سقف های کرومیت

 سقف های  کرومیت

   سقف کرومیت اولین سیستم سقف بدون شمع بندی درایران

 در این سیستم از تیرچه های فولادی با جان باز در ترکیب با بتن، که از یک نبشی در بال فوقانی و یک تسمه در بال تحتانی و نیز یک میلگرد خم شده درجان استفاده می شود . برای پر کردن فضای خالی بین تیرچه ها از قالب های ثابت مانند بلوک های سیمانی،پلی استایرن،طاق ضربی،قالب های موقت فولادی(کامپوزیت) و یا هر پر کننده سبک استفاده می شود.فاصله بین تیرچه ها از ۷۳تا ۱۰۰سانتی مترمتغیر است و بتن روی سقف از ۴تا ۱۰سانتی مترضخامت دارد.تیرچه ها خود ایستا بوده و نیاز به شمع بندی نداردتیرچه ها به نحوی طراحی شده که به تنهایی وزن بتن خیس وعوامل اجرایی را تحمل می کند.

 

 مزایای سقف کرومیت:

1- عدم نیاز به شمع بندی  به دلیل اینکه خود تیرچه ها به تنهایی (قبل از گرفتن بتن) وزن بتن خیس وعوامل اجرایی را تحمل می کند.

                                        

2- سرعت و سهولت اجرا که در آن ۴۸ساعت بعد از بتن ریزی روی سقف قابل رفت و آمد و بارگذاری سبک بوده و به نسبت سیستم های مشابه آسانتر و با سرعت بیشتری انجام می شود.

 

3- امکان اجرای همزمان چند سقف به دلیل عدم وجود شمع بندی می توان عملیات بتن ریزی را بر روی چند سقف به صورت هم زمان انجام داد.

 

4- یکپارچگی سقف و اسکلت به علت جوش شدن تیرچه ها به اسکلت پس از گرفتن بتن ،سقف و اسکلت یکپارچه شده و می تواند مانند یک دیافراگم صلب عمل کند.

 

5- امکان حذف کش ها

به علت یکپارچگی سقف و اسکلت می توان کش ها(اعضای غیر باربر)را حذف کرد و علاوه بر صرفه جویی در مصرف فولاد باعث یکنواختی زیر سقف می شود .در سقف های تیرچه بلوک معمولی به علت عدم امکان اتصال مکانیکی بین تیرچه های بتنی و پل های فلزی،فرض بر این است که هماهنگی تغییر مکان جانبی قابها به وسیله کش ها تامین گردد.

 

6- کاهش مصرف بتن و وزن کمتر سقف به علت فاصله زیاد تیرچه ها از مصرف بتن حدود ۲۰ % کاسته می شود و در نهایت سقف سبک تر می گردد.

 

7- یکنواختی زیر سقف و مصرف گچ و خاک کمتر

 

8- پایین بودن تنش در بتن

 

9- ا مکان طراحی و اجرای سقف با دهنه هاو باربری خاص

تا کنون سقف با دهنه ۵/۱۲متر و سقف با شدت ۷تن بر متر مربع اجرا و به تایید رسیده.

 

10- سهولت اجرای داکت  بازشو به علت فاصله زیاد تیرچه ها از هم برای عبور لوله های تاسیساتی و… نیاز به قطع کردن تیرچه ها نمی باشد.

 

11- اجرای این سقف بر روی اسکلت های فولادی،بتنی و دیوارهای باربر امکانپذیر می باشد.

 

يکي از مزاياي عنوان شده در سقفهاي کروميت ريختن چند سقف باهم مي‌باشد درصورتيکه اگر ساختمان داراي ديوار برشي باشد عملا نمي‌توان بيش از يک سقف را در يک مرحله بتن ريزي نمود. در چنين حالتي چه بايد کرداولين نکته‌اي که بايد در اينجا ذکر شود آنست که سقفهاي کروميت براي همه ساختمانها و با هر نوع سيستم سازه‌اي و هر نوع دهانه‌اي مناسب نمي‌باشد و در بسياري از موارد حتي مقرون به صرفه نيز ممکن است نباشند. بنابراين در انتخاب نوع سقف خصوصا در مرحله طراحي اسکلت و حتي در مرحله طراحي معماري بايد دقت کافي نمود و حتما از مشاوره در اين امر کوتاهي ننمود. چنانچه سقف سازه‌اي کروميت و سيستم مهاربندي جانبي آن ديوار برشي باشد عملا بايد يک سقف به يک سقف بتن ريزي شود زيرا همراه با سقف بايد ديوارهاي برشي را بتن ريزي نمود و بستن ديوار برشي بيش از يک طبقه فعلا عملي و اصولي نيست. البته مي‌توان تنها ديوارهاي يک طبقه را بتن ريزي نمود وبعدا چند سقف را باهم بتن ريزي نمود و بتن را در نزديک محل ديوار برشي قطع نمود اما اين امر هم به لحاظ فني توصيه نمي‌شود و هم در عمل بايد براي بتن ريزي ديوارهاي هر طبقه مجددا از بتن و پمپ و ويبره و ... استفاده نمود که احتمالا حتي مقرون به صرفه هم نخواهد بود.

