اسرائیل

گروه بین الملل فرهنگ نیوز، مناقشه بر سر آینده بیت المقدس و اماکن مقدسه موجود در آن نه تنها بزرگترین چالش پیش روی نبرد فلسطینی ها با صهیونیست ها محسوب شده، بلکه از این معضل به عنوان مهم ترین چالشی یاد می شود که عدم حل آن منجر به تداوم بحران و خشونت در سراسر خاورمیانه و جامعه بین المللی خواهد شد.

حملات خونین اخیر صهیونیست ها توام با هتک حرمت شان به مسجد الاقصی بار دیگر زمینه انزجار بین المللی را فراهم آورده و با وجود سکوت دول عربی-اسلامی، مسلمانان خواستار مقابله با اقدامات شرارت انگیز و زیاده خواهانه صهیونیست ها در این باره شده اند.

جنگ شش روزه اعراب با صهیونیست ها در سال 1967 را می توان نقطه عطفی در نبرد اعراب با صهیونیست ها و هم چنین ابهام بیش از پیش در رابطه با آینده بیت المقدس دانست، نبردی که در آن اعراب کاملا در موضع تدافعی قرار گرفته و ضمن از دست دادن کلیه خاک فلسطین، بخش هایی از خاک اردن، لبنان، مصر و سوریه نیز به اشغال دشمن صهیونیستی در آمد. تا پیش از آن بیت المقدس به دو مکان مجزا تبدیل شده و بخش شرقی آن که مسجد الاقصی و شهر قدیمی در آن قرار گرفته در اختیار دولت اردن و فلسطینی ها بود، اما از 1967 به این سو صهیونیست ها کلیه شهر را به تصرف در آورده و ضمن اعلام آمادگی برای انتقال پایتخت از تل آویو به بیت المقدس که آن را اورشلیم می خوانند، در مقابله با مخالفت های جامعه بین المللی جهت عقب نشینی از بیت المقدس شرقی و توقف شهرهک سازی ها با بی اعتنایی رفتار می نمایند.

تضعیف بیش از پیش اعراب در خلال جنگ های بعدی و سازش شماری از رهبران عرب با صهیونیست ها در کنار اشتباهات استراتژیک طرف فلسطینی موجب گردیده که به گذر زمان صهیونیست ها مبادرت به تصمیماتی جهت تغییر بافت شهر بیت المقدس و قطع نمودن ارتباط آن با جامعه فلسطینی و هم چنین تغییر کاربری در اماکن مقدس شهر به ویژه مسجد الاقصی مبادرت ورزند. حضور برخی نمادهای مذهبی یهودیان نظیر دیوار ندبه در مسجد الاقصی آن ها را در مداخله در رابطه با اداره این مکان مقدس و آینده اش بیش از پیش تهییج نموده تا آن جا که شماری از ناظرین منطقه هدف از تنش های کنونی را در راستای اقدامات اسرائیل جهت تغییر قوانین و ضوابط موجود در این مکان مقدس می پندارند، امری که با مقاومت فلسطینی ها مواجه شده، با این حال احتمال تحقق آن بیش از هر زمانی جریان های فلسطینی و آینده مسجد الاقصی برای فلسطینی ها را به محاق خواهد برد، لذا ضرورت دارد جامعه اسلامی با کنار گذاردن اختلاف های درونی به حمایت از مظلومین فلسطینی در برابر دشمن صهیونیستی بپردازد.

افزایش تنش ها در مسجد الاقصی در روزهای اخیر ما را بر آن داشت در گزارشی جامع و تصویری به موقعیت کنونی بیت المقدس و اماکن مقدسه اش به ویژه مسجد الاقصی و اقدامات صهیونیست ها جهت اعمال تغییرات احتمالی و اهداف مد نظرشان بپردازیم. جهت بررسی مسئله به سال ها پیش بازگشته تا وضعیت امروزین این شهر واکاوی می شود.

سرانجام و پس از کش و قوس های فراوان در حدفاصل 1919 تا 1948 و مهاجرت گسترده یهودیان به سرزمین های فلسطینی توام با تسهیل شرایط برای آن ها از سوی بریتانیا که در آن زمان بر سرزمین های فلسطینی قیومیت داشت، دولت صهیونیستی توسط شماری از رهبران یهودی بنیان نهاده شد. تصویر فوق دیوید بن گورین موسس رژیم صهیونیستی را در کنار رهبران یهودی نشان می دهد. بن گوریون در این روز ( 14 می 1948) رسما تولد رژیم صهیونیستی را اعلام می کند. شخصی که تابلوی او پشت سر بن گورین نصب شده تئودور هرتزل مبتکر ایجاد دولت صهیونیستی برای یهودیان می باشد. اولین بار هرتزل بود که ضرورت وجود دولتی برای یهودیان را با توجه به ادله خود مطرح نمود.

دیوید بن گورین موسس رژیم اشغالگر صهیونیستی. در 29 نوامبر 1947 سازمان ملل متحد طرح تقسیم سرزمین های فلسطینی به دو دولت فلسطینی و اسرائیلی در کنار یکدیگر را تصویب نمود، طرحی که از همان ابتدا مورد پذیرش اعراب قرار نگرفته و زمینه ایجاد درگیری میان طرفین را فراهم نمود. بر مبنای طرح فوق شهر استراتژیک و کلیدی بیت المقدس که یهودی ها آن را اورشلیم می نامند شهری بین المللی محسوب شده که زیر سلطه هیچ یک از طرفین نمی باشد. بر این اساس 52 درصد از خاک فلسطین در اختیار صهیونیست ها و 48 درصد متعلق به اعراب خواهد بود.

