیر اینصورت مفهوم تمام این اعداد اشتباه می شد.
یک ده = ۱۰ دو ده = ۲۰ سه ده = ۳۰ چهارده = ۴۰ و .....
تنها عدد چهارده بدون تغییر است که نادرستی مفهوم آن معلوم است.
زبان فارسی در تلفظ صدگان نیز خالی از اشتباه نیست:
یکصد = ۱۰۰ دوصد = ۲۰۰ ( دویست = دوبیست = ۴۰)
سه صد = ۳۰۰ سی صد = ۳۰۰۰
تلفظ اعداد در زبان تورکی:
۱ تا ۱۰ ( بیر - ایکی - اوچ - دورد - بئش - آلتی - یئدی - سکیز - دوققوز - اون)
۱۱تا ۱۹ (اون بیر -اون ایکی-اون اوچ - اون دورد- اون بئش- اون آلتی-اون یئدی - اون سکیز-اون دوققوز )
تلفظ صدگان( بیریوز- ایکی یوز- اوچ یوز- دوردیوز- بئش یوز -آلتی یوز- یئدی یوز- سکیزیوز-دوققوزیوز )
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پیشنهاد: فرهنگستان زبان فارسی از هنر زبان تورکی برای رفع اشکالات موجود درزبان فارسی بهره ببرد.چون زبان تورکی :
۱-از اولین عدد تا آخرین عدد حتی یک نمونه تغییر شکل و استثنایی ندارد .
۲- اینکه در هیچ موردی لغزش مفهومی برای تلفط اعداد ندارد.
۳- تمام اعداد از چپ به راست خوانده می شود.
نعمت اله جعفری