در اينجا اين نکته را نيز بايد يادآوري کنيم که حتي در ساختمانهايي که سيستم مهاربندي جانبي آنها ديوار برشي است، بتن ريزي بيش از دو طبقه با هم آنهم در مواردي که زيربناي هر طبقه کم است خيلي توصيه نمي‌شود زيرا در صورت اجراي بيش از دو سقف با هم ايمني اجرا به شدت کاهش پيدا خواهد نمود.

 

 اجزاء تشکیل دهنده سقف کرومیت:

 - تیرچه فلزی با جان باز

 - بلوک سیمانی ، سفالی یا قالب فلزی

 - میلگرد افت حرارت

 - کلافهای عرضی

 - بتن پوششی

 

اجزای تشکیل دهنده تیرچه فلزی با جان باز:

 

- نبشی فوقانی

 - میلگرد زیگزاگ

 - تسمه فلزی تحتانی

 - تسمه فلزی که در تکیه گاهها جهت تقویت برشی تیرچه قرار دارد

  

انواع قالب بندی مابین تیرچه ها:

 

- بلوک سفالی

 - بلوک سیمانی

 - قالب فنری

 - میلگردهای افت حرارت

 

میلگردهای افت حرارت به فواصل 30 سانتیمتر عمود بر تیرچه ها اجرا می شوند و می توانند از قطرهای 6 ، 8 و 10 انتخاب شوند

 

مراحل اجرای سقف کرومیت:

 

- حمل و انبار مصالح تشکیل دهنده سقف

 - اندازه گیری تیرچه ها

 - بالا بردن ، نصب و جوشکاری تیرچه ها

 - بلوک چینی

 - اجرای کلاف عرضی

 - قالب بندی و بستن حاشیه های سقف

 - بلوک چینی در نقاطی که از بلوک کامل نمی توان استفاده کرد

 - اجرای آرماتورهای افت حرارت

 - کنترل و آماده سازی سقف در جهت بتن ریزی سقف

 - ساخت و یا سفارش مقدار لازم بتن جهت بتن ریزی

 - بتن ریزی و پرداخت سطح

- نگهداری

 

 

سقفهای کرومیت از لحاظ قالب بندی مابین تیرچه ها به دسته های زیر تقسیم می شوند:

 

  - کرومیت با بلوکه سفال

 - کرومیت با بلوکه سیمانی

 - کرومیت با بلوکه های پلی استایرن

 - کرومیت کامپوزیت

 

محاسن و معايب استفاده از بلوكه پلي استايرن در سقفهاي كروميت چيست؟

 

از آنجا كه بلوكه پلي استايرن داراي وزن بسيار كمي مي‌باشد سقف حاصله وزني سبك خواهد داشت و بنابراين وزن فولاد مصرفي در اسكلت و فونداسيون كاهش خواهد يافت البته اين امر تنها زماني اتفاق مي‌افتد كه از ابتدا مهندس محاسب محاسبات سازه را بر اساس استفاده از بلوكه پلي استايرن انجام دهد. اما استفاده از اين بلوكه‌ها معايبي نيز دارد. اكثر بلوكه‌هاي پلي استايرن آتش مي‌گيرند و اكثر فروشندگان اين بلوكه‌ها نوع معمولي را بجاي نوع نسوز ارائه مي‌دهند. همچنين قيمت اين نوع بلوكه‌ها نسبتا بالاست و قيمت سقف تمام شده را افزايش مي‌دهد اما شايد مهمترين نكته در مورد استفاده از بلوكه پلي استايرن اينست كه در سقفهايي كه با اين بلوكه كار شده‌اند بعد از سفيد كاري سقف تركها در كنار بلوكه‌ها و در طول تيرچه ايجاد مي‌شوند. اين تركها احتمالا بخاطر اختلاف ضريب انبساط حرارتي بلوكه پلي‌استايرن با تيرچه‌ها (اعم از كروميت يا بتني) مي‌باشد.