درگیری های فزایند از نوامبر 1947 تا می 1948 ادامه یافت، اما برتری تسلیحاتی یهودیان در کنار نیروهای کارآزموده آن ها که تجربه حضور در لشکرهای دول متفق در جنگ دوم جهانی را داشتند سرانجام نتیجه جنگ را به نفع آن ها تغییر داد و همین امر زمینه اولین پیروزی اسرائیل را فراهم آورد. اعراب بدوی با کمترین امکانات به مقابله با یهودیان می رفتند که حمایت انگلیس را پشت سر خویش داشتند. تصویر فوق موشه دایان فرمانده اسرائیلی را در کنار یکی از رهبران نظامی فلسطینی در سال 1948 نشان می دهد، تصویری که در آن صهیونیست ها شماری از فلسطینی ها را ناگزیر به وضع قراردادی نموده اند.

اعلام منشور استقلال در سال 1948 موجب درگیری مجدد میان کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی شد. قدرت بالای جوخه های نظامی اسرائیل و در اختیار داشتن سلاح های مدرن شکست سختی را به اعراب تحمیل نمود. تصویر فوق مبارزین فلسطینی تحت رهبری محمد امین الحسینی را نشان می دهد. صهیونیست ها از جنگ فوق به نام جنگ استقلال نام می برند.

در سال 1956 رژیم اسرائیل با پشتیبانی مستقیم بریتانیا و فرانسه جنگی را بر علیه حکومت جمال عبدالناصر در مصر آغاز می نماید، جنگی که علاوه بر تصرف بسیاری از مناطق فلسطینی منجر به تصرف صحرای بزرگ سینای مصر نیز می شود. نگرانی از اقدامات احتمالی ناصر و بهره گیری از خصومت ایجاد شده میان لندن و قاهره به دلیل ملی اعلام شدن کانال سوئز موجب بهره گیری اسرائیل در حمله به مصر شد. فرانسوی ها و بریتانیایی ها بدون اطلاع آمریکایی ها مستقیما وارد نبرد شده و نیروهای چتربازشان در کوتاه مدتی کانال سوئز را به اشغال درآوردند. تهدید شوروی مبنی بر حمله ی اتمی به لندن و پاریس تا حدودی موجب عقب نشینی دول مهاجم گردید. تصویر فوق خانم گلدا مایر نخست وزیر وقت اسرائیل را در کنار ژنرال موشه دایان وزیر جنگ این رژیم نشان می دهد.

با این حال و با وجود خصومت های صورت گرفته در خلال دو دهه پس از شکل گیری رژیم صهیونیستی، هم چنان شهر استراتژیک بیت المقدس دوپاره بوده و بخش شرقی آن تحت اختیار نیروهای فلسطینی ( که تحت قیومیت دولت اردن بودند) و بخش غربی آن در اختیار صهیونیست ها بود. بیت المقدس شهری در دامنه جبال الخلیل و یکی از قدیمی ترین شهرهای جهان می باشد. هر دو طرف ادعای مالکیت بر تمامی شهر را داشته و می گویند این شهر پایتخت آتی دولت های شان خواهد بود.

بیت المقدس اهمیت بی نظیری نزد مسلمانان دارد، این شهر به عنوان قبله اول مسلمین محسوب شده و مسلمانان معتقدند رسول مکرم اسلام از این شهر به معراج رفته اند. در وسط قبة الصخره، تخته سنگ بزرگی واقع است، صخره ای که به باور مسلمانان، پیامبر اسلام از روی آن به معراج رفت، تصویر فوق این مکان مقدس را نشان می دهد.

در سال 1967 و جنگ موسوم به جنگ شش روزه، صهیونیست ها تحت عنوان پیش دستی بر حمله ی احتمالی عبدالناصر مبادرت به حمله ی هم زمان بر علیه مصر، سوریه، اردن و لبنان نموده و در کمتر از شش روز مناطقی وسیع از این چهار کشور را تصرف کرده و شکست سنگینی را بر ارتش های عربی تحمیل نمودند. در خلال جنگ فوق بیت المقدس شرقی که تحت کنترل اردنی ها و فلسطینیان بود به طور کامل به تصرف رژیم اسرائیل درآمده و تا امروز اشغال این شهر مقدس ادامه داشته است. تصویر فوق مربوط به جنگ شش روزه و ورود نظامیان اسرائیلی به بیت المقدس می باشد. اسرای در دست اسرائیلی ها نیز نظامیان اردنی مستقر در بیت المقدس اند.

با کودتای افسران نظامی در سال 1952 در مصر ژنرال محمد نجیب و جمال عبدالناصر رهبری مصر را در دست گرفتند. از آن زمان تا دو دهه جمال عبدالناصر رهبری پان عربیست ها در جهان عرب را بر علیه رژیم اسرائیل عهده دار بود. ناصر با بیان سخنرانی های آتشین مدام اعراب را برای نابودی هر چه زودتر اسرائیل دعوت می نمود، با این وجود او دو جنگ مهلک را در سال های 56 و 67 به صهیونیست ها باخت. علی رغم شکست های وارد شده به ناصر او هم چنان محبوبیت بی نظیری در جهان عرب داشته و به نیکی از او یاد می شود.

