از وسايل حفاظتي محدود كننده ضربه براي حفاظت تجهيزات سيستمهاي قدرت در برابر اضافهولتاژها استفاده مي شود يك وسيله حفاظتي محدود كننده ضربه بايد اضافه ولتاژهاي گزرايا اضافه ولتاژهاي كه باعث تخريب تجهيزات شبكه مي شوند را محدود و به زمين هدايت كنند و بتواند اين كار را بدون اينكه آسيبي ببيند به دفعات تكرار كند.
برقگيرهانسبت به ساير وسايل حفاظتي بهترين حفاظت را انجام مي دهند و بيشترين مقدار حذفامواج گزرارا فراهم مي كند. برقيگرها به صورت موازي با وسيله تحت حفاظت يا بين فاز و زمينقرار مي گيرند انرژي موج اضافه ولتاژ به وسيله برقگير به زمين منتقل مي شوند.
يك برقگير خوب بايد داراي مشخصات زير باشد :
1- در ولتاژ نامي شبكه،به منظور كاهشتلفات داراي امپدانس بينهايت باشد
2- در اضافه ولتاژ به منظور محدود سازي سطحولتاژ داراي امپدانس كم باشد
3- توانايي دفع يا ذخيره انرژي موج اضافه ولتاژ را بدون اينكه خود صدمه ببيندداشته باشد
4- پس از حذف عبور اضافه ولتاژ بتواند به شرايط مدار (حالت كار عادي)برگردد
انواع برقگيرها:
1- برقگير ميله اي
2- برقگير لوله اي
3- برقگيرسيليكون كاربايد (SIC)
4- برقگير نوع اكسيد فلزي (MOV)
معايب برقگير ميلهاي:
1- تداوم عبور جريان به زمين حتي پس از حذف اضافه ولتاژ
2- افت شديدولتاژ فاز به خاطر اتصال كوتاه شدن فاز در لحظه عبور جريان از برقگير
3- دارايتاخير زماني متناسب با اضافه ولتاژ
4- پراكندگي زياد ولتاژ جرقه
پارامترهايمهم براي انتخاب برقگير مناسب جهت حفاظت عايقي:
1- ماكزيمم ولتاژ كار دائم (MCOV)
2- ولتاژ نامي (Ur)
3- جريان تخليه نامي ( 8.20 µsec )
4- ماكزيمم جريانضربه قابل تحمل ( 4.10 µsec )
5- قابليت تحمل جذب انرژي W
عوامل مهم در آسيبديدگي برقگيرها:
1- نفوذ رطوبت و آلودگي
2- اضافه ولتاژهاي گزرا وموقتي
3- عدم انطباق شرايط بهره برداري با مشخصه برقگير (طراحي غلط )
4- عواملناشناخته
مزاياي برقگير نوع اكسيد فلزي (MOV)
1- كارايي بهتر نسبت به سايربرقگيرها
2- پراكندگي كم ولتاژ پسماند همچنين داراي ولتاژ پسماند خيلي كم
3- داراي تاخير زماني خيلي كم
4- برگشت طبيعي به وضعيت اوليه يا مدارباز
5- داراي مشخصه ولت-جريان خطي تر از برقگير SIC
6- داراي سطح حفاظتي خوب