سرطان ریه که سومین عامل مرگ و میر در سرطان در کشور محسوب می شود و در شرایط فعلی بالغ بر 15 تا 20 میلیون سیگاری در کشور وجود دارد که نکته نگران کننده سیر رو به افزایش مصرف سیگار در بین جوانان 15 تا 24 سال کشور است. 

 

مصرف رو به رشد مصرف سیگار، قلیان و سایر مواد دخانی در بین جوانان کشور هشداری جدی برای افزایش مبتلایان به سرطان ریه و ناراحتی های تنفسی است که براساس پیش بینی های سازمان بهداشت جهانی مبتلایان به سرطان ریه در ایران طی 20 سال آینده تا 3 برابر افزایش خواهند یافت. 

 

دکتر محمدرضا قوام نصیری متخصص رادیوتراپی و آنکولوژی و عضو حقیقی کمیته ملی کنترل سرطان در خصوص آخرین آمار بیماران سرطان ریه در کشور اظهار داشت: بر اساس آخرین آمار کشور سرطان ریه جزء 10 سرطان شایع کشور است و به طور دقیق در رتبه هشتم سرطان های شایع کشور قرار دارد. 

 

وی با اعلام اینکه آمار سال 93 آخرین اطلاعاتی است که توسط معاونت بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جمع آوری و ارائه شده، گفت: در سال های 88 و 89 این آمار تهیه و در سال 90 و 91 منتشر شد که بر این اساس وفور سالیانه یعنی تعداد مبتلایان جدید در هر سال برای سال های 88 تا 89، طبق آمار 150 بیمار است و روند بیماری نیز در کشور رو به افزایش است. 

 

دکتر علی اکبر ولایتی رئیس بیمارستان مسیح دانشوری در خصوص آمار پیوند ریه در این بیمارستان بیان داشت: سالانه در حدود صد پیوند ریه و 200 پیوند قلب در این بیمارستان صورت می گیرد که امیدوار هستیم در آینده با تجهیز 6 اتاق عمل جدید ساخته شده،پیوند پانکراس نیز در این بیمارستان صورت بگیرد و تنوع و میزان پیوندها افزایش یابد. 

 

دکتر غلامرضا حیدری رئیس مرکز تحقیقات کنترل دخانیات با بیان اینکه سرطان ریه مهمترین سرطانی است که به واسطه مواد سمی و سرطانزایی که در دود سیگار و دخانیات وجود دارد پدید می آید، تصریح کرد: مواد موجود در سیگار که در حرارت 900 تا 2 هزار درجه و قلیان در حرارت 500 تا 3 هزار درجه سانتیگراد می سوزند که مواد افزودنی موجود در آنها حاوی مواد سمی فراوانی هستند و تداوم مصرف مواد دخانی از جمله سیگار و قلیان از طریق ریه، به ساختار آن و ژنوم افراد آسیب می زند و سلول های سرطانی در فرد ایجاد می کند که این سلول ها به واسطه رشد سریع خود سلول های سالم فرد را تحت تاثیر قرار می دهند. 

 

رئیس مرکز تحقیقات کنترل دخانیات تاکید کرد: طول سال های مصرف دخانیات در ابتلا به سرطان ریه نقش زیادی ایفا می کند و در افرادی که میزان کمی سیگار و مواد دخانی در طول سال های زیاد مصرف می کنند احتمال سرطان ریه افزایش می یابد. 

 

دکتر ولایتی با بیان اینکه سرطان ریه جزء شایع ترین سرطان های کشور محسوب می شود،‌ اظهار کرد: سرطان ریه با استعمال دخانیات و سیگار رابطه مستقیم دارد که باید با ترک سیگار و قلیان از ابتلا به آن پیشگیری کرد. 

 

رئیس بیمارستان مسیح دانشوری در خصوص علائم ابتدایی ابتلا به سرطان ریه تصریح کرد: شخصی که با سرفه کردن طولانی و بیش از 3 هفته و لاغری روبرو شد، باید فوراً برای عکسبرداری از ریه به پزشک مراجعه کند که اگر تومور در یک ریه باشد و در مناطق دیگری انتشار نکرده باشد، با جراحی امکان زنده ماندن فرد بسیار بالاست. 

 

وی با بیان اینکه شیمی درمانی تا حدودی در درمان موثر است اما تاثیرات جراحی بیشتر است، افزود: اگر با غفلت و بی توجهی شخص سرطان ریه پیشرفت کند و دو ریه وی را در بر بگیرد مراحل درمانی مشکل تر و  طولانی تر خواهد بود که برای اینکه متوجه شوند سرطان به بخش های دیگر بدن متاستاز داده باید از پتسیتی برای این منظور استفاده کنند. 