مناطق زرد رنگ در تصویر فوق مناطقی است که اسرائیل در طول شش روز (5 ژوئن تا 10 ژوئن) توانست آن ها را به تصرف خود در آورد. صحرای سینا مصر، باریکه غزه (که آن زمان تحت کنترل مصر قرار داشت، قدس شرقی، کرانه باختری رود اردن و بلندی های جولان سوریه مناطقی است که به تصرف اسرائیل درآمدند. در خلال جنگ فوق ارتش های مصر، سوریه، عراق، لبنان، فلسطینی ها، اردن، مراکش، لیبی، کویت، الجزایر، سودان، تونس و عربستان سعودی در برابر ارتش مهاجم صهیونیستی شکست خوردند. در 11 ژوئن عرب ها درخواست آتش بس دادند که از سوی صهیونیست ها مورد پذیرش واقع شد، با این حال اسرائیلی ها مانع از ورود صدها هزار فلسطینی شدند که در طول جنگ به سوی کشورهای عربی گریخته بودند و همین امر موجی از آوارگان را فراهم آورد که تا به امروز تداوم یافته است. اسرائیل در طول جنگ یاد شده مساحتش را سه برابر نمود.

در ششم اکتبر 1973 رهبران دو کشور مصر و سوریه در اقدامی پیش دستانه و جهت جبران شکست های وارده به اسرائیل حمله نمودند. سرعت برق آسای اعراب به حدی بود که به گفته ی آگاهان مسائل نظامی فاصله اندکی تا ریخته شدن صهیونیست ها به دریا وجود داشت، با این حال و در آخرین دقایق آمریکایی ها مستقیما به حمایت از ارتش صهیونیستی پرداخته و مانع از شکست آن شدند. ارتش اسرائیل توانست در مدت اندکی شکست های وارده را جبران نموده و نیروهای عربی را به عقب براند. سرانجام طرفین تن به آتش بس مجدد دادند. جنگ فوق بدلیل آغاز در روز یوم کیپور ( مقدس ترین روز یهودی ها) به جنگ یوم کیپور مشهور شد.

رهبری مصر در خلال جنگ 73 را انور سادات بر عهده داشت. شکست مجدد اعراب در این جنگ، برتری مطلق تسلیحاتی صهیونیست ها و انتشار اخباری مبنی بر دستیابی اسرائیل به سلاح های اتمی موجب ایجاد تردید در ادامه نبرد با اسرائیلی ها شد و همین امر موجب شد که سادات در اولین گام با خیانت به جهان عرب و تلاش برای بازپس گیری سرزمین های مصری دست دوستی را به سوی مناخیم بگین نخست وزیر وقت اسرائیل دراز نموده و موجب دوپاره شدن جهان عرب را فراهم آورد. تصویر فوق به ترتیب از راست: حافظ اسد (رئیس جمهور سوریه)، معمر قذافی (رهبر لیبی) و انور سادات (رئیس جمهور مصر) را نشان می دهد.

در سال 1980 پارلمان رژیم صهیونیستی در اقدامی که موجب بهت و حیرت جهانیان شد رسما بیت المقدس را با تصویب طرحی جزئی از خاک اسرائیل قلمداد نمود. اقدام فوق هیچ گاه از سوی جامعه جهانی حتی ایالات متحده به رسمیت شناخته نشد. شورای امنیت سازمان ملل متحد با صدور قطعنامه 478 خواستار خروج اسرائیل از بیت المقدس شرقی شده است، امری که هیچ گاه مورد پذیرش صهیونیست ها واقع نشده است. تصویر فوق ورود صهیونیست ها به این مکان مقدس (دیوار ندبه) را پس از اشغال آن در سال 1967 نشان می دهد. مسلمانان دیوار فوق را براق نامیده و معتقدند پیامبر اسلام مرکب خود را در شب معراج به آن بسته است.

خروج مصر از دایره کشورهای عرب دشمن اسرائیل و سپس صلح اردن با تل آویو توام با اشتباهات استراتژیک پی در پی رهبری فلسطینی ها به مرور موضع آن ها را تضعیف نموده و به سوی سازش با اسرائیل سوق داده است. سازمان آزادی بخش فلسطین در سال 1988 در بیانیه ای به نام استقلال فلسطین رسما بیت المقدس شرقی را به نام پایتخت خود نامید، امری که از سوی اسرائیل به رسمیت شناخته نشده است. تصویر فوق یاسر عرفات رهبر فقید فلسطینی ها را در کنار حسنی مبارک رئیس جمهور پیشین مصر نشان می دهد.

رژیم اسرائیل از زمان اشغال کامل بیت المقدس شرقی در سال 1967 تا به امروز با اعمال تغییراتی گسترده در سطح شهر تلاش نموده با اخراج فلسطینی های این شهر، ساخت شهرک های یهودی در قلب بیت المقدس شرقی زمینه ادغام آن با بیت المقدس غربی (اورشلیم) را فراهم آورد. صهیونیست ها مدام از اورشلیم به عنوان پایتخت خود نام می برند و تلاش دارند با ایجاد تغییرات در شهر و  انتقال وزارت خانه ها و سفارت خانه ها به آن جا به این اقدام مشروعیت بخشند، با این حال جامعه بین المللی این امر را نپذیرفته و تل آویو را پایتخت اسرائیل می داند. تصویر فوق دیوید بن گورین ( سمت چپ) موسس اسرائیل را در کنار آریل شارون از رهبران بلند پایه اسرائیل معروف به قصاب صبرا و شتیلا را نشان می دهد. بن گورین معتقد بود زور تنها عامل برای تحمیل خواسته های صهیونیست ها به اعراب محسوب می شود و با اعمال آن می توان به تمامی آرمان های اسرئیل دست یافت.

