تورکجه اینسان آدلاری (بیرینجی کیتاب)
تالیف: فرهاد جوادی(عبداله اوغلو) یکان سعدی
آ - حرفیله باشلانان قیز لار آدلارینا "سوزلوک "
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آ A
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آوار گول ........................... AVARGÜL
آوار « گلی از تبار طایفه»
آوار .................................................. AVAR
از طوایف ترک، پاروی قایقران
آوالون .................................... AVALON
نام مادر چنگیزخان
آورانچاق ....................... AVRANÇAQ
تُرد (ترکی ترکمنی)
آولاک ......................................... AVLAK
شکارگاه، نخجیرگاه، محل صید و شکار(ترکی آناطولی)
آوینجا، آوینج ......................... AVNCA
دوست داشتنی
آهو کیمی ............................. AHUKM
همچو آهو، زیبا و خوش اندام
آهه .........................................................AHƏ
آئینه فولادی که روز جنگ بر پیشانی اسب
ببندند
آیااوچان .......................... AYA UÇAN
مشفق، مهربان (ترکی تاتاری)
آیابنزه ر ....................... AYABƏNZƏR
شبیه ماه
آیاتای ........................................ AYATAY
برابر ماه، مهوش
آیارتان ................................ AYARTAN
مشوّق، تشویق کننده، ترغیب کننده(ترکی آناطولی)
آیاز گول ............................. AYAZGÜL
گل نسیم، گل هوای سرد و صاف
آیالخودای ................. AYALXUDAY
الهه، رب النوع (ترکی ترکمنی)
آیال دوغان ............... AYALDOĞAN
خواهر بزرگ (ترکی ترکمنی)
آی اوزلو ................................ AYÜZLÜ
ماه وش، ماهرخ، ماه چهره
آی اوز ............................................. AYÜZ
ماهرُخ
آی اوکساس ................... AY UKSAS
شبیه ماه، ماه وش (ترکی قزاقی)
آی اولدوز ......................... AY ULDUZ
ماه و ستاره
آیاو ................................................... AYAV
مرحمت، لطف (ترکی تاتاری)
آیایان ....................................... AYAYAN
قدردان، صرفه جو (ترکی ترکمنی)
آی ایشیغی ............................... AY IŞIĞI
مهتاب
آی باستی ............................... AYBASTI
نام قصبه ای در ولایت اوردوی آناطولی
آی بالیغ .................................. AYBALIĞ
نوعی ماهی (ترکی آناطولی)
آی بَنیز ................................... AYBƏNZ
ماهرو
آی بیکه ....................................... AYBKƏ
دختر ماه، خانم ماه
آیپارا ......................................... AYPARA
مهپاره
آی پارچا ............................. AYPARÇA
زیبا همچو ماه دو روزه
آیپار ............................................... AYPAR
مانند ماه تابناک
آیپارود ................................ AYPAROD
آتشین و مانند ماه تابناک
آی پری ......................................AYPƏR
فرشته ای چون ماه
آیتاج .............................................. AYTAC
کسی که تاجی مثل ماه بر سر دارد
آیتارشَن .......................... AYTARŞƏN
قاصد شادی
آیتار .............................................. AYTAR
بشارت دهنده
آیتاش ............................................ AYTAŞ
برابر با ماه
آیتای شن ........................ AYTAYŞƏN
همچو ماه وشاد
آیتای .............................................. AYTAY
ماه وش، دختری که با ماه برابری می کند،
مثل ماه
آیتایود ................................. AYTAYOD
دختر آتشین و برابر با ماه
آی تَک ........................................... AYTƏK
ماهوار، همچو ماه، مهسا
آیتَکین .................................... AYTƏKN
