استکبار از روزهای

 

استفاده از تحریم‌های اقتصادی در راستای مقاصد سیاسی روش جدیدی نیست. دولت ها به‌ دلایل مختلف در طول تاریخ به تحریم‌های اقتصادی متوسل شده‌اند. تحریم‌های اقتصادی اقدامات منفی محسوب می‌گردند كه درصدد تاثیرگذاری بر رفتار یک كشور از طریق تهدید و فشار مالی و اقتصادی است.

 

سرویس اقتصادی جهان - ایران در دوره‌ ریاست جمهوری اوباما با چهار نوع تحریم مواجه بوده است؛ تحریم‌های یك‌ جانبه‌ آمریكا، تحریم‌های سازمان ملل (شورای امنیت)، تحریم‌های یك‌ جانبه‌ اروپا و تحریم‌های ویژه‌ای كه برخی كشورها اعمال می‌كنند.

در 27 اكتبر 2010 اولین تحریم اروپا علیه ایران وضع شد كه از نظر وضع‌كنندگان آن سخت‌ترین تحریم‌ها تا آن زمان محسوب می شد. از آن تاریخ تا کنون با تحریم های متفاوتی از سوی اروپا و آمریکا مواجه بوده ایم. اما به نظر می رسد آخرین برگ برنده اتحادیه اروپا در برابر ایران که همان تحریم صنعت نفت ایران است بیشتر شبیه یک خودزنی سیاسی و اقتصادی برای مردم اروپا باشد.

تحریم اتحادیه اروپا علیه صنعت نفت ایران از دیروز (یکشنبه) به اجرا در آمد و دولت های غربی امیدوارند پیامد اقتصادی ناشی از این تحریم ها، تهران را به دست کشیدن از اهداف هسته ای اش ترغیب کند. اما در عین حال آنها در خصوص محدودیت تحریم هایی که می توانند علیه ایران اعمال کنند، نگران هستند.

اطلاعات و آمار منتشر شده توسط اتحادیه اروپا نشان می‌دهد که واردات نفت خام از ایران در سال ۲۰۱۰ به رقمی حدود ۵.۸ درصد از کل واردات اتحادیه اروپا افزایش یافته است که رقم بسیار بالایی است و همین امر نیز ایران را به پنجمین تأمین کننده نفت اتحادیه اروپا پس از روسیه، نروژ، لیبی و عربستان سعودی تبدیل کرده است.

می توان این گونه عنوان کرد که اروپا برای یافتن جایگزین این میزان واردات نفت از ایران راهکاری یافته اند یا خیر. حدود 7 ماه از تصویب این تحریم ها و 3 روز از اجرای عملی آن در اتحادیه اروپا می گذرد و در این مدت کشورهای این اتحادیه با مشکلات اقتصادی فراوانی مواجه بوده و تنها به عربستان به عنوان کشور جایگزین دل بسته اند.

برخی کارشناسان اعتقاد دارند تحریم نفتی اتحادیه اروپا علیه ایران با افزایش بهای نفت تا بیش از 9 درصد و تاثیر آن بر سیستم تعامل جهانی همراه بوده و باید منتظر باشیم و ببینیم که قیمت های نفت و افزایش آن تا چه مدتی ادامه خواهد داشت.

ایان ویلیامز نویسنده و روزنامه نگار آمریکایی در این باره می گوید: این اقدام در واقع حرکتی عظیم برای "خود تخریبی" در اروپاست.

اما باید دید اتحادیه اروپا و آمریکا به چه دلیل دست به تحریم نفت ایران زده اند. کارشناسان همسو با آمریکا در این باره می گویند به دلیل تک محصولی بودن اقتصاد ایران و وابستگی شدید به نفت با این روش می توان ایران را وادار به عقب نشینی در مواضع خود کرد. البته باید دید این نگاه تا چه حدی درست و قابلیت تحقق دارد.
 

از سوی دیگر مقام معظم رهبری با تحلیل خود از این تحریم ها نشان دادند که دولت های غربی در پس پرده خود به دنبال چه اهدافی هستند. ایشان از علت واقعی تحریم ها علیه ایران، یعنی به پایان رسیدن منابع نفتی در کشورهای غربی پرده برداشته و خیال خام اروپایی ها از تحریم صنعت نفت ایران را رمزگشایی کردند. 
 

 

 

” امروز و فردا اقتدار اقتصادى و سياسى و به تبع آن، اقتدار علمى و نظامى، متوقف است به انرژى، به نفت. تا ده‌ها سال ديگر، دنيا محتاج نفت و گاز است؛ اين يك مطلبِ مسلّم است. استكبار و قدرتهاى استكبارى ميدانند كه رگ حياتشان به نفت و گاز وابسته است. آن روز كه نتوانند اين نفت ارزان را به دست بياورند، آن روز كه مجبور باشند براى تهيه‌ نفت و گاز امتياز بدهند و از زورگوئى دست بردارند، آن روز براى آنها مصيبت‌بار است. “

 

 

 

 