شهر بیت المقدس در کنار صفاد، حبرون و طبریه جزو چهار شهر مقدس یهودیان محسوب می شود. صهیونیست ها جهت توجیه اشغال این مکان مقدس به وعده های داده شده به آن ها در تورات مبنی بر آن که این سرزمین در اختیار قوم بنی اسرائیل است اشاره می نمایند، ضمنا آن ها مدعی اند که هزاران سال پیش دولت هایی در این منطقه به نام اسرائیل و یهودا بنا شده بود و ما ادامه دهنده راه آن هاییم.  تصویر فوق دیوار غربی حرم شریف (دیوار ندبه) را نشان می دهد که قرن هاست که محل اصلی عبادت یهودیان است.  یهودیان معتقدند سنگی که جهان با آن بنا شده این‌جا بوده، و همین‌جا بوده که ابراهیم می‌خواسته پسرش اسحاق را قربانی کند (به باور یهودیان این اسحاق بوده است که قربانی شده نه اسماعیل).

مسیحیان معتقدندکه پیامبرشان پس از مصلوب شدن در این مکان غسل داده شده است. علاوه بر آن کلیسای مقدس مسیحیان (کلیسای قیامت) نیز داخل شهر کهن بیت المقدس قرار دارد. آن‌طور که در اکثر روایت‌های مسیحی آمده، عیسی را همین‌جا، در جلجتا یا تپه کال‌وری، به صلیب کشیدند. قبرش هم داخل آرام‌گاه است، و رستاخیزش هم همین‌جا بوده. هزاران شهروند مسیحی در بیت المقدس شرقی و غربی سکونت دارند. اقدامات نژادپرستانه صهیونیست ها تنها محدود به مسلمانان نبوده و شامل مسیحیان نیز می شود. یهودیان افراطی تا کنون بارها مبادرت به آتش زدن کلیساهای مسیحیان نموده اند.

کل محوطه حرم شریف علاوه بر مسلمانان برای یهودیان هم مقدس است. یهودیان می گویند مقدس ترین معبد ویران شده آن ها، هیکل سلیمان، بر فراز این تپه ساخته شده بود. بنابر برخی شواهد صهیونیست ها تغییراتی را در زیر مسجد الاقصی ایجاد نموده اند، تغییراتی که ممکن است به تخریب کامل این مکان مقدس منجر شود. به باور یهودیان احداث مجدد معبد سلیمان در این مکان یکی از شروط ظهور منجی می باشد.

رهبری فلسطین از ابتدای دهه نود میلادی قرن پیش مذاکرات سازش با طرف اسرائیلی را آغاز نمود، مذاکراتی که در پی یافتن حقوق حداقلی برای فلسطینی هاست. با این حال و با وجود گذشت بیش از دو دهه از معادهدات صلح اسلو و مادرید، هم چنان فلسطینی ها در دستیابی به حقوق اولیه خود ناکام مانده اند. مسئله بیت المقدس نیز هم چون سایر پاره های سرزمین فلسطینی لاینحل مانده است. تصویر فوق از راست : اسحاق رابین (نخست وزیر وقت اسرائیل)، شیمون پرز (مقام بلندپایه اسرائیلی) و یاسر عرفات را نشان می دهد که جایزه صلح نوبل 1994 را کسب نموده اند.

دولت های حاکم بر رژیم صهیونیستی از زمان اشغال کامل بیت المقدس تا کنون از هرگونه گفتگو در رابطه با آینده این شهر امتناع ورزیده اند. دولت نتانیاهو صریح تر از پیشینیان خود هر گونه گفتگو در این رابطه را رد می کند. بنیامین نتانیاهو به کابینه خود رسما گفته است که یهودیان می توانند هر کجای بیت المقدس، از جمله بخش شرقی این شهر که عمدتا عرب نشین است، زندگی کنند و مسکن بسازند. نتانیاهو با پیامی محکم در آغاز جلسه هفتگی کابینه اش در ماه های اخیر اعلام کرده است که حاکمیت یهودیان بر تمام بیت المقدس تردید ناپذیر است. آویگدور لیبرمن، وزیر خارجه پیشین اسرائیل نیز گفته است که این رژیم در مورد وضعیت بیت المقدس شرقی وارد مذاکره نخواهد شد.

شهرک سازی های اسرائیل در مناطق شرقی عملا بیت المقدس را از کرانه باختری در آینده ای نه چندان دور جدا ساخته و فلسطینی ها را سه پاره خواهد نمود. سه پاره شدن فلسطین به منزله عدم وقوع خواست حداقلی آن ها جهت داشتن کشوری کوچک خواهد بود. دولت های اسرائیل به ویژه دولت های راست گرا نظیر کابینه نتانیاهو مکررا بر ساخت شهرک ها در بیت المقدس تاکید می ورزند.

ساخت دیوارهای امنیتی با طول بلند یکی از اقدامات کلیدی صهیونیست ها برای جدایی بخش عمده ای از فلسطینی ها با بیت المقدس می باشد.  دیوار حائل فوق همه نواحی شهر را کاملا در بر گرفته و گذرگاه های سنتی را برای ورود فلسطینی ها به این شهر حذف و ممنوع کرده است. این دیوار حائل دو محور بزرگ تاریخی را کاملا قطع میکند، آن ها عبارتند از جاده بیت المقدس- امان (جاده ) و جاده جنین-الخلیل (حبرون) (جاده شماره). این مار غول پیکر تنها در چهار نقطه برای اهالی کرانه باختری قطع می شود (قلندیا در شمال، شوافات در شمال شرقی، راس ابو سبیتان در شرق و جیلو در جنوب). تازه آن ها مجبورند برای رسیدن به این نقاط کلی مسافت بزند، اتومبیل خود را رها کنند و با پای پیاده ادامه دهند. زیرا ورود اتومبیل های فلسطینی (دارای پلاک سبز) به بیت المقدس اکیدا ممنوع است.