ماننده ماه
آیتما ............................................. AYTMA
التفات، حرمت، توجه و احترام (ترکی ترکمنی)
آیتن ............................................... AYTƏN
برابر با ماه
آی تورک ............................. AYTÜRK
دختر ترکِ مثل ماه
آیجاشن ............................... AYCAŞƏN
شادی به اندازه ماه، مثل ماه شاد هستی
آیجا ................................................... AYCA
مثل ماه
آیجان .......................................... AYCAN
پاکدل، دختری که تن و روانش به پاکی ماه
است
آیجانود ............................... AYCANOD
دختر پاکدل و آتشین
آیجایار ................................. AYCAYAR
یاری که به اندازه ماه زیبا و درخشان است
آیچاشَن ................................ AYÇAŞƏN
شاد و همچو هلال ماه
آیچا ................................................... AYÇA
ماهِ نو، ماهِ تازه (ترکی آناطولی)
آیچایار ................................. AYÇAYAR
یاری که همچو هلال ماه است
آی چیچک .......................... AYÇÇƏK
گل و شکوفه ماه، گل آفتابگردان
آی چیخدی ......................... AYÇIXDI
ماه طلوع کرد، ماه در آمد
آیچین ............................................. AYÇiN
همچو ماه زیبا، شبیه ماه
آی خاقان ........................... AYXAQAN
نام مادر اوغوز خاقانِ ترک
آی خانم ................................ AYXANIM
خانم ماه، خانمی که از ماه آمده
آیدار ............................................. AYDAR
کاکل (ترکی قزاقی)
آیداشَن ............................... AYDAŞƏN
شادی و سرور در ماه، گیاه و بوته شادی
آی داغ ........................................ AYDAĞ
ماه و کوهستان، ماهِ کوهستان
آیداگول ............................. AYDAGÜL
نوعی گیاه زیبای پنج پر
آیدا .................................................. AYDA
در ماه، گیاهی زیبا و خوشبو که در کنار آب می روید
آیدان آری ..................... AYDANARI
از ماه پاکتر و تمیزتر، دختری که از ماه هم
پاکتراست
آیدان گلمیش ...... AYDANGƏLMŞ
از ماه آمده، دختری که از کره ماه آمده
آیدان گَلَن .............. AYDANGƏLƏN
از ماه آمده
آیدان ........................................... AYDAN
دختری مانند ماه
آیدانود ................................ AYDANOD
دختری آتشین از کره ماه، آتشی از ماه
آیدایار ................................. AYDAYAR
زیبا و » آیدا « یاری که همچو گل
بی همتاست
آی دَنیز ................................... AYDƏNZ
ماه و دریا، دریایی که همچو ماه می درخشد
آی دوغار ............................ AYDOĞAR
طلوع ماه، مه زاد، ماه زاده
آی دوغموش ................. AYDOĞMUŞ
مهزاده، ماه زاده، نام دهستانی است در
بخش فلاورجان شهرستان اصفهان،
همچنین نام یکی از رودخانه های آذربایجان
در منطقه میانه، خلخال و هشترود
آی دوغور ............................ AYDOĞUR
ماه طلوع می کند
آیدیلشَن ............................ AYDLŞƏN
دختری که بر زبانش سخنان نیکو و شاد
جاریست
آی دیلَک ............................... AYDLƏK
آرزوی زیبا
آیدیل ............................................. AYDL
زبانی که سخنان برجسته بر آن جاری است
آیدیم ............................................ AYDIM
آواز و آهنگِ عاشقی (ترکی ترکمنی)
آیدین سَحَر ........... AYDINSƏHƏR
صبحِ روشن
آیدینسو ................................. AYDINSU
آب روشن، صاف و زلال
آیدینگ .................................... AYDING
مهتاب (ترکی ترکمنی)
آیدینلی ................................... AYDINLI