 

انواع سقف کرمیت:

 

 سقف های کرمیت را می توان به چند نوع دسته بندی کرداز جمله

- سقف تیرچه بلوک کرمیت

- سقف پلیمری کرمیت

- سقف کامپوزیت کرمیت

-سقف ضربی کرمیت

که این تنوع می تواند از جمله مزایای این نوع سقف باشد که به راحتی پاسخگوی نیاز هر قشری ازمردم است که در این جا به توضیح انواع آن می پردازیم.

 

 

سقف تیرچه بلوک کرمیت:

 

با رواج یافتن سقف های تیرچه بلوک در ایران تا حد زیادی این سقف ها توانستند مشکلات بسیاری را که سقف های طاق ضربی داشتند را حل کنند ولی اجرای این سقف علاوه بر مزایای آن سخت و دشوار بوده و آن نیاز مبرم به شمع بندی و اجرای جک در زیرداشت. چون این تیرچه ها نمی توانستند وزن خود را تحمل نمایند علاوه بردست و پا گیر بودن هزینه ای را ایجاد میکردند و همچنین زمانی حداقل دو هفته ای نیاز است تا بتوان سقف را به طور کامل آزاد نمود که با متداول شدن تیرچه های خود ایستای کرمیت این مشکل به راحتی حل شد و اکنون اجرای این سقف بر روی هر نوع سازه ای امکان پذیراست.

 

  سقف پلیمری کرمیت:

 

برای این که ما به سقف های سبک تری دست یابیم چند سالی است که مصالح پلیمری جدیدی به نام پلی استایرن وارد بازار شده اند که در انواع مختلف و قیمت های متفاوت موجود است استفاده از این مصالح به دلیل این که فاصله تیرچه ها بیشتر ووزن بسیار کمتری نسبت به سایر بلوک ها دارند وسرعت اجرایی بالایی دارند موجب صرفه جویی در هزینه و وقت و کاهش حدود 7 درصدی فولاد و کاهش چشمگیر وزن سقف می گردد.

 

در راستای سبک سازی ساختمان هم زمان با ستفاده از قالب کامپوزیت و بلوک های پوکه ای اقدام به استفاده از مصالح پلیمری در ساختمان می کنند

.

استفاده از بلوک های پلی استایرن نسوز در سقف باعث کاهش مصرف تیرچه تا حدود 20% و کاهش فولاد مصرفی سازه تا حدود 7% می شود.

 

سهولات اجرای این نوع سقف، باعث افزایش سرعت اجرا و درنیتجه کاهش هزینه های اجرایی می گردد. در عین حال در هزینه های حمل و نقل نیز صرفه جویی قابل ملاحظه ای صورت می گیرد. شیارهای مناسب ایجاد شده درزیر این بلوک ها باعث پیوستگی گچ و خاک در زیر سقف می گردد.

 

 

سقف کامپوزیت کرومیت:

 

 

اجزای تشکیل دهنده سقف کامپوزیت:

 

- بتن

-میلگرد

 

 

مراحل اجرای سقف کامپوزیت:

 

حمل و انبار مصالح لازم برای اجرای سقف       -

 

قالب بندی سقف بوسیله چهارتراش ، گوه ، تخته روسی، فاصله انداز 2.5 ، ورق آلومینیوم و پلاستیک-

 

 

 

نصب اسپیسرهای پلاستیکی و لقمه های بتنی-

 

شمع بندی و بستن کناره های سقف ، در نظر گرفتن محل تاسیسات و بازشوها  -

 

آماده سازی و بازرسی سقف جهت بتن ریزی  -

 

بتن ریزی و پرداخت سطح  -

نگهداری-

 

فواید سقف کامپوزیت:

 

بدست آوردن سقفی یکپارچه و صلب-

 

سرعت اجرایی نسبتا بالا  -

 

معایب:

 

احتیاج به اجرای سقف کاذب-

 

زمان بر بودن قالب بندی سقف-

 

 

در این سقف با استفاده ازقالب های فلزی فضاهای خالی بین تیرچه ها قالب بندی شده و نهایتأ با حذف قالب ها پس از بتن ریزی،سقفی سبک در اختیار خواهیم داشت .ضمنأ در این سیستم به علت غرق شدن کامل جان تیرچه ها در بتن لرزش کمتری را در مقایسه با سیستم های مشابه کامپوزیت ( دال بتنی روی پروفیل های شکل ) مشاهده می کنیم.