تصویر فوق بیت المقدس شرقی را که در اختیار فلسطینی هاست نشان می دهد. رنگ آبی شهرک های احداث شده اسرائیل در بیت المقدس شرقی را نشان می دهد، رنگ قرمز برنامه های آتی برای گسترش شهرک ها را مشخص کرده و مناطق دایره ای قرمز رنگ شهرک های صهیونیستی در همسایگی فلسطینی ها را نشان داده است. قسمت غربی بیت المقدس نیز کامل در اختیار یهودی هاست. عمده شهرک نشینان یهودی مستقر در بیت المقدس شرقی وابسته به یهودیان افراطی بوده که دائما زمینه رنج و زحمت یبشتر را برای اعراب ساکن این شهر فراهم می آورند. ساکنین این شهرک ها با در اختیار داشتن سلاح در هر زمان و مکان می توانند به مقابله با فلسطینی ها بپردازند. عموم این شهرک نشین در انتخابات ها حامی جریان های رادیکال من جمله لیکود (حزب نتانیاهو) و اسرائیل خانه ما و... هستند، چرا که قدرت گیری آن ها موجب توسعه روزافزون شهرک ها خواهد شد.

یکی از مسائل کلیدی برای صهیونیست ها حفظ اکثریت یهودی حاکم بر شهر می باشد، با این حال  فلسطینی ها که در سال 1967 تنها 20 درصد جمعیت بیت المقدس شرقی بودند، اکنون به 31 درصد رسیده اند و ممکن است در سال به اکثریت تبدیل شوند. این رشد حاصل تفاضل میزان زاد و ولد و همچنین عزیمت یهودیان در اثر بیکاری، بحران مسکن و ... جو تعصب آمیزی است که مذهبیون اولترا اورتدکس ایجاد کرده اند. صهیونیست ها در پی حفظ وضعیت 70 به 30 در سطح شهر می باشند.

رخنه در شهر قدیمی و تغییر بافت سنتی بیت المقدس از دیگر اقدامات صهیونیست ها جهت اخراج هرچه بیشتر فلسطینی ها از این شهر محسوب می شود. طرح فوق از طرق مختلف اجرا می شود. خرید منازل فلسطینی با هزینه نسبتا بالا یا اجبار آن ها به فروش از جمله این اقدامات می باشد. عبدالله ابوناب، یکی از ساکنین قسمت قدیمی بیت المقدس در این باره می گوید که سال گذشته به آن ها پیشنهاد شد تا با دریافت یک میلیون دلار این ملک را تخلیه کنند، اما آن ها این پیشنهاد را نپذیرفتند، اکنون حکمی مبنی بر تخلیه این مکان برای شان صادر شده است. تصویر فوق یک زن یهودی ساکن بیت المقدس را نشان می دهد که از برابر فلسطینی ها می گذرد.

یهودی سازی شهر استراتژی دیگر فلسطینی ها برای زیر سوال بردن میراث های بیت المقدس است. استراتژی اسرائیل از نمادها آغاز می شود.  ثبت علائم یهودی در قسمت عربی بیت المقدس است نظیر یادمان های قهرمانان جنگ های اسرائیل و بناهای دولتی مستقر در شرق تا کم نمایان ترین آن ها نظیر سنگ فرش ها، چراغ برق ها، سبدهای زباله، و صد البته نام کوچه ها از قبیل میدان تساهال [«ارتش اسرائیل»]، کوچه چتربازان، چهارراه مرکزستاد... دانی روبینشتاین و... در همین راستا است. کارشناسان معتقدند این نامگذاری ها پس از انضمام بیت المقدس شرقی در صورت گرفت تا ظاهرا اعراب فراموش نکنند که چه طرفی برنده شده است.

نقشه بیت المقدس شرقی و جمعیت آن  از برنامه ریزی گسترده اسرائیل برای در اختیار گرفتن کامل این شهر حکایت دارد. صهیونیست ها بدون در پیش داشتن موانع بین المللی و با پشت گرمی متحدین خود هم چون ایالات متحده به اقدامات غیر قانونی خود ادامه می دهند.

گسترش غیر قانونی محدوده شهر از دیگر اقدامات اسرائیل برای محاصره فلسطینی ها و استیلای کامل بر شهر است. به گفته ی کارشناسان شهر قدیمی فقط یک کیلومتر مربع وسعت دارد. با محاسبه محلات عرب نشین اطراف در زمان حاکمیت اردن به کیلومتر مربع می رسید. اسرائیل در سال ، کیلومتر مربع از زمین های کرانه باختری و از جمله روستا را ضمیمه کرد تا وسعت شهر به کیلومتر مربع برسد. وموقعی که ساختمان دیوار به پایان برسد، در قسمت شرقی حدود کیلومتر را احاطه می کند. در مقابل، در بیت المقدس غربی طرح گسترش شهر  با اعتراضات طرفداران محیط زیست مواجه شده است. تصویر فوق نمایی از شهر بیت المقدس شرقی در سال 1967 می باشد.