روشن، روشنی
آیراتین .................................. AYRATN
جالب، مخصوص، ویژه (ترکی ترکمنی)
آیراچیلیق ....................... AYRAÇILIQ
غربت (ترکی ترکمنی)
آیراق ........................................... AYRAQ
آهویِ کوهی (ترکی ترکمنی)
آیریک ........................................... AYRIK
مستثنی، استثنا (ترکی آناطولی)
آیریلماز .............................. AYRILMAZ
جدا نشدنی
آیریلما ................................... AYRILMA
دور و جدا نشو
آیزیدشن ........................... AYZDŞƏN
الهه شاد زیبائی
آیزید ................................................ AYZD
رب النوع زیبایی، خدای زیبایی
آیزیدیار ............................. AYZDYAR
یاری که الهه زیبایی است
آی ژوز ........................................... AYJÜZ
ماه رو، ماهرخ (ترکی قزاقی)
آیسئل شن ....................... AYSELŞƏN
مهسای شاد
آی سئل ........................................ AYSEL
مهسا، ماه خروشان
آیسئلود ................................. AYSELOD
مهسای آتشین
آیسئوشن .......................... AYSEVŞƏN
شاد و دوست داشتنی
آی سئو ....................................... AYSEV
دوست داشتنی، مثل ماه خوشایند
آیسئوود ................................ AYSEVOD
دختر آتشین و مثل ماه دوست داشتنی
آی سئوَه ر ........................... AYSEVƏR
دلباخته ماه، شیفته زیبارویان
آیسال ............................................ AYSAL
مانند ماه
آیسان .............................................AYSAN
مهسا، مثل ماه، ماه هستی
آیسانیار ............................ AYSANYAR
یاری که همچو ماه زیباست
آیسَل ............................................. AYSƏL
مانند ماه زیبا و براق
آیسودا .......................................AYSUDA
ماه در آب
آیسوشَن .............................. AYSUŞƏN
همچو آب زلال و شاد
آی سو ............................................ AYSU
نورماه، ماه و آب، آب زلال و براق مثل ماه
آی سونا .................................. AYSONA
قوی زیبا چون ماه
آی سون ...................................... AYSON
آخرین ماه، ماه بی همتا
آیسویار ................................ AYSUYAR
یاری که همچو آب زلال و براق مثل ماه
است
آیسوی .......................................... AYSOY
از نژاد و تبار ماه، از تبار زیبا رویان
آیسین ............................................. AYSIN
مه سیما (ترکی ترکمنی)
آیشان ........................................... AYŞAN
دارای نام و عنوان درخشان
آیشَن ..............................................AYŞƏN
مثل ماه صاف و دوست داشتنی، مهشاد، به
عظمت و جلال ماه
آیشَن یار ............................. AYŞƏNYAR
یاری که همچو ماه صاف و براق و دوست
داشتنی است
آیشین .............................................. AYŞN
شبیه ماه، ماهرو
آیشینیار .............................. AYŞNYAR
یاری که شبیه ماه است
آی شؤلئسی ..................... AYŞÖLES
مهتاب، نورماه (ترکی ترکمنی)
آی صاباح ........................... AYSABAH
ماهِ صبحگاهی
آیفر ............................................... AYFƏR
سفید مثل ماه
آی قاباق ........................... AYQABAQ
به منظر و جلوه ماه، ماه منظر و ماه جلوه
آی قار .......................................... AYQAR
ماه و برف، نامی که به ارتفاعات شمالی
سبلان گردد.
آیقاش ............................................ AYQAŞ
ابرو کمان
آیقاشیار ............................ AYQAŞYAR
یاری که ابروانش همچو هلال ماه کمانی است.