 

 

 

مزایای سقف کامپوزیت کرومیت:

 

کاهش وزن سقف:

 

 

از آن جا که در اين سيستم بلوک حذف مي شود، وزن بلوک از وزن سقف کاذب کاسته مي شود، اين کاهش وزن حدود 10% کاهش مصرف تيرچه ، 7% کاهش وزن در اسکلت و فونداسيون ساختمان نيز خواهد داشت.

 

کاهش مصرف تيرچه:

 

 

          از آن جا که آكس به آکس تيرچه ها در سقف کامپوزيت حداقل 85 سانتيمتر مي باشد، اين امر باعث کاهش مصرف تيرچه و در نتيجه کاهش هزينه ها مي شود.

 

سهولت اجراي داکت و عبور تأسيسات:

 

 خالي بودن فضاي خالي بين تيرچه ها امکان عبور تمام کانالها، داکتها، لوله هاي برق و ديگر تأسيسات را به راحتي فراهم مي نمايد.

 

 نداشتن لرزش نسبت به سيستم کامپوزيت معمولي:

 

با توجه به آنکه تيرچه هاي فلزي کرميت داراي جان باز هستند و در هنگام اجرا جان تيرچه کاملا" از بتن انباشته مي شود، سقفهاي کرميت داراي لرزش نيستند.

 

 سهولت اجراي سقف با دهانه هاي بلند:

 

 سنگين بودن وزن بلوک و در نتيجه وزن زياد سقف باعث خزش بتن و ايجاد خطر در هنگام زلزله مي گردد که همواره يکي از مسائل خطر آفرين انواع سيستمهاي تيرچه بلوک با دهانه بلند مي باشد. در سقف کامپوزيت کرميت با توجه به سبکي وزن سقف و کاهش بار وارده به تيرچه ها ، اجراي دهانه هاي بلند با اطمينان خاطر بيشتري انجام گرفته و تنش بتن مانند تمام سيستمهاي سقفهاي کرميت بسيار پايين باقي خواهد ماند و بتن را دچار خزش ننموده و ضريب مقاومت سقف بالا مي باشد.

 

 كاهش هزينه هاي تمام شده:

 

 كاهش وزن تير چه مصرفي ، كاهش هزينه هاي بلوك ، كاهش هزينه هاي حمل و نقل ، كاهش وزن اسكلت و فونداسيون ، نداشتن پرت ، سرعت اجراي بالا ، نصب سقف كاذب با كمتر از نصف هزينه سقفهاي كاذب موجود در بازار ، در مجموع باعث كاهش هزينه ساختمان ميگردد.

 

به طور مثال چون هر قالب فلزي براي حداقل سي بار استفاده ، طراحي و ساخته ميشوند ميتوان با تعداد محدودي از اين قالبها مساحت زيادي سقف اجرا نمود.

 

معمولا" اين موضوع در زمان اجرا با خريد يا كرايه تعداد مشخصي قالب انجام ميشود كه فقط شامل دو بار كرايه حمل ( رفت و برگشت قالب به كارگاه)  می باشد و از هزينه بالاي حمل بلوك يا يونوليت و پرت زمان حمل جلوگيري ميشود.

ضمنا"از بهاي بلوك و حمل آن كه در ابتداي پروژه بايد هزينه گردد، صرفه جويي مي شود . در صورت نياز بخشي از اين هزينه نه تمامي آن به صورت سقف كاذب ، آن هم در انتهاي پروژه هزينه خواهد شد.

 

 سقف ضربی کرومیت:

 

 به علت اجبار در استفاده ار مصالح فشاری از زمان های قديم استفاده از طاق قوسی متداول بوده و به همین جهت استفاده از سیستم طاق ضربی نیز به عنوان نوعی طاق قوسی رواج داشته است. وجود اشکالات عمده در عملکرد سقف های ضربی با تیرآهن مانند عدم ایجاد یک دیافراگم مناسب بین ستون ها و مصرف زیاد فولاد در مقایسه با مقدار باربری ، باعث شد تا در سال 1356 با ارائه طرحی بهینه « سقف ضربی کُرمیت » نسبت به اصلاح این سیستم اقدام گردد.