ممانعت از دسترسی آزاد به اماکن مقدس از دیگر راه کارهای اسرائیل برای انضمام مطلق بیت المقدس شرقی است. در حالی که این امر، اصل عمومی مشترک همه متون بین المللی از زمان عقد پیمان برلین (سال ) است. عدنان الحسینی مدیر اوقاف بیت المقدس با لحنی معترضانه در این باره اظهار داشته است که « سال هاست که مسلمانان و مسیحیان کرانه باختری نتوانسته اند به مسجد الاقصی یا کلیسای القیامه راه یابند. در مورد اهالی بیت المقدس هم باید گفت که آنان مجبورند سال داشته باشند تا برای نمازگزاردن به مسجد الاقصی راه یابند. حالا بگذریم از تحقیری که از سوی چهار هزار سرباز مستقر به هنگام اعیاد مذهبی تحمل می کنند». اما در مورد حفاری زیر صحن مساجد چه میتوان گفت؟ » من حتی جرات تصورش را هم ندارم که اگر دیوانگانی که در رویای «تجدید ساختمان معبد» بسر می برند، به مساجد آسیب برسانند، در آن صورت چه پیش خواهد آمد؟ نگرانی اسقف ها و مدیران کلیساهای مسیحی در بیت المقدس کمتر از بقیه نیست. آن ها با انتشار یبانیه ای در سپتامبر ، خواهان «وضعیت مخصوص» از جمله برای تضمین «حق انسانی آزادی مذهب برای همه افراد یا جوامع مذهبی، برابری در مقابل قوانین برای همه اهالی پیرو قطعنامه های بین المللی، آزادی عبور و مرور در بیت المقدس برای همگان، چه شهروند، چه مقیم و یا زائر» شدند. آنان همچنین بر «حق مالکیت، مراقبت، عبادت که کلیساهای مختلف در طول تاریخ کسب کرده اند، تاکید کرده و خواستار استمرار برخورداری از این حق برای همان جوامع مذهبی هستند.» و از جامعه بین المللی انتظار دارند که از اسرائیل بخواهد «به وضعیت موجود اماکن مذهبی» احترام بگذارد.

مسلمانان عصر پیامبر تا مدت ها به سوی بیت المقدس نماز می گذارند و سپس و به فرمان خداوند قبله گاه خود را به سوی کعبه تغییر دادند. بیت المقدس پس از مکه و مدینه سومین شهر مقدس مسلمانان محسوب می شود. تصویر فوق مسجد الاقصی را نشان می دهد که در جنوب شرقی بخش قدیمی بیت المقدس قرار دارد. بر باور یهودیان، بقایای مهم‌ترین معابد دین یهود در زیر مجموعه مسجدالاقصی قرار گرفته است. یهودیان محوطه پیرامون مسجدالاقصی را «کوه معبد» می‌خوانند. امام محمد باقر در باب اهمیت این مسجد می فرمایند مساجد چهارگانه از نظر فضیلت و ارزش عبارتند از: «مسجدالحرام، مسجدالنبی، مسجد بیت‌المقدس و مسجد کوفه، ای ابوحمزه نماز واجب در آنها برابر حج و نماز نافله در آنها برابر عمره ارزش دارد.» امیرالمومنین هم این چهار مسجد را چهار مکان در دنیا که از قصرهای بهشتی هستند معرفی می‌کند.

قبه الصخره یکی از مهم‌ترین آثار معماری اسلامی بعد از بعد از مسجد الاقصی در بیت المقدس است. صخره مقدس که در زیر این گنبد قرار دارد، سنگی است که برای سه دین ابراهیمی اسلام، مسیحیت و یهودیت محترم است. در سفر نامه ناصرخسرو ادعا شده‌است که به هنگام ورود پیامبر به مسجد، صخره مقدس پیش پایش از زمین بلند شد و پس از عروج‌اش، آن سنگ دیگر روی زمین برنگشت. در سال ۱۰۹۹ میلادی، مسیحیان این گنبد زیبا [قبه] را به کلیسا تبدیل نمودند و بر روی صخره، جایگاهی برای قربانی قرار دادند، اما صلاح الدین ایوبی پس از فتح بیت المقدس آثار مسیحیان را از بین برد و گنبد را تزیین نمود و دیوارها را با سنگ مرمر پوشانید. قبة الصخره یکی از زیباترین اماکن مقدسه روی زمین است و از نظر سبک معماری، نقشه و ساختمان از معدود ساختمان‌های بی نظیر جهان محسوب می‌گردد، زیرا دارای سه شاخص عمده در ساختمان می‌باشد که در دیگر مساجد و اماکن مقدسه مشاهده نمی‌گردد. مسلمانان حد فاصل مسجد الاقصی تا قبه الصخره را که در نزدیکی یکدیگر قرار دارند حرم شریف می نامند.