آی قیزی ...................................... AYQIZI
دختری که از ماه آمده، دختر زیبا، ماه زاده
آیکیندیک ............................ AYKINDIK
روشنی، وضوح، صراحت (ترکی قزاقی)
آیکین ............................................. AYKIN
صریح، واضح و روشن، چشم روشنی (ترکی قزاقی)
آیگولشَن ........................... AYGÜLŞƏN
گل شاد و زیبا همچو ماه
آیگول ......................................... AYGÜL
ماه و گل، گل زیبا چون ماه
آی گولو ...................................AYGÜLÜ
گل ماه
آیگولیار ........................... AYGÜLYAR
یاری همچو گل به زیبایی ماه
آی گونَش ........................... AYGÜNƏŞ
ماه و خورشید
آی گون ...................................... AYGÜN
ماه و خورشید
آی گونوم ......................... AYGÜNÜM
ماه و خورشیدِ من
آی گؤروملی .......... AYGÖRÜML
مه لقا (ترکی ترکمنی)
آی گؤزه ل ......................... AYGÖZƏL
به زیبائی ماه،ماه زیبا
آی گؤزه لی ................... AYGÖZƏL
زیبای کره ماه، زنی به زیبایی ماه، خانم
ماهرو
آیلارشَن .......................... AYLARŞƏN
ماههای شاد، خیلی زیبا، پاک و شاد
آیلار ............................................... AYLAR
ماه ها، ماهان
آیلاشَن .................................... AYLAŞƏN
هاله شاد
آیلاق .............................................AYLAQ
خلیج (ترکی ترکمنی)
آیلا ...................................................... AYLA
هاله، هاله ماه
آیلانیش ...................................AYLANIŞ
گردش (ترکی ترکمنی)
آیلایار .................................... AYLAYAR
یاری که همچو هاله ماه است
آیلی چیچک .................. AYLIÇÇƏK
گل و شکوفه کره ماه، شکوفه ماه
آیلی حالقا .................... AYLIHALQA
گوشواره زنان ترکمنی (ترکی ترکمنی)
آیلی داغ ................................ AYLIDAĞ
کوهِ مهتابی، کوهی که نور ماه به آن تابیده
آیلی شَن ............................... AYLIŞƏN
شاد و مهتابی
آیلی گئجه ........................ AYLIGECƏ
شب مهتابی
آیلی ...................................................... AYLI
مهتابی، نور ماه، ماه دار، چیزی که نقش ماه
روی آن پیداست (ترکی آناطولی )
آیلی ناز ................................... AYLINAZ
ناز و مهتاب
آیلین ............................................... AYLN
هاله ماه
آیلی یار .................................. AYLIYAR
یار مهتابی
آی مئنگیز .......................... AYMENGZ
ماه وش، ماهرخ (ترکی ترکمنی)
آیمان ........................................... AYMAN
مثل ماه، تمثیل کننده ماه، سمبول ماه و
زیبایی
آینابولاق .................... AYNABULAQ
چشمه صاف و زلال همچو آیینه
آینا تک ................................ AYNATƏK
همچو آیینه صاف و شفاف
آینار .............................................. AYNAR
انار زیبا
آینازشَن ............................ AYNAZŞƏN
شاد و همچو ماه ناز
آیناز .............................................. AYNAZ
مهناز
آینازود ................................ AYNAZOD
دختر مهناز آتشین
آینازیار ............................. AYNAZYAR
یار مهناز من
آیناکیمی ........................... AYNAKM
همچو آیینه شفاف و صاف
آینالیم .................................... AYNALIM
در رواج بودن، رایج، بازاگیر(ترکی قزاقی)
آینا ....................................................... AYNA
آیینه
آیناملیک ........................ AYNAMƏLK
نامی از نامهای موجود در داستانهای ده ده قورقود
آینایار ....................................AYNAYAR
آیینه من، یاری که همچو آیینه صاف است
آی نش ......................................... AYNƏŞ
از رده های فرعی ایل ساریق ترکمن (ترکی ترکمنی)
آینورشَن ..........................AYNURŞƏN
شاد و نورانی همچو ماه
آی نور ........................................ AYNUR
نورانی مانند ماه
آی نیشان ............................... AYNŞAN
دختری که نشانی چون ماه دارد، دارای نشانِ ماه
آیوا چیچک ................... AYVAÇÇEK
گُلِ بِه (ترکی آناطولی)
آیواگول ............................. AYVAGÜL
گلِ بِه (ترکی باشقیرتی، قزاقی، قرقیزی، تاتاری، روسی)
آیوا گولو ....................... AYVAGÜLÜ
گل بِه(ترکی آناطولی)
آیوالیک ................................. AYVALIK
باغچه به (ترکی آناطولی)
آیوا ................................................... AYVA
بِه (ترکی آناطولی )
آی یار .......................................... AYYAR
یاری که همچو ماه است
آی یالی ...................................... AYYALI
ماهرخ (ترکی ترکمنی)
آییغو ................................................ AYIĞU
شفا، التیام (ترکی قرقیزی)
آییم شَن ............................... AYIMŞƏN
ماه شادِ من
آییم .................................................... AYIM
ماه من، ماهرخ من، زیبایِ من
آییی گولو ........................... AYIGÜLÜ
نوعی شقایق (ترکی آناطولی)
" آ" حرفین سونو