در سیستم طاق ضربی کُرمیت وجود بتن روی سقف می تواند یک دیافراگم مناسب بین ستون ها ایجاد کند و همچنین به علت بازبودن جان تیرچه ها مقدار زیادی در مصرف فولاد صرفه جویی می شود.

 

چرا برخي تيرچه‌هاي کروميت موجود در بازار بسيار سنگين و قوي ساخته مي‌شوند؟

 

بد نيست به اين نکته توجه داشته باشيد که محاسبه تيرچه‌هاي کروميت بسيار طولاني و وقت گير و همراه با خطا انجام مي‌شود بنابراين محاسبات تيرچه‌ها در عمل جز از طريق نرم‌افزار امکان پذير نيست. لذا متأسفانه اکثر توليد کنندگان توان محاسبات تيرچه‌ها را ندارند و بنا بر احتياط تيرچه‌ها را بسيار قوي‌تر از آنچه مورد نياز است مي‌سازند و بايد گفت هزينه ضعف فني خود را از جيب مشتريان پرداخت مي‌نمايند. متأسفانه تعدادي از مهندسين نيز به اين آفت دچار شده‌اند و چون نمي‌توانند به سازنده به جهت محاسبات اطمينان کنند لذا رضايت به توليد مقاطع سنگين‌تري مي‌دهند. اين مورد را مي‌توان در نقشه‌هاي اجرايي سقفها که از سوي مشاورين و دفاتر فني به کارفرمايان ارائه مي‌شود نيز به وفور يافت. اما بدتر از همه آنست که چون فروش تيرچه‌ها بصورت کيلويي مي‌باشد عده‌اي از سازندگان سودجو براي جلب مشتريان قيمت واحد فروش تيرچه را پايين مي‌دهند و زماني که مشتري جذب شد تيرچه‌اي با دو يا سه برابر وزن مورد نياز و محاسباتي توليد کرده و مي‌فروشند.

 

 

در مواردي ديده شده است که تيرچه‌هاي کروميت نزديک تکيه‌گاه از زير شکم داده است. علت اين امر چيست؟

 

عوامل مختلفي مي‌تواند باعث اين افت شود که به اختصار مي‌توان به چند مورد اشاره نمود:

الف) شکستن جوش زيگزاگها بدلايل مختلف از جمله عدم جوش پذيري ميلگرد زيگزاگ يا نبشي فوقاني و يا ناکافي بودن طول جوش زيگزاگ.

ب) در مورد تيرچه‌هاي بالاي 2 متر تيرچه ورق نري (برشگير) ندارد و يا طول ورق برشگير کم است.

ج) به هنگام اجرا تيرچه بعلت بلند بودن کوتاه شده است و به زيگزاگ و ورق نري آسيب وارد شده و مجددا به درستي ترميم نشده است.

د) بال فوقاني تيرچه به پل جوش داده شده است بنابراين تيرچه داراي کمانش موضعي شده است.

ه) بار طراحي کمتر از بارگذاري واقعي (به هنگام بتن ريزي) بوده است و تيرچه ضعيف است.

 

چگونه مي‌توان ميلگرد با قابليت جوش مناسب را تشخيص داد؟

بطور کلي ميلگردهاي موجود در بازار را مي‌توان به چند دسته به شرح زير تقسيم نمود:

 

        الف) ميلگردهاي دسته دوم:

اين ميلگردها آنهايي هستند که قبلا در جاي ديگري بکار گرفته شده اند و سپس مجددا دمونتاژ شده و براي فروش به بازار عرضه مي شود. مسلما از اين نوع ميلگردها نبايد در اعضاي سازه‌اي استفاده نمود. اين ميلگردها را مي‌توان از ظاهر ناصاف و مخدوش و زنگ زده آنها براحتي شناسايي نمود.