 

حیدری با اعلام اینکه شیوع سرطان ریه در بین افراد سیگاری 100 برابر افراد غیرسیگاری است، تصریح کرد: افراد غیرسیگاری که در معرض دود سیگار قرار دارند نیز 40 برابر دیگر افراد غیر سیگاری در خطر ابتلا به سرطان ریه قرار دارند که علاوه بر مصرف دخانیات به عنوان عامل اصلی سرطان ریه، عوامل ‍ژنتیک، تغذیه و شرایط کاری بر ابتلا به این بیماری موثر هستند. 

 

وی با بیان اینکه بهترین راه برای پیشگیری از سرطان ریه،‌کنترل، قطع و کاهش مصرف دخانیات است، تصریح کرد: با استفاده از برنامه های آموزشی و فرهنگ سازی می توان از انواع مختلف سرطان ها به خصوص سرطان ریه جلوگیری کرد. 

 

رئیس مرکز تحقیقات کنترل دخانیات در خصوص راه های تشخیصی سرطان ریه اظهار کرد: عمده ترین راه تشخیصی عکسبرداری از ریه است که افراد با علائم اولیه بیماری های ریوی نظیر سرفه، خلط خونی، درد قفسه سینه و کاهش وزن سریعاً برای اقدامات تشخیصی و آزمایشات به مراکز درمانی مراجعه کنند.

 

وی در خصوص راهکارهای درمانی موثر برای سرطان ریه اظهار کرد: رادیوتراپی به کاهش رشد سلول های سرطانی کمک می کند که به محل ایجاد توده و ارگان های درگیر در بیماری بستگی دارد و با اقدامات جراحی و بریدن یا برداشتن قسمتی از بافت ریه به درمان بیمار کمک می کند.

 

حیدری افزود:  اقدامات درمانی به صورت خوش بینانه به درمان بیمار کمک می کند که در موارد بسیار نادری طول عمر افراد مبتلا به سرطان ریه تا 5 سال افزایش می یابد که در اغلب موارد افراد مبتلا به سرطان ریه پس از تشخیص و درمان تنها یک تا دو سال برای زندگی فرصت دارند. 

وی با بیان اینکه مراکز تحقیقات سرطان اقدام به ثبت نام و جمع آوری اطلاعات افراد مبتلا نموده اند، گفت: هنوز آماری از شیوع سرطان ریه با مصرف سیگار تهیه نشده که با استفاده از جمع آوری اطلاعات افراد مبتلا می توان از میزان شیوع سرطان ریه در نقاط مختلف کشور مطلع شد.

 

وی در خصوص عامل اصلی سرطان ریه در کشور اظهار کرد: مصرف دخانیات و آلودگی هوا در کلانشهرهای کشور پیشرفته و صنعتی و در حال توسعه که در ایران نیز شهرهای تهران، مشهد، اصفهان آلودگی هوای بالایی دارند ترکیبات مختلف از جمله سرب و دود اگزوز خودروها که پالایش بنزین مناسبی نداشته باشد در آلودگی هوا موثر است.

 

قوام نصیری با بیان اینکه آلودگی هوای ناشی از کارخانه های صنعتی موجب ناراحتی های ریوی و سرطان آن می شود، تصریح کرد: اگر کارخانه های صنعتی با فواصل سنجیده ای نسبت به مرکز شهر ساخته نشوند ایجاد آلودگی هوا می کنند و سرطان ریه را افزایش می دهند، اما همچنان سیگار با وجود داشتن نیکوتین و بیش از 400 نوع سم گوناگون در صدر عوامل ایجاد کننده سرطان ریه قرار دارد که بعد از روشن کردن و کشیدن آن سبب مسمومیت بافت ریه می شود. 

 

وی در خصوص پنبه نسوز که برخی به اشتباه آن را پشم شیشه می نامند و ارتباط آن با سرطان ریه بیان کرد: نام علمی پنبه نسوز آسپست است که سبب بیماری آسپستورز و سرطان ریه می شود و متخصصان معتقدند بیشتر موجب سرطان در پرده های جنب ریه به نام مزوتریوما می شود و پشم شیشه معمولاً با ذرات ریز خود که معلق در هوا استو قابل دیدن با چشم نیست، ایجاد ناراحتی های گوارشی و در بچه ها آسم های حساسیت زا می کند.

 

گزارش از هانیه اسماعیلی