سخن آخر : موزه می توانست بهتر از این ها باشد!

حقیقت این است پیشرفت های توخالی با مدیریت های سنتی و غیر علمی را عادت قرار داده و از هر امکانی که در شهرستان ایجاد می شود فقط عنوانش باقی می ماند و بی تدبیری ها بلایی به سر این امکانات می آورد که آرزو کنیم ای کاش این چیز از اول نبود!

در پروژه های اوقات فراغتی، تفریحی و توسعه فضاهای سبز پارک جنگلی ایجاد شده و به زودی متروک می شود، شهرستان به ویژه ارتقا می یابد و بعد از هیاهوی فراوان فقط نامش می ماند، شهرداری ارتقاء  می یابد... و ده ها توان دیگر که فقط به عنوان دکوراسیون وارد شهرستان می کنیم و با سوء مدیریت ها  توان استفاده از فرصت ها ی بالقوه ی آن را نداریم.

روی صحبت ها با موزه خواهد بود! موزه ای که سال ها انتظارش را می کشیدیم امسال افتتاح شد و در همان ابتدای کار کشتی اش به گل نشست.  28 مرداد 92 مطلبی با عنوان" ساختمان شورای شهر را موزه نکنید" منتشر شد که از استانداردهای لازم برای موزه موارد زیر یاد شد که این ساختمان فاقد آن ها بود!

-      ساختمان شورای شهر جلوه ی زیباشناسی یک موزه را دارا نیست!

وضعیت ایده ال برای یک موزه زمانی است که بنای آن هم از یک سو یادبود فرهنگی باشد که با عناصر موجود در جامعه ارتباط دارد و هم متاثر از اشیای درونی خود باشد و بعد فیزیکی آن زمینه ی اولیه را برای آشنایی با دنیایی که موزه می خواهد آن را به نمایش بگذارد نمایان کند و مجموعا رضایت بازدیدکنندگان را جلب نماید و تصویری ماورای آنچه که در واقعیت می بینیم در اذهان عمومی تداعی کند.ساختمان موزه بخصوص معماری ورودی آن تاثیر گذارترین عنصر برای بیان ناگفته های اشیای یک موزه به شمار می رود.بازدید کننده با دیدن ساختمان موزه ذهن خود را آماده می کند که چگونه ارتباط خود با اشیای درون موزه را شروع کند.به عنوانی مشهور رنگ رخساره خبر دهد از سر درون.خود قضاوت کنید!ساختمان شورای شهر چند درصد از این ویژگی ها را داراست؟

-   ساختمان شورای شهر قابلیت گسترش فضا و انعطاف برای تاسیس تالارهای چند منظوره را ندارد!

این قابلیت می بایست از دو منظر مورد توجه قرار بگیرد:اول فضای بیرونی ساختمان موزه برای گسترش در آینده مناسب باشد ثانیافضای درونی موزه می بایست انعطاف پذیری داشته باشدموزه علاوه بر عناصر ثابت عناصر متحرک نیز دارد برای مثال دیوارهای متحرک داخل موزه لازم می باشد که در ایام تغییر دکوراسیون و یا ایام پربازدید و یا اهداف دیگر جهت هدایت بازدید کنندگان تعبیه شود.هم چنین یک موزه برای بالا بردن بازده جذب بازدید کننده می بایست دارای فضاهایی باشد که تا بتواند وجوه اجتماعی خود را بالا ببرد برای مثال داشتن فضای کافی روباز سبز برای برگزاری جشنواره ها و موزه های موقت،کافه تریاها،آمفی تئاتر،فروشگاه های هنری و صنایع دستی،تالارهایی برای گالری ها و... ساختمان شورای شهر کدام یک از این قابلیت ها را داراست!؟

-      نورگیری ساختمان شورا برای یک موزه مناسب نیست اشیا نابود می شوند!

موزه مکانی است برای حفظ اشیای تاریخی. یکی از عناصر مهم و فنی در ساختمان موزه تنظیم نور ورودی به ساختمان است.دور تادور ساختمان شورا پنجره است!با پرده ، کم و زیاد کردن پنجره ها نیز این مشکل فنی ساختمان شورا نیز برطرف نخواهد شد!اشیا تا مقداری توان مقابله با تشعشعات نور آفتاب را دارند بیش از آن نابودی این میراث را بدنبال دارد.در ضمن فضای کافی و مناسب برای نورپردازی صحیح بر اشیا تدبیر نشده است و فضا اثاثیه و تزئینات برای زیبا تر جلوه دادن اشیا نیزوجود نداردکه اگر جلوه های زیبایی اشیا رعایت نشود دل زدگی های بصری در بازدیدکنندگان ایجاد می کند.

-      مکان قرارگیری ساختمان شورا هدف گیری مناسبی از منظر دسترسی و مخاطبان ندارد!

موزه را در جایی قرار داده ایم که امروز مجبوریم در یک کاغذ A4 بنویسیم موزه اینطرف شورای شهر آن طرف!

بعد از افتتاح موزه علاوه بر در انزوا قرار گرفتن آن موارد دیگری نیز وجود  دارد که رعایت آن ها حداقل های مدیریت یک موزه است!

1-    موزه دار و راهنمای موزه باید تسلط کامل اطلاعاتی و تاریخی نسبت به اشیای موجود در موزه داشته باشد و بین اشیای مختلف ارتباط هارا درک کرده ، تبیین کند و توانایی پاسخگویی به سوالات بازدیدکنندگان را داشته باشد. هم چون برخی موزه هاکه موزه دار علاوه بر اینکه تحصیلات عالی در زمینه موزه داری دارند اطلاعات کاملی نیز با تحقیق و تفحص کسب کرده که در اختیار بازدیدکنندگان علاقه مند قرار می دهند!

2-     توضیحات اشیای داخل موزه کاملا ناقص و بی ربط است و حداقل برای یک اثر دوره تاریخی، ساسانی، اشکانی و... باید یک تابلو توضیحات کامل درباره ابعاد مختلف اثر تدبیر می شد. در این موزه فقط یک یا چند کلمه و چند تاریخ تخمینی در کنار اشیا قرار داده شده است! می توان در کنار تابلوهای موجود در موزه از تابلوهایی با توضیحات تاریخی و باستانی نیز که مربوط به قدمت اشیا و سرگذشت های فرهنگی است استفاده کرد!

3-    ترتیب قرار گرفتن اشیا و ویترین ها باعث سردرگمی بازدیدکننده می شود  و امکانات موزه طوری است که دقیقا به بازدید کننده القا می کند با چیز جالبی روبرو نیستید و چند دقیقه ای تماشاگر باشید و بعد بروید!

موارد بسیاری وجود دارد که می توان از منظر کارشناسی به موزه توجه کرد ولی بهتر است بقول معروف خوشحال باشیم که همین موزه هم افتتاح شد و می توانست وجود نداشته باشد! میشد که موزه ی ما بازدید کننده روزانه خود را داشته باشد و شرایطی بهتر از الان نصیب آن شود. موزه باید طوری باشد که بیننده فقط یکبار به آن مراجعه نکند و امکاناتی داشته باشد که محفلی شود برای علاقه مندان به آن.