 

      ب) ميلگردهاي ذوبي:

اين گروه از ميلگردها از ذوب نمودن آهن قراضه و قطعات مستعمل بدست مي‌آيد. استفاده از اين نوع ميلگردها در اعضاي سازه اي و توليد تيرچه بدليل نداشتن مشخصات فني مناسب و عدم جوش پذيري کافي مي تواند کاملا خطرآفرين باشد. با کمي دقت در ظاهر اين نوع ميلگردها مي‌توان آنها را شناسايي نمود. رنگ اين ميلگردها در بعضي نقاط متمايل به سرخ مي‌باشد همچنين اغلب در سطح آنها مي‌توان ترکها را مشاهده نمود. همچنين در اطراف شيار اين ميلگردها در بعضي نقاط مي‌توان پليسه و فولاد اضافي را مشاهده کرد. بعضي از اين ميلگردها آنقدر بي کيفيت هستند که قبل از بهره برداري و يا در اثر خم کردن ترکهاي عميق مي‌خورند. اين عيوب در تصاوير زير  نشان داده شده است.

 

 ج) ميلگردهاي وارداتي:

 

گهگاه بدليل ناکافي بودن توليد داخلي و يا به دلايل ديگر ميلگرد از کشورهاي ديگر مانند روسيه ، چين ، قزاقستان و ... وارد کشور مي‌شود. اين نوع ميلگردها هيچگونه شناسنامه فني ندارند و هيچگونه نظارتي بر کيفيت آنها نمي‌شود و تنها بدليل اينکه اندکي ارزانتر هستند مورد استفاده فراوان قرار مي‌گيرند. اما اين ميلگردها را نيز بدليل عدم حصول اطمينان از کيفيت به هيچ عنوان نبايد در اعضاي سازه‌اي و ساخت تيرچه‌ها مورد استفاده قرار داد. بعضا آنقدر کيفيت اين ميلگردها پايين است که مشاهده شده است که بر اثر خم کردن آن با شعاع قوس مناسب مانند چوب خشک شکسته شده است. بعضي از ميلگردهاي وارداتي طولي کمتر از 12 متر دارند (مثلا 11.80 متر) اما براي حصول اطمينان از وارداتي بودن جنس معمولا از فروشندگان معتبر به نتيجه مورد نظر خواهيد رسيد.

د) ميلگردهاي توليد کارخانجات معتبر داخلي:

 

 چه سيستم جوشكاري براي توليد تيرچه‌هاي كروميت مناسب است؟

 

بطور كلي جوشهاي سازه‌اي را نبايد با ترانسهاي جوش معمولي انجام داد و حداقل بايستي از دستگاههاي مجهزتري مانند ركتي‌فاير استفاده نمود. از آنجا كه در توليد تيرچه‌هاي كروميت جوشكاري مناسب يكي از مهمترين موارد مي‌باشد توصيه مي‌شود از سيستمهاي جوشكاري پيشرفته‌تري مانند جوشكاري تحت حفاظت گاز استفاده نمود. مزيت اين نوع جوشكاري آنست كه جوش سرباره (گِل) ندارد لذا كنترل جوش بسيار راحت‌تر امكان پذير است و احتمال جوشكاري نامناسب تيرچه‌ها كم مي‌شود.

 

آيا استفاده از کلاف عرضي (ريپ) در سقفهاي کروميت ضروري است؟ کلافهاي مياني چه مشخصاتي بايد داشته باشد؟

بلي مطابق با نشريه 151 درتمام دهانه‌ها (حتي زير 3 متر) اجراي کلاف مياني ضروري است. مطابق اين نشريه تا دهانه 5/5 متر حتما بايد از يک کلاف مياني استفاده شود و در دهانه‌هاي بيش از آن بايد از تعداد کلافهاي مياني بيشتري استفاده نمود. فواصل دو کلاف مياني نبايد از 5/2 متر بيشتر باشد و حداقل سايز آرماتور کلاف مياني دو عدد ميلگرد 12 است. عرض کلاف مياني حداقل 10 سانتيمتر بايد باشد اما در دهانه‌هاي کوچکتر از 3 متر تنها کارگذاري ميلگرد کلاف مياني کافي است و مي‌توان بلوکها را به ميلگرد کلاف مياني چسباند. نوع ميلگردهاي کلاف مياني مي‌تواند نرم(A1) يا نيمه سخت(A2) باشد و نمي‌توان از ميلگردهاي سخت(A3) در کلافهاي مياني استفاده نمود. در هر صورت بهتر است مطابق شرايط نشريه 151 در مورد ريپ ها ، موضوع جدي تر گرفته شود.