رهبر معظم انقلاب در بیانات خود در آغاز سال ۹۱ فرمودند: «بهانه‌ى دشمنى در اوقات مختلف متفاوت است. از وقتى مسئله‌ى هسته‌اى مطرح شده است، بهانه‌ى دشمنى‌ها مسئله‌ى هسته‌اى است. البته مي دانند و اعتراف هم مي كنند كه ايران دنبال سلاح هسته‌اى نيست. واقع قضيه هم همين است. يك روز اين مسئله بهانه است، يك روز حقوق بشر بهانه است، يك روز فلان مسئله‌ى داخلى بهانه است؛ اما همه‌ى اينها بهانه است. مسئله‌ى اصلى چيست؟ مسئله‌ى اصلى، حراست مقتدرانه‌ى نظام اسلامى از ثروت عظيم نفت و گاز در اين كشور است. امروز و فردا اقتدار اقتصادى و سياسى و به تبع آن، اقتدار علمى و نظامى، متوقف است به انرژى، به نفت. تا ده‌ها سال ديگر، دنيا محتاج نفت و گاز است؛ اين يك مطلبِ مسلّم است. استكبار و قدرتهاى استكبارى ميدانند كه رگ حياتشان به نفت و گاز وابسته است. آن روز كه نتوانند اين نفت ارزان را به دست بياورند، آن روز كه مجبور باشند براى تهيه‌ نفت و گاز امتياز بدهند و از زورگوئى دست بردارند، آن روز براى آنها مصيبت‌بار است».

ایشان در ادامه می فرمایند: «از طرف ديگر، كشورهاى غربى از لحاظ منابع نفتى دچار مشكل شده‌اند و روزبه‌روز مشكل آنها بيشتر خواهد شد. منابع نفتى كشورهاى اروپائى و به طور كلى كشورهاى غربى، بعضى چهار سال ديگر تمام خواهد شد، بعضى شش سال ديگر تمام خواهد شد، بعضى نُه سال ديگر تمام خواهد شد؛ لذا مجبورند از منابعِ غير خودشان استفاده كنند. كشور آمريكا كه امروز حدود سى و چند ميليارد بشكه نفت ذخيره دارد، طبق محاسباتى كه كارشناسان كشورمان كرده‌اند - كه آمارشان متكى به آمار خود آمريكائى‌هاست - نفتش تا سال 2021، يعنى تا نُه سال ديگر تمام خواهد شد. نفت دنيا كه امروز بيش از پنجاه درصدش از خليج فارس خارج ميشود، آن روز متكى خواهد شد به سه منبع عمده‌ى نفتى در منطقه‌ى ما و در خليج فارس؛ كه البته يكى از آن سه منبع، ايران است».

اما مقام معظم رهبری علت ادامه دشمنی ها با ایران را حراست ایران از منابع طبیعی کشور دانسته و می فرمایند: « آنها تا چهار سال ديگر، تا ده سال ديگر، تا پانزده سال ديگر نفتشان تمام ميشود؛ اما جمهورى اسلامى - بر طبق منابعى كه تا امروز اكتشاف شده است - تا هشتاد سال ديگر نفت و گاز دارد؛ اين خيلى جذاب است. كشورى در اوج قله‌ى دارائى نفت و گاز؛ خب، قدرتهاى استكبارى چه ميخواهند؟ ميخواهند اين كشور در اختيار دولتى باشد، در اختيار نظامى باشد كه مثل موم در دست آنها باشد؛ مثل بعضى از كشورهاى منطقه. اين كشورها نفت دارند، زياد هم دارند، اما مثل موم در دست آمريكائى‌هايند: اينقدر توليد كنيد، چَشم؛ اينقدر قيمت بگذاريد، چَشم؛ به اينجا بفروشيد، به اينجا نفروشيد، چَشم. اگر در كشور ثروتمند ايران كه قله‌ى ثروت نفت و گاز متعلق به اوست، نظامى بر سر كار باشد كه غيرتمندانه از اين ثروت ملى حراست كند، اجازه‌ى چپاول ندهد، اجازه‌ى تطاول ندهد، تسليم سياستهاى دشمنان نباشد، خب، با اين نظام دشمنى خواهند كرد. بنابراين دشمنى با ايران اسلامى به اين خاطر است».

به نظر می رسد استفاده از نفت برای تحریم ایران مشكلات بسیاری را برای آمریکا و متحدانش در پی خواهد داشت؛ اولاً جامعه‌ جهانی افزایش قیمت نفت را تحمل نمی کند و آن را نتیجه‌ ماجراجویی‌های آمریكا می‌داند. ثانیاً در صورتی (فرض محال) که با اعمال این تحریم ها قیمت نفت کاهش یابد، در پی كاهش قیمت ضررهایی متوجه تحریم ‌كنندگان نیز می‌شود. مثلاً میزان درآمد مالیاتی آمریكا و اروپا به قیمت جهانی نفت بستگی دارد و لذا كاهش قیمت جهانی نفت یعنی كاهش درآمد مالیاتی دولت و این یعنی دور باطل غرب در بحران مالی که در حال حاضر با آن دست و پنجه نرم می کند.