اعمال محدودیت فزاینده بر علیه فلسطینی ها از طرق مختلف از دیگر اقدامات صهیونیست ها جهت ادغام کامل بیت المقدس شرقی در سایر شهرهای اشغالی است. مهار کامل راه های ارتباطی برای ایجاد گسستگی درقلمرو فلسطینی ها، تقلیل تحرک اهالی و از میان بردن امکان توسعه از جمله اقدامات اسرائیلی هاست. صهیونیست ها نه تنها محورهای بزرگ موجود را از آن خود ساخته و نوسازی و عریض تر کرده اند بلکه راه های جدیدی برای هر چه سریع تر رسیدن شهرک نشینان به بیت المقدس ایجاد کرده اند. مجموعه این ها، شبکه مهمی از جاده های چهارباندیی با روشنائی در شب را تشکیل می دهد که در طول آن درختان را بریده اند و خانه های به اصطلاح «خطرناک» را ویران کرده اند و دیوار های حائل و محافظ ساخته اند. و صد البته همه این کارها تحت نام «امنیت» صورت می گیرد. شهرک های استعماری از طریق «جاده های دورزن» (که محلات فلسطینی را دور میزند) به همدیگر متصل اند. این جاده برای تردد فلسطینی ها ممنوع است. فلسطینی ها از شبکه راه های دست دومی استفاده می کنند که کیفیت بد داشته یا مورد تعمیرات قرار نمی گیرند یا کمتر مراقبت می شوند. این جاده ها توسط چک پوینت های متعدد ثابت یا سیار چفت شده اند.

ممانعت از ساخت و ساز از سوی فلسطینی ها در بیت المقدس شرقی در حالی از سوی صهیونیست ها پیگیری می شود که روزانه بر میزان شهرک ها و منازل غیر قانونی در این شهر عرب نشین افزوده می شود. بنابر آماری که از سوی صهیونیست ها منتشر شده است چهل درصد از منازل بیت المقدس شرقی (هزار از هزار و خانه) غیر قانونی است. فلسطینی ها دلیل این امر را  به این جهت می دانند که شهرداری ذره ذره به فلسطینی ها اجازه ساخت و ساز می دهد. از سال تا ، فقط به خانه از میان خانه ساخته شده، جواز ساخت داده اند. و علاوه بر آن دریافت جواز  به مرور گران تمام شده و دوندگی بالایی را می طلبد.

بی عدالتی میان شهروندان در بیت المقدس شرقی بیداد می کند. در حالی که 92 درصد بودجه در اختیار یهودیان این منطقه قرار دارد، اعراب تنها 8 درصد بودجه را در اختیار قرار دارند. بنابر آمار اعلام شده به هر یهودی بطور متوسط یورو و هر عرب یورو تعلق می گیرد. از همین روست که درصد خانواده های فلسطینی زیر خط فقر زندگی می کنند. در رابطه با سایر امتیازها نیز ناعدالتی بیداد می کند. تصویر فوق حییم وایزمن اولین رئیس جمهور اسرائیل را در ابتدای تاسیس این رژیم اشغاگر نشان می دهد.

در اسرائیل تنها یهودیان به عنوان شهروند به رسمیت شناخته می شوند. تنها 2.3 درصد از فلسطینی ها به عنوان شهروند شناخته می شوند اصولا فلسطینی های ساکن کرانه باختری که دارای کارت سبز هستند دارای هیچ حق و حقوقی نیستند مگر پس از اخذ جواز عبور که گرفتن آن بسیار دشوار است. ساکنین دائمی با کارت شناسائی آبی رنگ، از خدمات اجتماعی و حق رای در انتخابات محلی برخوردارند ولی این حقوق خود به خود به همسر و فرزندان منتقل نمی شود. اقدامات صهیونیست ها از سال 1967 تا کنون نشان می دهد که هدف از تمامی این رفتارها مجاب ساختن اعراب و فلسطینی ها به خروج از سرزمین های مادری شان است. تصویر فوق فلسطینی های ساکن غزه را در سال 1967 و پس از خروج نظامیان مصری از این منطقه نشان می دهد.

محمود عباس (سمت راست) با مرگ یاسر عرفات رهبری تشکیلات خودگردان فلسطینی را بر عهده گرفته است. وی با انعطاف بسیار بیشتری نسبت به عرفات به مدارا با صهیونیست ها پرداخته با این حال تا کنون موفق به کسب امتیاز درخوری از صهیونیست ها نشده است. شهرک سازی ها در دوران صدارت عباس شدت یافته و همین امر نارضایتی فزاینده شمار کثیری از فلسطینی ها را در برداشته و این نگرانی موجب گرایش بسیاری از آن ها به سوی جنبش اسلامی حماس شده است.

گذر زمان از اهمیت مسئله فلسطین نزد جهان عرب کاسته است. وابستگی اعراب به ایالات متحده و درگیری های داخلی موجب بی توجهی به این مسئله خطیر جهان عرب و اسلام شده است. رهبران عرب در گذشته همواره نسبت به هرگونه رفتار نابه جا در قبال بیت المقدس واکنش نشان داده و مقابله به مثل می نمودند، امری که این روزها کمتر شاهد آنیم. به واقع افول اندیشه پان عربیسم و عدم تعهد اسلامی رهبران کشورهای عربی موجب از میان رفتن مسئله فلسطین نزد آن ها شده است. به ترتیب از راست: جمال عبدالناصر، یکی از رهبران فلسطینی، معمر قذافی و ملک فیصل (پادشاه وقت سعودی).

شماری از مکان های مقدس شیعیان نیز در فلسطین اشغالی است که در طول سال های اشغال آن تخریب شده و یا در آستانه تخریب شدن قرار دارند. مشهد نبی حسین در شهر عسقلان که گفته می شود محل دفن راس الحسین می باشد در سال 1950 به دستور موشه دایان تخزیب شد. تصویر فوق گلدامایر نخست وزیر را در کنار دایان وزیر جنگ نشان می دهد.