 

  ضوابط و نکات مربوط به سقف های کرمیت

1) انتقال صدا و لرزش سقف های کرومیت در مقایسه با سایر سقف ها

بطور كلی سقفهای تیرچه بلوك اعم از تیرچه كرومیت یا بتنی اگر درست طراحی، محاسبه و اجرا شوند نسبت به سقفهای بتن درجا و كامپوزیت بدلیل ضخامت بیشتر سقف و استفاده از بلوكه لرزش كمتری دارند. اما این مسأله كلی است و بنا بر شرایط مختلف تفاوت می‌كند. مثلا لرزش سقفهای كامپوزیت در صورتیكه به هنگام بتن ریزی زیر كلیه تیر آهنهای فرعی و اصلی شمع بندی شوند به مراتب كمتر خواهد شد. لرزش سقفهای تیرچه و بلوك سنتی (تیرچه زیگزاگ بتنی) نیز به دلیل شمع بندی به هنگام اجرا نسبت به سایر سقفها كمتر است. سقفی با تیرچه كرومیت و بلوكه سفال را درنظر بگیرید، چنانچه بلوكه آنرا به پلی استایرن تغییر دهید انتقال صوت تا حد زیادی كم می‌شود ولی لرزش سقف تا حدی افزایش می‌یابد. بد نیست بدانید روابط پیشنهادی در بند 10-1-9-3 مبحث دهم از مقررات ملی ساختمان جهت كنترل فركانس تیرها به هیچ وجه در مورد تیرچه‌های كرومیت صدق نمی‌كند و در عمل نیز تجربه آنرا ثابت كرده است زیرا لرزش سقفها به عوامل متعدد و پیچیده‌ای بستگی دارد. اما اگر بخواهیم نتیجه‌گیری كلی نماییم باید گفت چنانچه تیرچه‌ها به درستی طراحی و تولید شوند و در اجرا نیز دقتهای لازم به عمل آید لرزش سقفهای كرومیت تا دهانه حدود 8 متر كاملا در حد قابل قبول می‌باشد و جای نگرانی در این مورد نیست. در اینجا ذكر این نكته نیز لازمست كه در بعضی از ساختمانها قسمت قابل توجهی از لرزش به دلیل ضعف و لرزش اسكلت می‌باشد و ربطی به سقف ها ندارد.

انتقال صدا نیز در عموم سقفهای تیرچه و بلوك در حد معقول است و به عوامل دیگری غیر از نوع سقف مانند جنس و ضخامت كف سازی و زیر سازی سقفها، وجود یا عدم وجود سقف كاذب و ... نیز بستگی دارد.

 

2) اجرای نامناسب سقف کرمیت در عین استفاده از تیرچه كرومیت مرغوب

متأسفانه یكی از معضلات سقفهای كرومیت اجرای غیر اصولی آن است. حتی در صورتیكه تیرچه‌های مورد استفاده از نوع مرغوب و با محاسبات كامل باشد اجرای بد می‌تواند حتی منجر به ریزش و یا شكم دادن سقف شود. دو عامل مهم كه در اجرا باید به آن توجه نمود اینست كه اولا تا حد امكان از برش زدن تیرچه‌ها خودداری شود و در صورتیكه مجبور به كوتاه نمودن تیرچه‌ها شدیم باید حتما به شیوه مناسب محل برش خورده ترمیم و با طول جوش مناسب تقویت شود تا از شكست تیرچه جلوگیری شود. ثانیا جلوی كمانش بال فوقانی تیرچه‌ها به هر نحو ممكن باید گرفته شود. این امر در تیرچه‌های بلند بسیار حساس و مهم است. غیر از ایندو نیز جزئیات فراوانی در اجرای سقف كرومیت باید مد نظر قرار گیرد كه بی‌توجهی به هر كدام می‌تواند موجب ایجاد نقص در سقف شود. در اینجا باز هم یادآور می‌شویم كه اجرای سقف های كرومیت امری كاملا تخصصی است و عدم شمع بندی زیر سقف های كرومیت این حساسیت را دوچندان نموده است.

 

3) نحوه مراحل بتن ریزی سقف های كرومیت، درصورتیكه ساختمان دارای دیوار برشی باشد

اولین نكته‌ای كه باید در اینجا ذكر شود آنست كه سقفهای كرومیت برای همه ساختمانها و با هر نوع سیستم سازه‌ای و هر نوع دهانه‌ای مناسب نمی‌باشد و در بسیاری از موارد حتی مقرون به صرفه نیز ممكن است نباشند. بنابراین در انتخاب نوع سقف خصوصا در مرحله طراحی اسكلت و حتی در مرحله طراحی معماری باید دقت كافی نمود و حتما از مشاوره در این امر كوتاهی ننمود. برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه اینجا را كلیك كنید.

چنانچه سقف سازه‌ای كرومیت و سیستم مهاربندی جانبی آن دیوار برشی باشد عملا باید یك سقف به یك سقف بتن ریزی شود زیرا همراه با سقف باید دیوارهای برشی را بتن ریزی نمود و بستن دیوار برشی بیش از یك طبقه فعلا عملی و اصولی نیست. البته می‌توان تنها دیوارهای یك طبقه را بتن ریزی نمود و چند سقف را باهم بتن ریزی نمود و بتن را در نزدیك محل دیوار برشی قطع نمود اما این امر هم به لحاظ فنی توصیه نمی‌شود و هم در عمل باید برای بتن ریزی دیوارهای هر طبقه مجددا از بتن و پمپ و ویبره و ... استفاده نمود كه احتمالا حتی مقرون به صرفه هم نخواهد بود.

در اینجا این نكته را نیز باید یادآوری كنیم كه حتی در ساختمانهایی كه سیستم مهاربندی جانبی آنها دیوار برشی است، بتن ریزی بیش از دو طبقه با هم آنهم در مواردی كه زیربنای هر طبقه كم است خیلی توصیه نمی‌شود زیرا در صورت اجرای بیش از دو سقف با هم ایمنی اجرا به شدت كاهش پیدا خواهد نمود.

 

4) عرض ورق اصلی در بال تحتانی تیرچه‌ های كرومیت

طبق نشریه 151 حداقل عرض بال تحتانی تیرچه‌ ها 10 سانتیمتر می‌باشد و تنها برای دهانه‌های كوچكتر از 4 متر می‌توان آنرا تا 8 سانتیمتر تقلیل داد.

 

5) نوع نبشی فوقانی در تیرچه‌ های كرومیت

آنچه در اینگونه موارد مهم است نوع جنس فولاد مصرفی است. بنابراین چنانچه جنس نبشی مطابق با آئین نامه و نشریه 151 باشد می‌توان از آن استفاده نمود خواه از نوع فابریك باشد و خواه از جنس ورق با خم سرد. توضیح اینكه تنها نبشی فابریك موجود در كشور كه دارای مشخصات مورد نیاز برای استفاده در ساخت تیرچه‌های كرومیت باشد، نبشی تولید فولاد مباركه اصفهان است اما بدلیل تولید كم این نبشی‌ها، در اكثر شهرهای كشور یا موجود نمی‌باشد و یا در صورت وجود قیمتی بسیار بالاتر از انواع ورق و نبشی موجود در بازار دارد. بنابراین توصیه می‌شود سازندگان این نوع تیرچه‌ها از ورق فولاد مباركه اصفهان و خم سرد جهت استفاده در نبشی فوقانی استفاده نمایند. درضمن مزیت دیگر استفاده از نبشی‌های ساخته شده از ورق آنست كه طراح می‌تواند به دلخواه خود ابعاد و ضخامت نبشی را تغییر دهد مثلا می‌تواند نبشی با عرض بال 5/3 سانتیمتر درنظر بگیرد. دانستن این نكته نیز ضروری است كه آنچه هم اكنون در اكثر پروفیل فروشی‌ها در اكثر نقاط كشور بعنوان نبشی 3 و 4 فابریك فروخته می‌شود ساخت كارگاههایی در شهرهای تهران، اصفهان، مشهد و ... است كه از فولاد حاصل از ذوب آهن قراضه بدست می‌آید و به هیچ عنوان نباید در اعضای سازه‌ای مانند تیرچه‌ها استفاده شود. شناسایی این نوع نبشی‌ها از نبشی فولاد مباركه تنها از متخصصان برمی‌آید زیرا تنها اختلافی جزئی در شكل سطح مقطع دارند. گاهی نیز نبشی‌های مرغوب دیگری در بازار یافت می‌شود (مانند نبشی ساخت كارخانه پروفیل ساوه) اما وزن این نبشی‌ها سبك است و از آنجا كه محاسبات تیرچه‌ها (در صورت فرض بر استفاده از نبشی فابریك) عموما بر اساس جداول اشتال(stahl) صورت می‌پذیرد لذا استفاده از این نبشی‌ها موجب ضعیف شدن بال فوقانی تیرچه‌ها می‌گردد.