اوضاع در بیت‌المقدس روز به روز بحرانی‌تر می‌شود. شهری که سرنوشت‌اش یکی بحث‌انگیزترین موضوعات در مناقشه اعراب و اسرائیل است و این در حالی است که حامیان بین المللی رژیم صهیونیستی علی رغم انتقادهای ظاهری به اقدامات غیر قانونی اسرائیل تا کنون از انجام هرگونه اقدامی جدی جهت ممانعت از تداوم شهرک سازی های اسرائیل و نابودی بافت مسلمان نشین این شهر  (بیت المقدس) پرهیز نموده اند. مقامات اسرائیل جهت نشان دادن بی توجهی کامل خود به این انتقادات چندی پیش و هم زمان با ورود جو بایدن به سرزمین های اشغالی طرح ساخت خانه های یبشتر در بیت المقدس شرقی را تصویب نمودند. نتانیاهو در کنار فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا.

مکان های مقدس در شهر قدیم بیت المقدس و محل سکونت پیروان هر یک از ادیان.

درگیری های اخیر و ورود نظامیان صهیونیست به مسجد الاقصی را که ساعاتی پیش از آغاز سال نوی یهودیان آغاز شد را می توان دور تازه ای از خشونت ها و سیاست های اشغال گرایانه اسرائیل در این مکان مقدس دانست. اعظم خطیب، مدیر موقوفات مسجد القصی ورود پلیس به این مسجد و ضرب و شتم فلسطینی ها را بسیار خطرناک خوانده است. گفتنی است با وجود سیاست های تهاجمی اسرائیل، هم چنان قوانین اسلامی در بیشتر اوقات در مسجد الاقصی اعمال شده چرا که این مکان در قلب منطقه فلسطینی نشین واقع شده است و غیر مسلمانان جز در ساعاتی مشخص حق ورود به آن را ندارند. علاوه بر این، غیرمسلمانان اجازه عبادت در مسجد را ندارند و یهودیان نمی‌توانند در این مسجد مراسم مذهبی خود را اجرا کنند. شماری از ناظران هدف نهایی اسرائیل از اقدامات اخیر را تغییر قوانین حاکم بر مسجد الاقصی به سوی یهودیان ارزیابی کرده اند. وجود برخی مکان های مقدس یهودیان در درون و یا حاشیه مسجد الاقصی موجب فشار آن ها بر دولت نتانیاهو جهت تغییر سیاست های حاکم بر این مسجد شده است.

درست هفته پیش بود که موشه یعلون، وزیر دفاع اسرائیل دستور منع فعالیت دو گروه اسلامی را داد که مخالف حضور یهودیان در این مسجد بودند. این اقدام مسلمانان را بیش از پیش نگران کرده که اسرائیل ممکن است قوانین زیارت در این مکان مقدس را تغییر دهد. در خلال درگیری های اخیر در مسجد شریف ده ها فلسطینی مجروح و شماری بازداشت شده اند. در تصویر فوق یک شهروند فلسطینی مشاهده می شود که پس از درگیری های اخیر که منجر به تخریب و هتک حرمت به بخش هایی از این مسجد مقدس شده است مشغول تمیز کردن صحن حرم می باشد.

صائب عریقات دبیر کل هیئت اجرایی سازمان آزادی بخش فلسطین در همین زمینه  تاکید کرده است که فلسطینی ها به نخست وزیر اسرائیل اجازه نمی دهند که طرح های تقسیم مسجد الاقصی را پیش ببرد. صائب عریقات اظهار داشته است که آن چه نتانیاهو به آن دست زده است در چارچوب طرح و دیدگاه راهبردی وی قرار دارد. نتانیاهو نخواهد توانست این طرحش را عملی کند. زیرا اگر وی در از بین بردن آثار اسلامی مسجد الاقصی موفق شود دیگر چه چیزی برای ما می ماند. صراحتاً باید بگویم که در این صورت دیگر ما فلسطینی ها برای چه باید زندگی کنیم؟ جنبش حماس نیز نسبت به هدف صهیونیست ها در این باره هشدار داده و بیانیه ای اعلام نمود: «معلوم است که اشغالگران طرحی بررسی شده و قدیمی برای تغییر اوضاع در مسجد الاقصی دارند تا این مسجد را از نظر زمانی و مکانی تقسیم کنند و زمینه را برای تسلط کامل بر آن فراهم آورند و معبد ادعایی خود را به جای این مسجد بسازند. این حملات تازگی ندارد اگرچه شدت این حملات متفاوت بوده است.»

نزدیک به یک قرن می شود، سرزمینی که تاریخش با نام انبیاء آغاز می گردد، در چنبره استعمار کهنه و نو در فضایی آگنده از خون و آتش و آوارگی که مولود جنگ منافع و سلطه گری قدرت ها و کشورهای سلطه جو است، گیرمانده است. در این میان شهر بیت المقدس جایگاه ویژه ای دارد، رژیم اسرائیل تا کنون با صرف هزینه های بسیار، تلاش کرده تا بخش قدیمی و محصور بیت المقدس و سایر بخش های این شهر و اطراف آن را که در جنگ ۱۹۶۷ به تصرف در آورده است، به مناطقی یهودی نشین تبدیل کند، امری که تا کنون در دستیابی بدان موفق علم کرده است. روز گذشته مقامات اسرائیل طرح ساخت ۳۰۰ دستگاه واحد مسکونی جدید در بخش شرقی بیت المقدس را بطور مقدماتی تصویب کردند. تداوم فرآیند فوق زمانی طول نخواهد کشید که منجر به نابودی کامل میراث اسلامی و عربی شهر گردد، سیاستی که با سکوت مدام رهبران عربی همراه بوده است.